Σημείωμα 14. 2. 2006.Ένα τηλεφώνημα από τον Βάσo Λυσσαρίδη …
Σήμερα, 14.2.2006, είχα ένα σημαντικό, για εμένα, τηλέφωνο, από τον «γιατρό» Βάσo Λυσσαρίδη. Διάβασε το σημείωμά μου στην παρούσα σελίδα πιο κάτω και μου τηλεφώνησε. Η συνομιλία ήταν σύντομη και για εμένα συγκινησιακά φορτισμένη. Είπα στον «γιατρό», σ’ αυτή δηλαδή την μεγάλη μορφή του σύγχρονου ελληνισμού οικουμενικής εμβέλειας, ότι ήταν μεγάλη τιμή που μου τηλεφώνησε. Οι δικές μας «επιστημονικές θεωρήσεις» περί «ελευθερίας», «αντίστασης στον ηγεμονισμό», «αντίσταση στον φασισμό» κτλ, είναι λεπτομέρειες μπροστά στις δικές του βιωματικές εμπειρίες. Για όσους από εμάς -τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα- ήμασταν «λυσσαριδικοί» στα νιάτα μας, αλλά και για πολλούς άλλους που για διάφορους λόγους δεν ανήκαν στην παράταξή του, η πηγαία προοδευτική-αντιστασιακή κοσμοθεωρία του «γιατρού» κυριολεκτικά καρφώθηκε στην ψυχή μας. Επηρέασε την προσωπική μας πορεία, μας προφύλαξε από πολλά λάθη στις κοινωνικές και πολιτικές μας συμπεριφορές, μας εξώθησε σε μια κριτική θεώρηση των ιδεολογιών και μας μπόλιασε με πνευματικά αντισώματα που ενεργοποιούν αντιστάσεις κάθε φορά που εισρέουν στην ζωή μας ή στην κοινωνία μας φασιστοειδείς και ανελεύθερες αξιώσεις. Σχεδόν ενστικτωδώς τα απορρίπτουμε και η αντίσταση πλέον είναι τρόπος ζωής. Αυτό όχι γιατί γίναμε «ήρωες» ή κάτι ξεχωριστό ή ιδιαίτερο, αλλά απλά γιατί στην αφετηρία του δημόσιου βίου μας προβληματιστήκαμε θετικά. Γνωρίσαμε την γλυκιά γεύση που άφησαν οι κίνδυνοι της ταύτισής μας με τον δικό του τρόπο ζωής και νοιώσαμε ωραία γιατί σε μια δύσκολη φάση της χώρας μας και της ζωής μας ο γιατρός ήταν εκείνη η αλάνθαστη προσωπικότητα που με το παράδειγμά του ώθησε πολλούς ανθρώπους να βρεθούν στην σωστή έπαλξη υπερασπιζόμενοι ότι ιερότερο έχει ο άνθρωπος, δηλαδή την προσωπική του ελευθερία και αυτή της πατρίδας του. Με το παράδειγμά του, όμως, μας βοήθησε σε κάτι άλλο εξίσου σημαντικό: ότι πολλοί φίλοι μας, πολλοί γνήσιοι άνθρωποι που δεν φάνηκαν τυχεροί και παρασύρθηκαν από αντιδραστικές δυνάμεις που μεταμφιέστηκαν με πατριωτικούς μανδύες, δεν έπρεπε να απορριφτούν. Αντίθετα, έπρεπε να τιμηθούν όταν έκαναν στροφή επειδή αντιλήφθηκαν πως σε κάποια στιγμή της νεότητάς τους έγιναν θύματα κάποιων που εκμεταλλεύτηκαν την φιλοπατρία τους και που τους ώθησαν να συντριβούν στις συμπληγάδες των εθνικών αντιφάσεων. Επειδή ακριβώς είναι γνήσιοι πατριώτες και σωστά άτομα, σ’ όλες τις επόμενες φάσεις, ιδιαίτερα την τελευταία που επιχειρείται το «τέλειο διεθνές έγκλημα» της εκτέλεσης μιας ολόκληρης κοινωνίας με το σχέδιο Αναν, βρέθηκαν και συνεχίζουν να βρίσκονται στην σωστή πλευρά. Ο «γιατρός», ακριβώς, με ξεκάθαρη σκέψη για ακόμη μια φορά μετά το 1974 βοήθησε να κατανοήσουν πολλοί ότι τα σύνορα μεταξύ εχθρών και φίλων στην μετά το 1974 αγώνα για την ελευθερία της πατρίδας μας δεν ορίζονται είτε από τους τεχνητούς διαχωρισμούς που προκάλεσε η ύπουλη χουντική συνομωσία είτε από ακόμη πιο τεχνητούς διαχωρισμούς που ορίζουν παρωχημένα ιδεολογήματα.

Ακριβώς, εμποτισμένοι πνευματικά με την κοσμοθεωρία του «γιατρού», νομίζω ότι πολλοί από εμάς που υπήρξαν οπαδοί του μπορέσαμε να κατανοήσουμε στην αφετηρία της κοινωνικής και πολιτικής μας ζωής την διαφορά μεταξύ πατριωτισμού και εθνικισμού, την διαφορά δηλαδή μεταξύ υπερβολών που οδηγούν σε σοβινισμό και μισαλλοδοξία και του πατριωτισμού που ισοδυναμεί με φιλοπατρία, σεβασμό των συμφερόντων των άλλων λαών και αντίσταση κατά όσων επιβουλεύονται στην συλλογική μας κυριαρχία-ελευθερία ή την ελευθερία γενικώς. Ας μη νομίσουμε πως αυτό είναι εύκολο. Ισορροπία σ’ αυτή την δύσκολη εξίσωση απαιτεί τόσο κατανόηση της δομής του κόσμου όσο και τύχη που δεν την έχουν όλοι, ιδιαίτερα όταν ζουν σε ταλαίπωρες χώρες όπως οι δικές μας που υποφέρουν υπό το βάρος της ξένης εξάρτησης και των αβαριών που αυτή προκαλεί. Από πολύ ενωρίς και πριν εντρυφήσουμε σε συχνά μπερδεμένες υψιτενείς πολιτικές θεωρίες που εξετάζουν την ζωή των κοινωνιών και την πορεία του κόσμου, αντιληφθήκαμε ότι «διεθνισμός», «κοσμοπολιτισμός», «προοδευτισμός» και άλλοι ταλαίπωροι όροι, μπορούν να σημαίνουν μόνο, αφενός διαφύλαξη της ελευθερίας-κυριαρχίας της πατρίδας και αφετέρου συμπαράσταση σε άλλες κοινωνίες που γίνονται θύματα των ηγεμονικών και νεοιμπεριαλιστικών αξιώσεων. Στο μυαλό μας ποτέ δεν θα μπορούσαν να ταυτιστούν αυτοί οι όροι με ισοπεδωτικά-εξομοιωτικά ιδεολογήματα που παραβλέπουν την κοινωνική ετερότητα κάθε λαού και μεταμφιεσμένα παραμυθιάζουν τους λαούς να εγκαταλείψουν την πολιτική τους κυριαρχία για να βρεθούν κάτω από την μια ή την άλλη δυναστική παγκόσμια εξουσία. Πολύ περισσότερο ποτέ δεν θα μπορούσαν αυτοί οι όροι να γίνουν σήμερα παρακολούθημα μεταμοντέρνων ηγεμονικών αξιώσεων ύπουλα μεταμφιεσμένων με λέξεις όπως «παγκοσμιοποίηση», «δημοκρατία», «ελευθερία», «ανθρώπινα δικαιώματα» κλπ. Λέξεις και έννοιες, δηλαδή, οι οποίες ενώ στην ζωή κάθε λαού είναι ιερές στο οπλοστάσιο των ηγεμονικών δυνάμεων που πάντοτε αποσκοπούσαν στην κατεξουσιαστική ενοποίηση του κόσμου αποτελούσαν και συνεχίζουν να αποτελούν μεταμφιεσμένο θανατηφόρο ιδεολογικό δηλητήριο.

«Αντίσταση» λοιπόν «γιατρέ» μέχρι τέλους. Αντίσταση, ειδικά τώρα που οι έλληνες και οι τουρκοκύπριοι πολίτες της ιδιαίτερής μας πατρίδας, όπως και Ελλάδα και άλλοι λαοί στην περιοχή μας, βρίσκονται όλοι στο στόχαστρο των ηγεμονικών αξιώσεων που στην πιο ακραία μορφή τους ενσαρκώθηκαν στο σχέδιο Αναν.

Τελειώνω λέγοντας ότι, αυτονόητα, ο «γιατρός» πιστώνεται με αρετές μου μας δίδαξε και με τις οποίες ενδεχομένως προικιστήκαμε. Δεν ευθύνεται και δεν χρεώνεται, όμως, τα λάθη όσων κατά καιρούς ταυτίστηκαν μαζί του. Αυτό επειδή όλοι οι άλλοι συχνά κάνουμε λάθη, αυτός όμως όχι … Ο τρόπος ζωής του «γιατρού» είναι ένα μόνιμο και σταθερό παράδειγμα προς μίμηση …