Κεντρικό ερώτημα: Τι συγκροτεί και τι συγκρατεί τα κράτη και κόσμο
Η διαλεκτική σχέση παγκόσμιο κράτος – πολλά εθνοκράτη

Waltz: Αν απουσιάζει η τάξη, δεν μπορείς να απολαύσεις την ελευθερία: «Μπορεί κάποιος να πιστεύει ότι η παγκόσμια κυβέρνηση και η διαρκής ειρήνη είναι συνώνυμα, αλλά μπορεί επίσης να είναι πεπεισμένος ότι ένα παγκόσμιο κράτος θα ήταν μια παγκόσμια τυραννία και ως εκ τούτου να προτιμά ένα σύστημα εθνών-κρατών με διαρκή κίνδυνο πολέμου από ένα παγκόσμιο κράτος με υπόσχεση διαρκούς ειρήνης». (Waltz, Ο Άνθρωπος, το κράτος, ο πόλεμος).

Τα «τρία επίπεδα ανάλυσης» και πως συνδέοντα: · Του ανθρώπου, · του κράτους και · του διεθνούς συστήματος

• Πως ο άνθρωπος εντάσσεται σε μια πολιτειακή δομή;
• Πως αυτή η πολιτειακή δομή είναι σταθερή, ευημερούσα και ασφαλής;
• Είναι αυτή η πολιτειακή μια και παγκόσμια ή είναι πολλές πολιτείες (δηλαδή πολλά έθνη-κράτη και γι’ αυτό έχουμε διεθνές σύστημα)
• Πως το διεθνές σύστημα που τελικά έχουμε θα είναι σταθερό και ειρηνικό, δηλαδή, πως δεν θα έχουμε πόλεμο.

Αίτια πολέμου: Εγγενή, τυχαία: «Ποιος κέρδισε τον τάδε πόλεμο είναι σα να ρωτάς ποιος κέρδισε τον σεισμό του Σαν Φρανσίσκο;».

Πόλεμος: Φυσικό συμβάν; ή εγγενής ιδιότητα του διεθνούς συστήματος που υπερβαίνει το μεμονωμένο άτομο ή το κράτος;

Ιστορικό γεγονός: πέντε χιλιάδες γνωστής ιστορίας και προσπαθειών εξάλειψης του πολέμου, όσο ευγενή κι αν ήταν τα κίνητρά τους και άοκνη η επιδίωξή τους, δεν έχουν επιφέρει τίποτα περισσότερο από παροδικές στιγμές ειρήνης μεταξύ των κρατών.

Γενική ανακουφιστική εντύπωση: Όλοι οι άνθρωποι επιθυμούν ειρήνη, σταθερότητα, ευημερία, ασφάλεια, ατομική ευτυχία χωρίς αίματα: «Πληροφορούμαστε ότι ο ρωσικός λαός έχει έντονη και βαθιά επιθυμία για ειρήνη, και είμαστε πεπεισμένοι ότι το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για τους Αμερικανούς».

Πολιτικοί επιστήμονες του διεθνούς συστήματος: Μελετώντας την ιστορία τείνουν, όταν μιλούν θεμελιωμένα και τεκμηριωμένα, να είναι απαισιόδοξοι για τις πιθανότητες να εξαλειφτεί ο πόλεμος και να επικρατήσει αιώνια και αδιασάλευτη ειρήνη.

Η μόνη αντίκρουση στην ιστορική και παρούσα πραγματικότητα προέρχεται από εσχατολογικά ιδεολογικά δόγματα που υπόσχονται ένα ενοποιημένο πλανήτη και πως στο τέλος της διαδρομής που υποδεικνύουν θα επικρατεί ειρήνη, σταθερότητα και δικαιοσύνη για όλους.

Η απάντηση δυσκολεύει όσο την αναζητούμε και όσο ανακαλύπτουμε την πραγματικότητα, ότι δηλαδή οι απόψεις είναι αναρίθμητες και υποκειμενικές

· Στον Α ή Β επουράνιο παράδεισο και ποιος ο ρόλος των επιγείων;

· Στην επίγεια αταξική κοινωνία;

· Στον επίγειο κόσμο εμπόρων και ωφελιμιστών;

· Σ’ ένα αγνώστου ταυτότητας παγκοσμιοποιημένο πλανήτη;

· Νομική δημόσια σφαίρα καταγωγικά αδιάφορη;

· Δημόσια σφαίρα προϊόν συγκεκριμένης πολιτικής ανθρωπολογίας;

· Θεοκεντρική κοσμολογία (Νταβούτογλου, Εναλλακτικές κοσμοθεωρίες): «Η θεμελιώδης υπόθεσή τους είναι η αναγκαιότητα μιας πολιτικής κοινότητας ως προέκταση της θεοκεντρικής τελεολογίας επί της γης». … «Είναι σχεδόν αδύνατο να βρεθεί πολιτική δικαιολόγηση που να μην κάνει αναφορά στην απόλυτη κυριαρχία του Αλλάχ».

Λιγότερο αποθαρρυντικές ερωτήσεις: Έχουμε διεθνές σύστημα πολλών κρατών και θα πρέπει να αναζητήσουμε όχι πως θα το ανατρέψουμε αλλά πως θα το καταστήσουμε πιο σταθερό.

Υπάρχουν τρόποι να μειωθεί η εμφάνιση του πολέμου, να αυξηθούν οι πιθανότητες ειρήνης; Μπορούμε στο μέλλον να έχουμε ειρήνη συχνότερα απ’ ό,τι στο παρελθόν;

Απάντηση: Συναρτάται με την κατανόηση, ερμηνεία και σε πολιτικό επίπεδο αντιμετώπιση των αιτιών πολέμου.

Διεθνείς σπουδές: Το κύριο έργο ενός Τμήματος διεθνών σπουδών είναι η αντικειμενική περιγραφή και ερμηνεία των αιτιών πολέμου και των προϋποθέσεων ειρήνης.