23.11.1010. Θέμα: «Καθάρσεις», απαξίωση ελλήνων ακαδημαϊκών, κυνήγι μαγισσών και ξενομανία

From: Hellenic Professors and PhDs Electronic Forum [mailto:HELLENIC-PROFESSORS-PHDS@HEC.GREECE.ORG] On Behalf Of Ifestos
Sent: Tuesday, November 23, 2010 3:47 PM
To: HELLENIC-PROFESSORS-PHDS@HEC.GREECE.ORG
Subject: Θέμα: «Καθάρσεις», απαξίωση ελλήνων ακαδημαϊκών, κυνήγι μαγισσών και ξενομανία

Θέμα: «Καθάρσεις», απαξίωση ελλήνων ακαδημαϊκών, κυνήγι μαγισσών και ξενομανία

Επειδή πολλά έχουν γραφτεί για καθάρσεις του ελληνικού πανεπιστημίου με αφορμή προβλήματα ενός συγκεκριμένου Τμήματος στο Αθηνών, και επειδή έχει ήδη αρχίσει ένα κυνήγι μαγισσών (που η εξουσία η οποία πρωτίστως ευθύνεται για τα προβλήματα του ελληνικού πανεπιστημίου φαίνεται ότι θέλει να εκμεταλλευτεί το «μνημόνιο» για να το «εκτελέσει και να μας «εκτελέσει») αποστέλλω για όσους δεν έχουν δει την ανακοίνωση της ΠΟΣΔΕΠ. Είναι στον σύνδεσμο: http://www.posdep.gr/index.php?option=com_docman&task=doc_download&gid=386&Itemid=126. Νομίζω ότι σε γενικέ γραμμές όλοι συμφωνούμε με αυτό το κείμενο. Προσωπικά θα επανέλθω λέγοντας μόνο εδώ τα εξής:
α) Η ελληνική Ακαδημαϊκή ανεξαρτησία είναι ζηλευτή και η πλειονότητα των ελλήνων ακαδημαϊκών από τους καλύτερους στον κόσμο. Αν κάποιοι θέλουν να κρίνουν με γραφειοκρατικά κριτήρια είναι δικό τους θέμα και εμείς θα πρέπει να υπερασπιστούμε την ακαδημαϊκή μας οντότητα κατά κάθε άδικης εισβολής.
β) Ας μην συγχέουμε τις καταχρήσεις του «ασύλου» (που κανονικώς εχόντων των πραγμάτων υπάρχει μόνο για ακαδημαϊκά ζητήματα και όχι για αλητείες όπως εισβολές και καταλήψεις) με την ακαδημαϊκή ανεξαρτησία. Η ακαδημαϊκή μας ανεξαρτησία είναι το πιο πολύτιμο πράγμα για μια επιστημονική κοινότητα και ας μην αφήσουμε οποιαδήποτε εφήμερη εξουσία να την αγγίξει.
γ) Δύο δεκαετίες στο ελληνικό πανεπιστήμιο με έπεισαν αυτό που όλοι ξέρουμε: Συντριπτικά τα προβλήματα οφείλονται στις πολιτικοπαραταξιακές παρεμβάσεις και στις ιδεολογικές «εισβολές». Κανένας δράστης του κατηφορίσματος, όμως, δεν μπορεί σήμερα να εμφανίζεται ως τιμητής. Επί δεκαετίες πολλοί από εμάς μιλούμε για τα προβλήματα και ήμασταν φωνή στην (πολιτική) έρημο.
δ) Η διαρκής βελτίωσή μας μπορεί να επιτυγχάνεται με διαρκείς επιστημονικούς, ακαδημαϊκούς και δεοντολογικούς ελέγχους και όχι με πολιτικές παρεμβάσεις ιδεολογικά προσανατολισμένες. Και αυτούς τους ελέγχους όχι μόνο θα πρέπει να τους ασκούμε ακατάπαυστα αλλά απαιτείται επιπλέον να διαφυλάξουμε το δικαίωμά μας να τους κάνουμε.
ε) Τελευταία γινόμαστε μάρτυρες, για παράδειγμα, αθέμιτων και ανόμοιων συγκρίσεων. Είναι πολύ άδικο όταν με πολύ λιγότερα μέσα εδώ δημιουργούμε πολύ περισσότερα και πολύ καλύτερα από πολλούς άλλους στο εξωτερικό, να κατηγορούμαστε από πάνω. Στο δικό μου πεδίο, για παράδειγμα, μερικοί πολιτικοί στοχαστές θα υπερισχύσουν επιστημονικά ακόμη και αν μπουν στον ένα δίσκο μιας ζυγαριάς με ένα εκατομμύριο αερολόγους της ιδεολογίας πολλών ξένων ιδρυμάτων που είτε ιδιωτεύουν με την κλασική έννοια του όρου είτε κατάντησαν ιδεολογικοπολιτικά αναμορφωτήρια μέσα στα οποία οργιάζουν εκπαιδευτές και καθοδηγητές.
ζ) Τέλος αλλά όχι το τελευταίο, σήμερα θα σταθώ σε ένα μόνο σημείο: είναι χαρακτηριστικές ξενομανείς και θλιβερές ιδέες όπως «να σας κρίνουν ξένοι», «ξένοι κριτές», ξένες δημοσιεύσεις κτλ. Για να σταθώ μόνο στο τελευταίο: Τι κρίνεται, η γλώσσα του κειμένου και μια δημοσίευση σε κάποιο περιοδικό κάποιων ιδεολόγων ή ομοϊδεατών ή το περιεχόμενο ενός κειμένου; Καλή η διεθνής παρουσία όταν και εάν είναι σωστή παρέμβαση στον σωστό τόπο αλλά όχι και τέτοιες ραγιαδίστικες και ξενομανείς ασυναρτησίες που θεοποιούν, για παράδειγμα, τις «ξένες δημοσιεύσεις». Και πάλιν στον κλάδο μου αναφέρομαι: υπάρχουν 4 ή πέντε περιοδικά άξια λόγου και αντικειμενικά επιστημονικά. Σε πολλά άλλα οι δημοσιεύσεις γίνονται με άλλα κριτήρια και αυτό είναι κάτι περισσότερο από κοινό μυστικό. Τέλος, πριν καμιά δεκαριά χρόνια έμεινα άφωνος για κάποια απίστευτη διάταξη: Περίπου υποχρεώθηκα από την ΓΣ να συμμετάσχω σε κάποια επιτροπή του πανεπιστημίου επειδή … είχα ξένες δημοσιεύσεις.
Γνωστά όλα τα πιο πάνω και αν χρειαστεί θα επανέλθω με παραδείγματα. Ως αυτοδύναμοι και αυτόνομοι ακαδημαϊκοί κρίνουμε το περιεχόμενο των δημοσιεύσεων όχι το που δημοσιεύτηκε ένα άρθρο ή ένα δοκίμιο. Οτιδήποτε άλλο λεχθεί είναι ντροπή για την επιστήμη και ντροπή για μια ακαδημαϊκή-επιστημονική κοινότητα και σ’ αυτά δεν πρέπει να μιμούμαστε αλλά να αποστρεφόμαστε κάποιες πρακτικές σε κάποια πανεπιστήμια του εξωτερικού όπου οι ακαδημαϊκές κρίσεις είναι περίπου γραφειοκρατική υπόθεση.

ΕΓΡΗΓΟΡΣΗ ΛΟΙΠΟΝ: Έχω την εντύπωση ότι μαζί με την απώλεια της εθνικής ανεξαρτησίας για την οποία μίλησε ο πρωθυπουργός κάποιοι νομίζουν, ΤΩΡΑ, ότι βρήκαν την ευκαιρία να μας βάλουν ξένους επιτηρητές που θα καταστείλουν (και) την ακαδημαϊκή μας ανεξαρτησία (μαζί με την εθνική μας ανεξαρτησία). Ας προσέξουμε τι λέμε και τι κάνουμε και ας εντείνουμε, επί επιστημονικών και ακαδημαϊκών υποθέσεων τους επιστημονικούς, ακαδημαϊκούς και δεοντολογικούς ελέγχους στο εσωτερικό της πανεπιστημιακής κοινότητας την οποία θα πρέπει να περιφρουρήσουμε κατά αθέμιτων εισβολών.

Π. Ήφαιστος
Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων, Πανεπιστήμιο Πειραιώς
http://www.ifestosedu.gr – info@ifestosedu.gr