3.3.2008. Μάριος Ευρυβιάδης Ζητιάνοι και Πρίγκηπες: Ο Νάσσερ και ο Ήντεν Φιλελεύθερος2.3.2008.
http://www.phileleftheros.com/main/main.asp?gid=536&id=539786
T0Y MAΡΙΟΥ ΕΥΡΥΒΙΑΔΗ Με αφορμή την εκλογή νέου προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας και ειδικά την πρόσκληση προς τον καινούριο μας πρόεδρο τον κ. Δημήτρη Χριστόφια να επισκεφθεί το Λονδίνο ανέσυρα από την βιβλιοθήκη μου το βιβλίο του Mohamed H. Heikal Cutting the Lion’s Tail: Suez Through Egyptians Eyes (1987). Στο έκτο κεφάλαιο που φέρει τον χαρακτηριστικό τίτλο «Beggars and Princes» («Ζητιάνοι και Πρίγκηπες») σελίδα 61, διαβάζουμε: «Ο Νάσσερ πρόσβλεπε με ανυπομονησία και θετικά προς τη συνάντηση. Πίστευε ακόμα στην αξία των διαπροσωπικών επαφών έχοντας και αυτός υποπέσει στο λάθος όλων των πρωτάρηδων της εξουσίας να υπερεκτιμούν τη δυνατότητα ελέγχου των πραγμάτων μέσα στις χώρες τους. Δεν είχε ακόμη κατανοήσει πόσο οι διακρατικές σχέσεις προκαθορίζονται από τις σταθερές της ιστορίας και της γεωγραφίας και πόσο λίγο από τη βούληση των ανθρώπων που πρόσκαιρα εξασκούν την αρχηγία». Ο Mohamed Heikal υπήρξε αρχισυντάκτης της μεγαλύτερης αιγυπτιακής εφημερίδας Al Ahram αλλά πιο σημαντικό είναι το γεγονός ότι υπήρξε ο άνθρωπος που επηρέαζε όσο κανείς άλλος τον ηγέτη της Αιγύπτου Καμάλ Νάσσερ. Βρισκόμαστε στο 1955, ένα χρόνο περίπου πριν την αγγλο-γαλλο-ισραηλινή επιδρομή εναντίον της Αιγύπτου που κλιμακώθηκε με την επίθεση κατά του Σουέζ (και στην οποία η Κύπρος χρησιμοποιήθηκε και ως εφαλτήριο για την επιδρομή αλλά και ως το «Γκουαντάναμο» της εποχής όπου οι Εγγλέζοι έφερναν Αιγύπτιους αιχμαλώτους και τους βασάνιζαν με τους γνωστούς και μοναδικούς τρόπους που σήμερα έχουν γίνει μόδα) και σε μια περίοδο, όπου ο Νάσσερ πολεμούσε για να αποδείξει ότι δεν ήταν ούτε κομμουνιστής αλλά ούτε και εχθρός της Δύσης. Η συνάντηση ήταν με τον γνωστό μας στην Κύπρο (και τον εμετικά φιλότουρκο) Άντονυ Ήντεν (Anthony Eden) ο οποίος ήταν τότε Υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας. Ο τελευταίος είχε ζητήσει να συναντηθεί με τον Νάσσερ στο Κάιρο καθοδόν προς την Ταϊλάνδη για να συμμετάσχει στη συνάντηση της φιλοδυτικής συμμαχίας του Συμφώνου της Νοτιο-Ανατολικής Ασίας (SEATO). Ο Ήντεν εντυπωσίασε τον Νάσσερ εξαρχής, όταν άρχισε να του μιλά στα αραβικά και να εγκωμιάζει το βιβλίο του Η Φιλοσοφία της Επανάστασης. Ο Νάσσερ κατέληξε στο συμπέρασμα, όπως μας πληροφορεί ο Χάικελ, ότι θα μπορούσαν να εκτονωθούν οι σχέσεις Αγγλίας – Αιγύπτου και να γίνει η διαχείρισή τους. Που να ήξερε ο Νάσσερ ότι η βρετανική κυβέρνηση βυσσοδομούσε και συνωμοτούσε πίσω από την πλάτη του. Όλα θα ήταν βέβαια μέλι γάλα εάν ο Νάσσερ αποδεχόταν την βρετανική ειρήνη που του προσφέρετο – να προσαρμόσει τη χώρα του στα βρετανικά στρατηγικά συμφέροντα (Σουέζ – κατάλυση αιγυπτιακής κυριαρχίας – αποδοχή του Συμφώνου της Βαγδάτης, κλπ). Που να γνώριζε ο Νάσσερ ότι ο Ήντεν, πρωθυπουργός πλέον, θα έδινε εντολή στις μυστικές του υπηρεσίες να τον δολοφονήσουν αφού αποπειράθηκαν επανειλημμένως να τον ανατρέψουν και δεν τα κατάφεραν; Που να γνώριζε ο Νάσσερ ότι αφού δεν προσκύνησε την βρετανική ιμπεριαλιστική πολιτική, η προπαγάνδα των Εγγλέζων θα τον ο δαιμονοποιούσε και θα τον αποκαλούσε νέο Χίτλερ της Μέσης Ανατολής και ότι το βιβλίο του, που κατά πρόσωπο το εγκωμίασε ο Ήντεν, θα το παρομοίαζε με το βιβλίο του Χίλτερ «Ο Αγών μου». Διάβασα έγκυρο Τούρκο αναλυτή (αναλύτρια για να ακριβολογώ) ότι η τουρκική διπλωματία θα ήταν ευχαριστημένη με μια προεδρία Χριστόφια. Και εξήγησε ο Τούρκος διπλωμάτης ότι θα αποδείξουμε ότι ούτε και ο Χριστόφιας θέλει λύση και ότι μόνο η τουρκική πλευρά επιδιώκει λύση. Ποια λύση όμως; Μία τουρκική ειρήνη, την ίδια ειρήνη που ήθελε ο Ήντεν από τον Νάσσερ, να καταργήσει την κυριαρχία του. Ο Νάσσερ ηττήθηκε στρατιωτικά αλλά δεν έκανε το χατίρι κανενός ιμπεριαλιστή να καταλύσει το κράτος του, το μοναδικό εχέγγυο ασφαλείας των μικρών κρατών μέσα σε ένα διεθνές σύστημα που κυριαρχούν τα μεγάλα κράτη, όπου όλα εκλογικεύονται και όπου το μόνο καταφύγιο των πολιτικά ανίσχυρων κρατών παραμένει η υπόστασή τους ως υποκείμενα και όχι ως αντικείμενα του διεθνούς δικαίου.