http://www.enet.gr/online/online_fpage_text/dt=23.02.2007,id=5779564
ΣΤΑΘΗΣ Σ. 23.ΙΙ.2007 stathis@enet.gr, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ – 23/02/2007

…… Ορισμένα επιλεγόμενα για το περιώνυμο (και καθόλου περίφημο) βιβλίο της Ιστορίας για τη ΣΤ’ Δημοτικού, όχι τόσον για το ίδιο το εγχειρίδιο καθ’ εαυτό, όσον για το ευρύτερο πολιτικό τοπίο που αναδύθηκε γύρω του. Εν πρώτοις για το ίδιο το βιβλίο και τα λίγα που απομένουν, τουλάχιστον στην αφεντιά μου, να έχει, να πει για αυτό. Πρόκειται για ένα βιβλίο με ύφος ξηρό, καθόλου γλαφυρό, αντιπαιδαγωγικό για τις ηλικίες που απευθύνεται, που δεν θα βοηθήσει τα παιδιά να προσεγγίσουν με ενδιαφέρον και περιέργεια την Ιστορία – εκτός κι αν το υπερφαλαγγίσουν οι δάσκαλοι στην τάξη. Ενα βιβλίο με προδιαγραφές και δομή ύλης σε πανεπιστημιακό επίπεδο, από το οποίον τα παιδιά θα συγκρατήσουν ουδέν. Βεβαίως είναι απολύτως προδιαγεγραμμένος ο κίνδυνος αν τυχόν αυτό το βιβλίο διορθωθεί ή αποσυρθεί, ένα άλλο χειρότερο, να το διαδεχθεί. Εχει μακράν παράδοση σε κάτι τέτοια το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Πολλά κενοφανή τού φαίνονται καινοφανή (διαθεματικολιστικώς) αλλά και οι περισσότεροι από τους συνήθεις συγγραφείς του (όσον κι αυτοί που τους ελέγχουν) το ίδιο… διαθεματικά μπορούν να είναι ολιστικώς εκσυγχρονιστές απ’ το ένα τους πλευρό κι ολιστικώς μεταρρυθμιστές σεμνά και ταπεινά απ’ το άλλο. Ούτε καν με τα δύο πόδια σε δύο βάρκες, αλλά με τα τσαρούχια στον νταβλά με τα κουλούρια. Το βιβλίο υφίσταται το ίδιο την ιδεολογική μονομέρεια που το συνέθεσε. Επί παραδείγματι: το Ολοκαύτωμα παρουσιάζεται ως μια τραγωδία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου μάλιστα ανάλογη εκείνης των βομβών στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι. Ομως το Ολοκαύτωμα δεν ήταν μια απλή τραγωδία. Ηταν το τερατώδες κι άνευ προηγουμένου έγκλημα του φασισμού. Για μιαν ακόμη φορά η απροσδιοριστία και το «στρογγύλεμα» (όπως με τα της Μικρασιατικής Καταστροφής) οδηγούν στην αφασία, στη λήθη, στην αδυναμία άντλησης συμπερασμάτων, στην αναίρεση του ορθολογισμού, της σχέσης αιτίας – αιτιατού. Σε μια μεταφυσική ηθικολογία. Το πρωτοφανές πολιτικό έγκλημα καθαιρείται σε μια ακόμα ανθρώπινη τραγωδία. Προσέτι η εξομοίωση του Ολοκαυτώματος με τη Χιροσίμα, υπό τον ίδιο παρονομαστή της ανθρωπιστικής τραγωδίας, οδηγεί στην τέλεια σύγχυση. Αλλες πολιτικές δυνάμεις οδήγησαν στο Ολοκαύτωμα κι άλλες επέλεξαν (με εξαιρετικά διαφορετικές προθέσεις και στόχους) τη χρήση των ατομικών βομβών. Το πρόβλημα του βιβλίου είναι δομικό. Ακόμα και καλές προθέσεις καταντούν αφελείς, ενώ η πολιτική ορθότης και η μεταμοντερνική ευκολία το καθιστούν παιδαγωγικά άχρηστο και ιδεολογικά χρήσιμο. Χρήσιμο όμως σε ποιους; Κι εδώ μπαίνουμε στο ευρύτερο πολιτικό πλαίσιο που αφορά και σε αυτό το βιβλίο. Υπήρξε η προσπάθεια ο άπας αντίλογος σε αυτήν τη διδακτική λογική να εντοπισθεί σε εθνικιστικά αντανακλαστικά και πατριδοκαπηλικές συμπεριφορές. Παρ’ ότι επισημάνθηκε στους υπέρμαχους του βιβλίου ότι οι ενστάσεις εναντίον του είναι απ’ όλο το πολιτικό φάσμα, επέμειναν (πλην «Αυγής») στον μονόλογό τους σε βαθμό πλέον συκοφαντικό μετ’ επιγνώσεως. Μόνον τα κλισέ περί φαιοκόκκινου μετώπου δεν ανεσύρθησαν για να εξηγηθεί το τσουβάλιασμα όσων αντιλέγουν. Αλλά, αν οι ρετσινιές για μας (συνηθισμένους άλλωστε στα χιόνια των αφορισμών περί αντισημιτισμού, εθνικισμού και περονόσπορου) υπήρξαν «αναγκαίες», είναι και ικανές να συμπεριλάβουν την αντίδραση σε αυτό το βιβλίο και του ΑΚΕΛ; Είναι μήπως «επίγονος του Σάββα Κωνσταντόπουλου»* ο Αντρος Κυπριανού εκπρόσωπος Τύπου του ΑΚΕΛ, καθώς και συμπασοάπασα η Κυπριακή Βουλή, όλα τα κόμματα, που ζητούν την απόσυρση προς διόρθωσιν του βιβλίου; (*Με αυτό δεν απαντώ στις απρέπειες των «Ιών». Ειλικρινώς με αυτούς τους συναδέλφους δεν υπάρχει -για μένα- κανένα περιθώριο διαλόγου πλέον). Και στο κάτω-κάτω, για να αντιστρέψουμε και λίγο την κλεψύδρα: γιατί τέτοιο πάθος και κόψιμο από τόσους πολλούς εκσυγχρονιστές για ένα βιβλίο που εισηγείται το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο τής κατά τα άλλα δεξιάς κυβέρνησής μας; Κατηγορηθήκαμε ότι ο αντίλογός μας στο βιβλίο συνιστά απόπειρα… λογοκρισίας του Υπουργείου (!!!). Απαντήσαμε ότι δεν είναι δυνατόν, είναι ανακόλουθο, είναι παράλογο να λογοκρίνουμε την… εξουσία! Ποσώς! Μας ξαναείπαν λογοκριτές! Λέγε-λέγε-λέγε, κάτι θα μείνει. Αλλά ακόμα κι αν μπορούσαμε να πετύχουμε το απόλυτο absurdum και απολύτως ακατόρθωτο να λογοκρίνουμε δηλαδή το… Υπουργείο, γιατί τέτοιο πάθος και κόψιμο των εκσυγχρονιστών να μην κάνουμε τέτοιο κατόρθωμα; Ε; Γιατί; Πολλά έχουν πάρει εργολαβία τελευταίως οι εκσυγχρονιστές για λογαριασμό της δεξιάς, απ’ το άσυλο έως το βιβλίο. Παράξενο, αν και οι θέσεις των δύο μεγάλων κομμάτων διαφέρουν ελάχιστα, να μη διαφέρουν καθόλου τα παπαγαλάκια τους. Τέλος. Για να επιχειρηματολογήσουμε καταφύγαμε στα βιβλία, «κατεβάσαμε» συγγραφείς, έργα, «σχολές», θεωρίες, ρεύματα, ιστορικά προηγούμενα. Ανταπάντηση; ποσώς! Πάλι ρετσέτες, κλισέ, χαρακτηρισμοί, επανάληψη χαρακτηρισμών, δίκες προθέσεων. Ποιος Χωνιάτης και ποιος Παπανούτσος; λέγε-λέγε-λέγε θα βγάλουμε «εθνικιστή» και τον Παλαμά. Ομως σε αυτό το εξωφρενικό και συκοφαντικό «λέγε-λέγε-λέγε κάτι θα μείνει», στο εξής θα αντιλέγουμε και δεν θα μείνει τίποτα. Μόνον το όνομα του όποιου συκοφάντη.