11.3.2012. «Οι μίμοι, γελωτοποιοί εκπροσωπούνται με ποσοστά ιδιαιτέρως υψηλά».
Το τελευταίο μου μονογραφικό εγχείρημα ήταν μια συγκλονιστική ερευνητική εμπειρία ως προς ένα τουλάχιστον ζήτημα. Επειδή ολοκλήρωσα μια συνολική άποψη γτια τον μεταμοντερνισμό. Το φαινόμενο του μεταμοντερνισμού το μελετώ εδώ και πολλές δεκαετίες και για το κυριότερο ρεύμα τους, τους κριτικούς αποδομηστές, έχω αφιερώσει και πολλά κεφάλαια σε πολλά βιβλία. Τα τελευταία χρόνια, όμως, η μελέτη του ανεπανάληπτου και μοναδικού έργου του Παναγιώτη Κονδύλη, Η παρακμή του αστικού πολιτισμού, με βοήθησε να συγκροτήσω μια τελική και νομίζω σωστή άποψη. Θα σταθώ μόνο στην Ελλάδα υπογραμμίζοντας ότι τα προβλήματα των τελευταίων χρόνων μπορούν κάλλιστα να ερμηνευτούν αν εκτιμηθεί σωστά το γεγονός ότι η μακραίωνη πολιτική παράδοση της ελληνικότητας της οποίας αν και θλιβεροί αχθοφόροι είμαστε, εν τούτοις οι φορείς-αχθοφόροι, ροκανίστηκε από ισχυρές εισροές μεταμοντερνισμού. Ένα κράτος δεν επιβιώνει αν ο μεταμοντερνισμός το κατακυριεύσει. Εδώ, η συμφορά συντελέστηκε στα πανεπιστήμια. Δεκάδες ή και εκατοντάδες φορείς τίτλων που έμαθαν κάποια πράγματα στην Εσπερία επιστρέφοντας το μόνο που μπόρεσαν να αρθρώσουν είναι ένας φτηνός και μεταπρατικός εθνομηδενισμός, στοχαστικά τουλάχιστον φτωχός συγγενής του κριτικού αποδομηστικού κινήματος της Εσπερίας. Που καιρός να βρει κανείς να μελετήσει εδώ στην Ελλάδα της ραστώνης που δεν είναι μόνο καλοκαιρινή αλλά και χειμερινή και ανοιξιάτικη. Εύκολο να καλοπερνούν κάποιοι οπλοφόροι-τιτλοφόροι, να παρασιτίζουν αδιάφορα και τεμπέλικα εις βάρος του έλληνα φορολογούμενου, να αναμασούν ημιμαθώς και μεταπρατικά θεωρήματα και ιδεολογήματα και να εκτονώνουν πατροκτονικά, πατριδοκτονικά και εθνοκτονικά σύνδρομα και άλλες διαστροφές. Κοιτάζοντας σήμερα τον όχλο ενός κόμματος τρωκτικών να χειροκροτεί θυμήθηκα τα λόγια του Κονδύλη.

Ο Κονδύλης, σημειώνει για την Ελλάδα κάτι που κανείς θα το συναντήσει σε οποιοδήποτε δυτικό πνευματικό χώρο, πλην εδώ σε ιδιαίτερη πυκνότητα και ένταση. Προκλήθηκε λόγω μιας χαοτικής ανάμιξης «των πνευματικών προϊόντων που έρχονταν σε όλο και μεγαλύτερες μάζες από έξω. … Αποτελεί ουσιώδες γνώρισμα του μαζικοδημοκρατικού τρόπου σκέψης, καθώς και οι ηδονιστικές αξίες του αυθορμητισμού και της αυτοπραγμάτωσης όπως τις διακήρυξε η πολιτισμική επανάσταση στην Ελλάδα, συμφύρθηκαν με τις παμπάλαιες και πασίγνωστες εγχώριες έξεις της πνευματικής νωθρότητας, του εξυπνακιδισμού και της ημιμάθειας. Η σύμφυρση αυτή επομένως ήταν η φυσική βολική είσοδος του μεταμοντερνισμού σ’ ένα τόπο όπου το αστικό εργασιακό ήθος ήταν ουσιαστικά άγνωστο όχι μόνο στον τομέα της υλικής παραγωγής αλλά και στον τομέα του πνεύματος, όπου δεν διαμορφώθηκαν επιστημονικές παραδόσεις με συνοχή και με μακρόβιους φορείς όπου οι μίμοι και οι γελωτοποιοί εκπροσωπούνται με ποσοστά ιδιαιτέρως υψηλά στους κύκλους των διανοουμένων στα πανεπιστήμια και στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Όπως και να ’χει, η τέτοια είσοδος του μεταμοντερνισμού στις ελληνικές συνθήκες αποτελεί την ολοκλήρωση και εν μέρει την κορύφωση της κρίσης όλων των θεμελιωδών δεδομένων της ελληνικής εθνικής ζωής. Η εκποίηση του έθνους με την υλική έννοια θα συνοδευτεί και από την πλήρη πνευματική του στειρότητα, αν η μεταμοντέρνα σύμφυρση των πάντων με τα πάντα πραγματωθεί αποκλειστικά ως σύμφυρση μεταξύ κακοχωνεμένων δάνειων στοιχείων και αν η φθορά των ελληνικών, ή εν πάση περιπτώσει εξελληνισμένων, ιδεολογημάτων καταλήξει συν τοις άλλοις σε συρρίκνωση ή εργαλειοποίηση της γλώσσας τέτοια, ώστε να μην μπορεί πια να παραχθεί στον νεοελληνικό χώρο το μόνο προϊόν που –ακριβώς χάρη στην μοναδική δυναμική μιας πολυστρώματης και παμπάλαιας γλώσσας– έχει παραχθεί ως τώρα σε υψηλή ποιότητα: ποίηση … Οποιαδήποτε προσωπική στάση κι αν επιλέξει ο καθένας, γεγονός είναι ότι η νεοελληνική ιστορία, έτσι όπως τη γνωρίσαμε στα τελευταία διακόσια χρόνια, κλείνει τον κύκλο της. Ασφαλώς, τα τραγικά και κωμικά της επεισόδια δεν τέλειωσαν ακόμη, όμως χάνεται η ενότητα της προβληματικής της και ο ειδοποιός της χαρακτήρας. Η Ελλάδα εντάσσεται σε πολύ χαμηλή θέση στο σύστημα του διεθνούς καταμερισμού της υλικής και πνευματικής εργασίας. Ο δικός της μεταμοντερνισμός συνίσταται στο ότι αποτελεί μια στενή και παράμερη λωρίδα στο ευρύ φάσμα του μεταμοντερνισμού των άλλων», Η παρακμή του Αστικού Πολτισμού, σ. 46-7.

Όπως για όλα ανεξαιρέτως τα ζητήματα που ανέλυσε αυτή η γιγαντιαία στοχαστική μορφή δύο δεκαετίες μετά επαληθεύεαι με μαθηματική ακρίβεια. Το βλέπει κανείς καθημερινά παρακολουθώντας τηλεόραση, ακούοντας τηλεοπτικές συζητήσεις, διαβάζοντας ακαδημαϊκές αναλύσεις και βλέποντας τα κομματικά τρωκτικά να χειροκροτούν νέους «ηγέτες» που προσδοκούν πως θα διαιωνίσουν τον ρόλο τους στο πελατειακό κράτος που επιμελώς συγκρότησαν τις τρεις τελευταίες δεκαετίες. Αν κανείς δεν ήταν υποχρεωμένος να ανησυχεί για το μέλλον των παιδιών του θα μπορούσε και να γελά με το θέατρο του παραλόγου που καθημερινά παίζεται.