Το βιβλίο «ΤΟ ΕΘΝΟΚΡΑΤΟΚΕΝΤΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΝ 21ο ΑΙΩΝΑ. Παθογένειες, αδιέξοδα, αίτια, πολιτικός στοχασμός. Μεταμοντέρνος εθνομηδενισμός versus Έθνος και Πολιτισμός» (Εκδόσεις Ποιότητα – http://www.piotita.gr, Μάιος 2023), εξετάζει την φυσιογνωμία, τις δομές, τις λειτουργίες και τους προσανατολισμούς του σύγχρονου διεθνούς συστήματος. Το στοίχημα… Read More ›
Το βιβλίο με τίτλο «ΤΟ ΕΘΝΟΚΡΑΤΟΚΕΝΤΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΝ 21ο ΑΙΩΝΑ. Παθογένειες, αδιέξοδα, αίτια, πολιτικός στοχασμός, Μεταμοντέρνος εθνομηδενισμός versus Έθνος και Πολιτισμός» (Εκδόσεις Ποιότητα – https://piotita.gr/?p=41774) υπό ένα συγκριτικό μακροϊστορικό πρίσμα και με επίκεντρο τις τάσεις όπως διαμορφώνονται τον 21ο αιώνα,… Read More ›
Εισαγωγή: από την ανεπίσημη ουδετεροποίηση του Αιγαίου στην ημιεπίσημη αποδοχή του Τουρκικού αναθεωρητισμού Όσον αφορά τους όρους, τις έννοιες και τα αξιώματα που παρατίθενται στο κείμενο που ακολουθεί, εμπεριέχονται σε διάφορα άρθρα και δοκίμια, καθώς και στο βιβλίο «Ελληνική αποτρεπτική… Read More ›
Σημ. στο τέλος παρατίθεται ρεπορτάζ με τις κύριες θέσεις του προγράμματος του προέδρου Ερντογάν και με αναφορές στον τρόπο που προσεγγίζονται τα στρατηγικά ζητήματα και οι σχέσεις με τις ηγεμονικές δυνάμεις. Μεταψυχροπολεμική εποχή και η ρευστότητα των στρατηγικών σχέσεων μετά… Read More ›
Scripta manent έλεγαν οι Ρωμαίοι, «τα γραπτά μένουν». Και είτε δεοντολογικά στεκόμενος κάνεις αυτοκριτική είτε τα επαναφέρεις για να ερμηνευτούν τα αίτια των επιτυχιών ή των αποτυχιών στην διπλωματία του κράτους. Εδώ, πριν ένα περίπου τέταρτο του αιώνα, επαναφέρεται ένα κείμενο… Read More ›
Ευκαιρία για μια νέα Ελληνική εθνική στρατηγική. Μάλιστα, με τρόπο νομικά βάσιμο, διπλωματικά «ήπιο», πολιτικά νομιμοποιημένο και στρατηγικά ορθολογιστικό.
Ο πόλεμος είναι μια ασθένεια του διεθνούς συστήματος. Ενδεχομένως ανίατη καθότι τα αίτια είναι εγγενή: Ανισότητα εθνοκρατών στα πεδία του πλούτου, της ισχύος, της κρατικής έκτασης, της άνισης ανάπτυξης και οι συνεπαγόμενες και οι διαχρονικά επί πέντε χιλιάδες χρόνια γνωστής… Read More ›
Εν μέσω καταιγιστικών στρατηγικών εξελίξεων και επιλογών της Άγκυρας που ανεξάρτητα εσωτερικών πολιτικών εξελίξεων αναβαθμίζουν την Τουρκία στρατηγικά, η κλιμάκωση των Τουρκικών απειλών και των αναθεωρητικών αξιώσεων -όπως συμβαίνει εδώ και δεκαετίες- δεν τυγχάνει αποτελεσματικής αντιμετώπισης. Εξ ου και η… Read More ›
Τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά που αποτελεί την αφετηρία του νέου χρόνου προσφέρονται για ευχές αλλά όχι μόνο. Είναι και ευκαιρία για σκέψη των κύριων και σημαντικών που αφορούν κάθε κράτος, ιδιαίτερα όταν επίκεινται εκλογές. ΚΑΛΟ ΝΕΟ ΕΤΟΣ ΛΟΙΠΟΝ ΜΕ… Read More ›
Εισαγωγή. Απειλή και αποτρεπτική στρατηγική. Παράρτημα Ι. Απειλή, κλιμάκωση και διαλεκτική σχέση των διαφόρων επιπέδων . Παράρτημα ΙΙ. Περί στρατηγικής αξιοπιστίας. Παράρτημα ΙΙΙ. Περι σχετικού Συμφέροντος και αποτρεπτικής αξιοπιστίας Εισαγωγή Όπως έχουμε επανειλημμένα γράψει η Τουρκική απειλή είναι απέραντη. Ενώ η… Read More ›
Περιεχόμενα: Εισαγωγή – Περιεχόμενο, φυσιογνωμία και προσανατολισμοί των διεθνών σπουδών – Γνώση versus γνώμη, επιστήμη versus προπαγάνδα και περιγραφή versus κοσμοπλαστικές αξιώσεις – Ακαδημαϊκή ανεξαρτησία και οι ιδιαιτερότητες των διεθνών σπουδών – Πίνακες – Σημειώσεις τέλους Εις το σκαλί για να πατήσεις τούτο πρέπει με το δικαίωμά… Read More ›
Μετά την σύντομη εισαγωγή παρατίθενται α) το άρθρο του Παναγιώτη Κονδύλη στο «Βήμα» που προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις, β) η πρώτη δική μας αντίδραση στο «Βήμα» και γ) εκτενέστερο κείμενο στο «Πτήση» Εισαγωγή. Φτάσαμε στο τέλος της Μεταψυχροπολεμικής εποχής που συμβολίζεται… Read More ›
Σε ανάρτηση άλλου ιστολογίου για την συγκαιρινή κρίση του Ελληνικού κράτους προσέλκυσε δεκάδες σχόλια. Είναι χαρακτηριστικό ότι πολλά σχόλια στο διαδίκτυο και ευρύτερα στα μέσα ενημέρωσης διολισθαίνουν σε αφορισμούς, επιθετικότητα, ύβρεις, εμφύλιες κομματικές και ιδεολογικές αντιπαραθέσεις και λογικότατα σε πνευματικό… Read More ›
Μέσα της δεκαετίας του 1990 πήρα ένα γράμμα (το προσέχω σαν φυλακτό) από γνωστό του Παναγιώτη Κονδύλη και σήμερα εκλεκτό συνάδελφο σε Ελληνικό πανεπιστήμιο (από τους λίγους που διαθέτουν ισχυρά επιστημονικά θεμέλια στα πεδία των διεθνών σχέσεων και που κατανοούν… Read More ›
Μια εκτίμηση είναι ότι το σύντομο αλλά πολύ περιεκτικό και ουσιαστικό άρθρο του Michael Rubin, «West shouldn’t deny the big picture on Turkey’s Erdogan. It is time to check the power Turkey seeks to exert on the global stage, diplomatically,… Read More ›
Η διάγνωση των αιτίων των παθολογιών είναι προϋπόθεση πολιτικού και στρατηγικού ορθολογισμού. Γι’ αυτό, η αναδρομή στην δεκαετία του 1990 και του 2000 είναι επιβεβλημένη καθότι είναι διδακτική για τα αίτια των παθογενειών του σύγχρονου Ελληνικού κράτους. Για παράδειγμα γράφεις… Read More ›
Εισαγωγή 2021. Αναλύσεις όπως αυτές γράφτηκαν πολλές στο παρελθόν και αφορούν τις καταιγιστικές στρατηγικές εξελίξεις και τις ρευστές στρατηγικές επιλογές πλανητικά και περιφερειακά. Όπως και παλαιότερα σε όλες τις ανάλογες ή παρόμοιες περιπτώσεις, η συμφωνία με την Γαλλία τον Οκτώβριο… Read More ›
Μετά από μια σύντομη εισαγωγή ακολουθούν μερικά ποιήματα του Καβάφη. Όπως έχουμε υποστηρίξει σε πολλές άλλες περιπτώσεις ο Καβάφης είναι ένας μεγάλος πολιτικός στοχαστής. Η Καβάφεια θέαση των αφετηριών και του προσανατολισμού του ιστορικού γίγνεσθαι ήταν μοναδική, βαθιά και εκτεταμένη…. Read More ›
Προκαλεί περιέργεια το γεγονός πως τόσοι πολλοί απορούν για την έκβαση της Αμερικανικής πολιτικής στο Αφγανιστάν. Κατά κάποιο τρόπο υποδηλώνει, εκτιμάται, το έλλειμμα γνώσης του Αλφαβηταρίου περί την διεθνή πολιτική, τα εγγενή αίτια πολέμου κάθε κρατοκεντρικού διεθνούς συστήματος και τις… Read More ›
Προχωρώντας βαθύτερα στον 21ο αιώνα ο Τουρκικός αναθεωρητισμός, οι απειλές και οι εμπράγματες παραβιάσεις του Ελληνικού κυριαρχικού χώρου όχι μόνο εντείνονται αλλά βεβαιώνουν ότι πρόκειται για είδος απειλής που στην στρατηγική θεωρία ονομάζουμε «απέραντη απειλή«. [Η «απέραντη απειλή» της Τουρκίας… Read More ›
Μια εθνική στρατηγική ιδιαίτερα όταν ένα κράτος απειλείται δεν προσφέρεται για λεκτικά παίγνια, αποπροσανατολισμό της κοινωνίας με επικοινωνιακούς θεατρισμούς με τους οποίους οι αντίπαλοι χαχανίζουν και με ασυγκράτητο κατευνασμό που αγωνιωδώς επιχειρείται να επισκιαστεί προς τα μέσα ενώ είναι πασίδηλος… Read More ›
Κάποτε κατοικούσα στο Θησείο. Στον πρώτο παράδρομο αριστερά κατηφορίζοντας από την Ακρόπολη. Παλαιότερα, με συμφοιτητές μου πηγαίναμε εκεί κοντά στην Αγορά και συζητούσαμε. Περίπου Δήμος που αναβίωνε την άμεση δημοκρατία. Μια άλλη εποχή προβληματισμένων ανθρώπων τους οποίους δεν είχε προλάβει… Read More ›
Ευχαριστούμε τον Μακιαβέλλι, λένε πολλοί πολιτικοί στοχαστές, ο οποίος μας είπε αυτά που πρέπει αν ξέρουμε και όχι αυτά που θέλουμε να ξέρουμε. Με την έννοια ότι έκανε μια σωστή περιγραφή της πολιτικής πραγματικότητας η οποία είναι απαραίτητη για πολιτικά… Read More ›
Τον όρο “soft power” εξαρχής τον μεταφράσαμε ως «μαλακή ισχύ» με αποτέλεσμα πολλοί να απορούν και να ερωτούν. Η απάντηση είναι ότι στις μεταφράσεις όρων και εννοιών υπάρχουν οι γραμμικές αποδόσεις και οι αποδόσεις σε μια άλλη γλώσσα που μεταφράζουν… Read More ›
Ένα μείζον ζήτημα της εξωτερικής πολιτικής της Ελλάδας είναι ο τρόπος που εντάσσονται στις αποφάσεις το διεθνές δίκαιο που αφορά την διεθνή τάξη. Δεν συνεκτιμούνται δεόντως οι πολιτικές όψεις των διεθνών θεσμών και υτου διεθνούς δικαίου και οι διαφορές ενδοκρατικής… Read More ›
Εισαγωγικό σημείωμα 29.12.2020-Ιαν. 2021: Επανέρχομαι σε αναρτημένη ανάλυση για το “στρατηγικό κρυφτούλι στο Ιόνιο”. Εάν κανείς συνεκτιμά δεόντως α) τους προσανατολισμούς ενός κράτους το οποίο εξ αντικειμένου εδώ και δύο αιώνες βρίσκεται σε καταστολή β) τους προσανατολισμούς ενός κράτους το… Read More ›
Σημείωση: Στο τέλος παρατίθενται χάρτες και πίνακες. Οι συζητήσεις στην Ελλάδα και όχι μόνο εστίασαν το ενδιαφέρον στην αλλαγή προέδρου ή πριν τις εκλογές στο ενδεχόμενο μη αλλαγής του. Οι εναλλαγές προέδρων στις ΗΠΑ έχουν κάποια σημασία αλλά λόγω λειτουργιών… Read More ›
Εισαγωγή. Οι προεδρικές εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες τον Νοέμβριο 2020 αναμενόμενα συνοδεύτηκαν από πολιτικές διαμάχες, υποθέσεις για το που κινείται η Αμερική, προσπάθειες ανίχνευσης των θέσεων των υποψηφίων και ενίοτε από προβλέψεις για το μέλλον. Κτίζοντας πάνω σε προγενέστερες παρεμβάσεις… Read More ›
Για να παραφράσουμε τον πιο σημαντικό σύγχρονο πολιτικό στοχαστή του (κρατοκεντρικού) διεθνούς συστήματος, τον Kenneth Waltz, η πολιτική σκέψη, οι αναλύσεις και τα πορίσματα είναι το αντίστοιχο των διαγνώσεων της ιατρικής. Τους τελευταίους μήνες έχουμε ένα μεγάλο όπως πλέον καταμαρτυρείται… Read More ›
Μέσα στο «Τρίγωνο των Βερμούδων» στην Καραϊβική θάλασσα πλοία και αεροσκάφη, λέγεται, εξαφανίστηκαν μυστηριωδώς. Οι ερμηνείες για τα αίτια εκτείνονται από εξωγήινη δράση μέχρι παραφυσικές δραστηριότητες. Οι Αμερικανικές αρχές όμως επιμένουν ότι δεν εντόπισαν κάποιο υπερφυσικό φαινόμενο. Τόσο γραμμική απάντηση δεν θα… Read More ›
Το κείμενο που ακολουθεί είναι σημειώσεις από την ομιλία διοργάνωσης της «Κίνησης Δημοτών Βριλησσίων» Δράση για μια άλλη Πόλη, στις 27 Οκτωβρίου 2019 στην αίθουσα του πάρκου «Μ. Θεοδωράκης». Εκτιμάται ότι απαιτείται μια νέα στρατηγική προσέγγιση όχι μόνο στο επίπεδο… Read More ›
Με αφορμή και τις διαγραφόμενες εξελίξεις στην Βόρεια Συρία και την προσέγγιση Ελλάδας-ΗΠΑ Στο Ράδιο 98.4 ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Στρατηγικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιά κ. Παναγιώτης Ήφαιστος. Ο Παναγιώτης Ήφαιστος, Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Στρατηγικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο… Read More ›
Αντιστροφή του κατήφορου του ελληνικού κράτους απαιτεί θέαση της πραγματικότητας χωρίς εθελοτυφλία και μάταιες ελπίδες. Η ελληνική εθνική ανεξαρτησία εν πολλοίς αναιρέθηκε. Τα αίτια είναι πολλά, διαχρονικά και αλληλένδετα. Η εθνική ανεξαρτησία συνεπάγεται –μεταξύ πολλών άλλων– κυριαρχία ορθολογιστικών πνευματικών παραδοχών… Read More ›
Η συνηγορία των ΗΠΑ με το Brexit δεν κρύβεται. Γιατί όμως; Οι στρατηγικές λογικές μιας μεγάλης δύναμης όπως οι ΗΠΑ γίνονται έκδηλες και ολοφάνερες μόνο όταν ωριμάσουν οπότε η διακήρυξή τους εντάσσεται σε μια λογική επιτάχυνσης των εξελίξεων. Αυτή η παρατήρηση… Read More ›
Δυνατότητα αντιστροφής των συμφορών και ανάκαμψης προϋποθέτει γνώση της πραγματικότητας και της εξόφθαλμης αλήθειας. Το πραξικόπημα και η εισβολή στην Κύπρο το 1974 δεν ήταν «στιγμιαίο έγκλημα» αλλά ένα από τα πολλά απόρροια πολιτειακών και πολιτικών ασθενειών δύο αιώνων… Read More ›
Πολλά γράφονται και δηλώνονται όσον αφορά το λεγόμενο Μακεδονικό και το τι σημαίνει η εκατέρωθεν επικύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών. Αντίθετα με τους συνήθεις διθυραμβικούς ισχυρισμούς, το Μακεδονικό βασικά τώρα ανοίγει. Αντί μιας ορθολογιστικής διαχείρισης ενός ιστορικά ευαίσθητου ζητήματος με… Read More ›
Στην προηγούμενη παρέμβασή μας στο SLpress, συνοψίσαμε επιγραμματικά την τυπολογία του John Mearsheimer στο αριστούργημά του «Η τραγωδία της πολιτικής των μεγάλων δυνάμεων». Αφορά το κύριο ζήτημα της διεθνούς πολιτικής όλων των εποχών: τις τακτικές και στρατηγικές προσεγγίσεις που υιοθετούν οι ηγεμονικές δυνάμεις, κυρίως… Read More ›
«Οι ηγεμονικοί ελέφαντες είτε παλεύουν είτε κάνουν έρωτα το γρασίδι (στις περιφέρειες του πλανήτη) υποφέρει». Στην στρατηγική ανάλυση αυτή είναι μια πολύ γνωστή φράση. Προειδοποιεί τα περιφερειακά κράτη να αποφεύγουν τις συμπληγάδες των ηγεμονικών διενέξεων. Με δεδομένη την αέναη ακατάπαυστη αντιπαράθεση των… Read More ›
Η αποτρεπτική στρατηγική είναι βασικά η καλλιέργεια του ορθολογισμού του αντιπάλου πάνω στους δύο δίσκους της πλάστιγγας κόστους / οφέλους εναλλακτικών στάσεων και συμπεριφορών. Με σοβαρότητα, υπευθυνότητα και αποφασιστικότητα που καταμαρτυρεί αυτοπεποίθηση, μεταδίδονται παραστάσεις μεγάλου κόστους για να αποτραπεί ο επιτιθέμενος… Read More ›
Κάποιοι ιστορικοί υποστηρίζουν ότι σαν σήμερα 16 Απριλίου το 1178 π.Χ. ο Οδυσσέας επέστρεψε στην Ιθάκη. Έτσι ή αλλιώς μπορούμε να πούμε δύο λόγια. Η «Ιλιάδα» και η «Οδύσσεια» του Ομήρου σωστά θεωρούνται από μερικούς πολιτικούς στοχαστές ως ο θεμέλιος… Read More ›
Αφορμή για το παρόν είναι ομιλία του νέου Υπουργού Εξωτερικών της Κύπρου στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς στο οποίο ο υποφαινόμενος είναι ενταγμένος ακαδημαϊκά. Λόγος μεστός και περιεκτικός. Λογικά προσεκτικός στις διατυπώσεις μιας και διετέλεσε και διπλωμάτης. Ολοφάνερα, γνώστης της δομής, των… Read More ›
Η Διάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων στις 25 Ιανουαρίου 1919 που θεωρείται η αφετηρία της Κοινωνίας των Εθνών (ΚΕ) σταθεροποίησε το σύγχρονο καθεστώς διεθνών σχέσεων με το να συγκροτήσει υψηλές αρχές του διεθνούς δικαίου όπως αυτές είχαν διαμορφωθεί κατά την διάρκεια… Read More ›
Στις 30.3.2002 και ενώ με αιτιολογημένη επιστολή στον διευθυντή είχα ήδη αποχωρήσει από την στήλη «Τρίτη Άποψη» των Νέων, απέστειλα και δημοσιεύτηκε άρθρο με τίτλο Το ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΝΑ … Η «ΕΡΩΤΙΑΡΑ». Το αναδημοσίευσα ξανά με τον ίδιο τίτλο και βρίσκεται πιο κάτω στην… Read More ›
«… Πέμπτο, οι εκτός Βαλκανίων τρίτοι παράγοντες οδηγούνται στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα είναι ένας αγαθός [περιφερειακός] γίγαντας που δεν πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη στην χάραξη της δικής τους στρατηγικής. Έκτο, ελλείψει στρατηγικής που θα αξιοποιούσε πλήρως τους συντελεστές… Read More ›
Χρειάζεται μεγάλη προσοχή όταν μιλάμε για πατριώτες, για την έννοια πατρίδα, για τους προδότες και άλλα συναφή και σχετικά. Οι χαρακτηρισμοί προδότες, για παράδειγμα, δεν ενδείκνυνται εκτός και αν όπως μερικές φορές συμβαίνει σε κράτη με αποτελεσματικές υπηρεσίες συλλαμβάνονται κάποιοι… Read More ›
Για τον Νίκο Κοτζιά έχω ξαναγράψει προσπαθώντας να αποτιμήσω την παρουσία του ως υπουργού εξωτερικών της Ελλάδας. Συνηγορώντας με «κάποια πράγματα» εκεί που εκτιμούσα ότι χρειαζόταν και κριτικά ως προς κάποια άλλα. Γράφοντας για τόσο σοβαρά ζητήματα γίνεται προσπάθεια η… Read More ›
Το κείμενο που ακολουθεί είναι οι σημειώσεις προφορικής παρέμβασης στις 2 Νοεμβρίου 2017 σε εκδήλωση στην Λευκωσία του μεταπτυχιακού κύκλου διεθνών σχέσεων, διεθνούς οικονομίας και στρατηγικής Ανάλυσης του Ledra College και του Πανεπιστημίου VUZF. Στο αναρτημένο κείμενο προστέθηκαν κάποιες ενισχυτικές… Read More ›
Εισαγωγή Π. Ήφαιστος, «Τα Δεκατρία Περιστέρια» ανήκει στα βιβλία που πρέπει να διαβάζει κάθε άνθρωπος για να γνωρίζει ότι εκτός από τις ανελέητες προϋποθέσεις που ισχύουν στον κρατοκεντρικό κόσμο όπου «δίκαιο έχει όποιος έχει ίση δύναμη και όταν αυτό δεν… Read More ›
Με συντομία και συνδυαστικά, θα εστιάσω την προσοχή σε τρία ζητήματα.ΠΡΩΤΟΝ, το γεγονός ότι επειδή το σύγχρονο διεθνές σύστημα αποτελείται από δύο εκατοντάδες κράτη άνισης ισχύος, άνισου μεγέθους και άνισης ανάπτυξης, στις σχέσεις μεταξύ ενός ισχυρού και ενός μη ισχυρού κράτους… Read More ›
Περίληψη. Το κείμενο που ακολουθεί αποτυπώνονται κύριες πτυχές της προ-επαναστατικής και μετά-επαναστατικής Ελλάδας. Από το παρόν άντλησε η προφορική ομιλία στο Δημαρχείο Πόρου στις 25 Αυγούστου 2017 με θέμα τις αφετηρίες του νεοελληνικού κράτους και τον ρόλο του Καποδίστρια μέχρι… Read More ›
Παναγιώτης Ήφαιστος - Panayiotis Ifestos 