Εισαγωγή για την ανάρτηση που ακολουθεί. Παρατίθενται τρία άρθρα με επιχειρήματα για την αλλαγή των καταμαρτυρούμενα λανθασμένων στρατηγικών προσεγγίσεων όσον αφορά την Τουρκία και όχι μόνο. Ερωτάται: Υπάρχει στην σύγχρονη Ελλάδα πολιτική σκέψη κλασικά νοούμενη ή εάν υπάρχει μπορεί να… Read More ›
Ερωτάται: Ισχύει η γνωστή και κοινώς αποδεκτή ρήση του Clausewitz ότι «ο πόλεμος είναι η συνέχεια της πολιτικής με άλλα μέσα» και ότι «δεν έχει δική του ανεξάρτητη γραμματική αλλά υπακούει και περιορίζεται από τους πολιτικούς σκοπούς;». Αυτή η πολυσυζητημένη… Read More ›
Σκοπός εδώ δεν είναι συνηγορία υπέρ υπερψήφισης του ενός από τους δύο υποψηφίους του Δεύτερου Κύκλου των προεδρικών εκλογών της Κύπρου. Μερικά ερωτήματα που τέθηκαν, όμως, απαιτείται να απαντηθούν συντομογραφικά και ο καθείς συνάγει τα συμπεράσματά του. ΠΡΩΤΟΝ, ποιος… Read More ›
Ο πόλεμος είναι μια ασθένεια του διεθνούς συστήματος. Ενδεχομένως ανίατη καθότι τα αίτια είναι εγγενή: Ανισότητα εθνοκρατών στα πεδία του πλούτου, της ισχύος, της κρατικής έκτασης, της άνισης ανάπτυξης και οι συνεπαγόμενες και οι διαχρονικά επί πέντε χιλιάδες χρόνια γνωστής… Read More ›
Η αντιπαράθεση Δύσης-Ρωσίας στην Ουκρανία και ανεξάρτητα του πως θα εξελιχθεί, είναι ενδεχομένως η σοβαρότερη Μεταψυχροπολεμική κρίση. Πρώτον, εμπλέκονται πυρηνικές δυνάμεις και παρεισφρέει ο κίνδυνος ένας συμβατικός πόλεμος να εξελιχθεί σε πυρηνικό. Δεύτερον, αφορά την γεωπολιτική αντιπαράθεση με αφετηρία το 1990… Read More ›
Η νέα στρατηγική αφετηρία που αναδείχθηκε με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία δεν προέκυψε ξαφνικά. Εκκολάφθηκε κατά την διάρκεια των τριών δεκαετιών της Μεταψυχροπολεμικής ιστορικής φάσης μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Ο όρος «πόλεμος», ορθότερα και πιο περιεκτικά,… Read More ›
Εισαγωγή. Απειλή και αποτρεπτική στρατηγική. Παράρτημα Ι. Απειλή, κλιμάκωση και διαλεκτική σχέση των διαφόρων επιπέδων . Παράρτημα ΙΙ. Περί στρατηγικής αξιοπιστίας. Παράρτημα ΙΙΙ. Περι σχετικού Συμφέροντος και αποτρεπτικής αξιοπιστίας Εισαγωγή Όπως έχουμε επανειλημμένα γράψει η Τουρκική απειλή είναι απέραντη. Ενώ η… Read More ›
Μετά την σύντομη εισαγωγή παρατίθενται α) το άρθρο του Παναγιώτη Κονδύλη στο «Βήμα» που προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις, β) η πρώτη δική μας αντίδραση στο «Βήμα» και γ) εκτενέστερο κείμενο στο «Πτήση» Εισαγωγή. Φτάσαμε στο τέλος της Μεταψυχροπολεμικής εποχής που συμβολίζεται… Read More ›
Η Τουρκική απειλή δεν είναι κεραυνός εν αιθρία. Διαρκεί επί δεκαετίες και διαρκώς κλιμακώνεται. Εν τούτοις, αντί να εξετάζεται υπό το πρίσμα διαχρονικών σταθερών που αφορούν την Τουρκική στρατηγική τόσο ο πολιτικός λόγος όσο και οι αναλύσεις σε άρθρα και… Read More ›
Τον Απρίλιο 1967 εκτελέστηκε πραξικόπημα που εγκαθίδρυσε ένα αδίστακτο δικτατορικό καθεστώς στην Ελλάδα και τον Ιούλιο 1974 εκτελέστηκε το εγκληματικό χουντικό πραξικόπημα στην Κύπρο που επικαλέστηκε η Τουρκία για να εισβάλει και να καταλάβει πάνω από το ένα τρίτο της… Read More ›
Φτάσαμε στο τέλος της Μεταψυχροπολεμικής εποχής που συμβολίζεται με τον πόλεμο της Ουκρανίας. Ενώ προχωράμε βαθύτερα στον 21ο αιώνα εύλογα κανείς διερωτάται τι ισχύει. Το τι ισχύει το έχουμε αναλύσει αλλού και θα εξεταστεί εκτενέστερα σε επερχόμενα κείμενα. Στην παρούσα… Read More ›
ΜΕΡΟΣ Α’ Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η αναμέτρηση των ηγεμονικών δυνάμεων. Ο πόλεμος και τα αίτιά του είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να αντιμετωπίζεται επιπόλαια και με τρόπο που εκκολάπτει νέες ασθένειες σε ήδη υπάρχουσες ευάλωτων κρατών τα οποία η… Read More ›
Τρεις ακριβώς δεκαετίες μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου ο πόλεμος στην Ουκρανία αποτελεί μια νέα Μεταψυχροπολεμική αφετηρία βαθύτατων μακρόχρονων προεκτάσεων και μοιραία αστάθειας, πολύ πιο έντονης αστάθειας απ’ ότι μετά το 1990. Σε σύγκριση με την δεκαετία του 1990, η νέα… Read More ›
Ένα έτος μετά την νέα Μεταψυχροπολεμική αφετηρία του πολυπολικού πλέον διεθνούς συστήματος που πυροδότησε ο πόλεμος στην Ουκρανία οι στρατηγικές ανακατατάξεις είναι καταιγιστικές. Αναμενόμενα οι συνέπειες για όλα τα κράτη όπως είναι ήδη ολοφάνερο είναι βαθύτατων προεκτάσεων. Ακόμη πιο σημαντικές… Read More ›
Εισαγωγή του newshub.gr: Με αφορμή τις τελευταίες εξελίξεις στην Ουκρανία και τα όσα καταγράφονται τόσο από την πλευρά της Ρωσίας, όσο και των άλλων εμπλεκόμενων δυνάμεων, αλλά και με δεδομένες τις συνέπειες αυτής της κρίσης σε όλη την Ευρώπη και… Read More ›
Συζήτηση στην εκπομπή του Γιώργου Σαχίνη «Αντιθέσεις». Κεντρικός καλεσμένος ο Επίτιμος Αρχηγός ΓΕΕΘ Στρατηγός ε.α. Μανούσος Παραγιουδάκης. Στην συζήτηση συμμετέχουν Π. Καρβουνόπουλος (00.18.25 – 00.31.50) Π. Ήφαιστος (00.50.50 – 01.12.05) Κ. Γρίβας (01.34.10 – 01.50.10) οι Γεωπολιτικές Εξελίξεις και οι… Read More ›
Γενικές πληροφορίες Σύντομο βιογραφικό – Short CV Π. Ήφ. http://wp.me/P3OqMa-10x Σύντομη βιβλιογραφική επισκόπηση μονογραφιών (in Greek) http://wp.me/p3OqMa-19l Πίνακες διαλέξεων και σημειώσεις διαλέξεων – πίνακες συντομογραφικής απεικόνισης πτυχών του διεθνούς συστήματος https://wp.me/p3OqMa-1GG Σύντομο βιογραφικό – Short CV Π. Ήφ. http://wp.me/P3OqMa-10x Σύντομη… Read More ›
Εισαγωγή: Για μια σειρά λόγων τον Οκτώβριο 2021 υπεγράφη αμυντική συμφωνία μεταξύ Γαλλίας και Ελλάδας. Μια τέτοια συμφωνία είναι επωφελής για τα συμβαλλόμενα κράτη και ιδιαίτερα για το λιγότερο ισχυρό κράτος όταν τηρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Το παρόν σε συνδυασμό με… Read More ›
Είναι ένα πράγμα η συμπόνια για τα αθώα θύματα ενός τρομοκρατικού εγκλήματος όπως αυτό του Μανχάταν ή αντίστροφα ο χαιρέκακος συμψηφισμός με ανάλογης σημασίας εγκλήματα και άλλο η ερμηνεία των αιτίων των διεθνών συγκρούσεων. Το αποτρόπαιο τρομοκρατικό κτύπημα και οι… Read More ›
Προχωρώντας βαθύτερα στον 21ο αιώνα ο Τουρκικός αναθεωρητισμός, οι απειλές και οι εμπράγματες παραβιάσεις του Ελληνικού κυριαρχικού χώρου όχι μόνο εντείνονται αλλά βεβαιώνουν ότι πρόκειται για είδος απειλής που στην στρατηγική θεωρία ονομάζουμε «απέραντη απειλή«. [Η «απέραντη απειλή» της Τουρκίας… Read More ›
Εισαγωγή. Η ανάλυση του διεθνούς συστήματος είναι η ιατρική της διεθνούς πολιτικής (Waltz). Ο εξορκισμός του πολέμου που αποτελεί την κύρια «ασθένειας» του διεθνούς συστήματος, δεν ωφελεί αλλά βλάπτει, ενίοτε και θανατηφόρα. Η σωστή διάγνωση των αιτιών των παθολογιών του… Read More ›
Ο κατευνασμός αποθρασύνει το αναθεωρητικό και επιθετικό κράτος, προκαλεί πολιτικό και στρατηγικό ανορθολογισμό και σε απώλεια του πολέμου από το αμυνόμενο κράτος χωρίς μάχη. Το πιο σύνηθες, η ιστορία διδάσκει, ο ανορθολογισμός που απορρέει από τον κατευνασμό οδηγεί σε ανεξέλεγκτη… Read More ›
Κρίσεις όπως αυτή του Αφγανιστάν, του Ιράκ, της Λιβύης, ή καλύτερα των «ανθρωπιστικών» και δήθεν αντί-τρομοκρατικών βομβαρδισμών ολόκληρων περιφερειών σταδιακά μετατρέπουν τον 21 αιώνα μια ιστορική φάση μεγάλης και παρατεταμένης αστάθειας. Πριν παραθέσω αποσπάσματα από το βιβλίο Π. Ήφαιστος, Ο… Read More ›
Μια εθνική στρατηγική ιδιαίτερα όταν ένα κράτος απειλείται δεν προσφέρεται για λεκτικά παίγνια, αποπροσανατολισμό της κοινωνίας με επικοινωνιακούς θεατρισμούς με τους οποίους οι αντίπαλοι χαχανίζουν και με ασυγκράτητο κατευνασμό που αγωνιωδώς επιχειρείται να επισκιαστεί προς τα μέσα ενώ είναι πασίδηλος… Read More ›
Πρωτίστως και κατά κύριο λόγο, το διεθνές δίκαιο, οι συνθήκες και τα καταστατικά των διεθνών θεσμών, αφορούν τη διεθνή τάξη. Δηλαδή, την οριοθέτηση της κυριαρχίας που καλύπτει η επικράτεια των κρατών-μελών του ΟΗΕ στο έδαφος, στη θάλασσα και στον αέρα…. Read More ›
Εισαγωγικό σημείωμα 29.12.2020-Ιαν. 2021: Επανέρχομαι σε αναρτημένη ανάλυση για το “στρατηγικό κρυφτούλι στο Ιόνιο”. Εάν κανείς συνεκτιμά δεόντως α) τους προσανατολισμούς ενός κράτους το οποίο εξ αντικειμένου εδώ και δύο αιώνες βρίσκεται σε καταστολή β) τους προσανατολισμούς ενός κράτους το… Read More ›
Μέσα στο «Τρίγωνο των Βερμούδων» στην Καραϊβική θάλασσα πλοία και αεροσκάφη, λέγεται, εξαφανίστηκαν μυστηριωδώς. Οι ερμηνείες για τα αίτια εκτείνονται από εξωγήινη δράση μέχρι παραφυσικές δραστηριότητες. Οι Αμερικανικές αρχές όμως επιμένουν ότι δεν εντόπισαν κάποιο υπερφυσικό φαινόμενο. Τόσο γραμμική απάντηση δεν θα… Read More ›
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΝΑΚΑΤΑΝΟΜΕΣ ΙΣΧΥΟΣ ΣΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ Η υπερδύναμη στρατιωτικά των ΗΠΑ, η αναδυόμενη Κίνα, το «Γερμανικό Πρόβλημα» και η σχέση Ρωσίας με Γερμανία, η γεωπολιτική πίσω από το Brexit , ο ρόλος της Γαλλίας και η αξία της Ευρασιατικής… Read More ›
Πολλά ακούμε τελευταία αλλά και επί δεκαετίες για το διεθνές δίκαιο. Διεθνές δίκαιο το οποίο πολλοί εξομοιώνουν και εξισώνουν με το ενδοκρατικό δίκαιο –και μερικοί συνεχίζουν να το κάνουν– μη κατανοώντας το Αλφαβητάριο, ότι δηλαδή το διεθνές δίκαιο αφορά την… Read More ›
Τελευταία πολλές θέσεις για τον ρόλο της Ελλάδας στην περιφέρειά μας και την υψηλή δήθεν στρατηγική της Ελλάδας θυμίζουν έντονα τις φωνασκίες της δεκαετίας του 1990 όταν πολλοί εκτέθηκαν προβλέποντας ένα ανθόσπαρτο μεταψυχροπολεμικό πλανήτη. Όχι μόνο συχνά υποδηλώνεται άγνοια για… Read More ›
Στην προηγούμενη παρέμβασή μας στο SLpress, συνοψίσαμε επιγραμματικά την τυπολογία του John Mearsheimer στο αριστούργημά του «Η τραγωδία της πολιτικής των μεγάλων δυνάμεων». Αφορά το κύριο ζήτημα της διεθνούς πολιτικής όλων των εποχών: τις τακτικές και στρατηγικές προσεγγίσεις που υιοθετούν οι ηγεμονικές δυνάμεις, κυρίως… Read More ›
Το ερώτημα τι και πόσο θα πρέπει να διαβάζουμε θέτει ένα πολύ μεγάλο ζήτημα. Εδώ θα γίνει αναφορά, κυρίως, στα γνωστικά πεδία του πολιτικού στοχασμού που συνδέουν τα τρία επίπεδα: Του Ανθρώπου, του Κράτους και του Διεθνούς Συστήματος. Πολιτική θεωρία; Κάτι περισσότερο, είναι συνηθίζω… Read More ›
«Οι ηγεμονικοί ελέφαντες είτε παλεύουν είτε κάνουν έρωτα το γρασίδι (στις περιφέρειες του πλανήτη) υποφέρει». Στην στρατηγική ανάλυση αυτή είναι μια πολύ γνωστή φράση. Προειδοποιεί τα περιφερειακά κράτη να αποφεύγουν τις συμπληγάδες των ηγεμονικών διενέξεων. Με δεδομένη την αέναη ακατάπαυστη αντιπαράθεση των… Read More ›
Η αποτρεπτική στρατηγική είναι βασικά η καλλιέργεια του ορθολογισμού του αντιπάλου πάνω στους δύο δίσκους της πλάστιγγας κόστους / οφέλους εναλλακτικών στάσεων και συμπεριφορών. Με σοβαρότητα, υπευθυνότητα και αποφασιστικότητα που καταμαρτυρεί αυτοπεποίθηση, μεταδίδονται παραστάσεις μεγάλου κόστους για να αποτραπεί ο επιτιθέμενος… Read More ›
Κάποιοι ιστορικοί υποστηρίζουν ότι σαν σήμερα 16 Απριλίου το 1178 π.Χ. ο Οδυσσέας επέστρεψε στην Ιθάκη. Έτσι ή αλλιώς μπορούμε να πούμε δύο λόγια. Η «Ιλιάδα» και η «Οδύσσεια» του Ομήρου σωστά θεωρούνται από μερικούς πολιτικούς στοχαστές ως ο θεμέλιος… Read More ›
Χρειαζόταν πολύ μυαλό και θάρρος για να γράψει κανείς την δεκαετία του 1990 ότι «η επέμβαση δεν εξάγεται μόνο υπό μορφή στρατιωτικών επιχειρήσεων αλλά και εισάγεται υπό μορφή τρομοκρατικών ενεργειών». Είναι το προνόμιο του άριστου και διαχρονικού κλασικών προδιαγραφών αναλυτή…. Read More ›
Εκτιμήσεις και προβλέψεις υψηλού ρίσκου Το κείμενο που ακολουθεί αναρτήθηκε παράλληλα σε τέσσερεις σειρές στην ιστοσελίδα OnAlert (βλ. συνδέσμους και τίτλους στο τέλος). Όσο πιο σύντομα μπορούμε θα γίνει προσπάθεια να εξεταστεί η διαλεκτική σχέση σταθερότητας–αστάθειας σε σχέση με τα… Read More ›
Εισαγωγή: Ακολουθεί μια σύντομη ανάλυση για την πυρηνική ισχύ. Εν μέρει αντλεί από το κεφάλαιο 34 του βιβλίου «Ο πόλεμος και τα αίτιά του, τα πολλά πρόσωπα του ηγεμονισμού της τρομοκρατίας» (δεν συμπεριλαμβάνονται επεξηγηματικές υποσημειώσεις). Η κρίση αναφορικά με την… Read More ›
Προχωρώ σε στοιχειώδεις αναφορές για το μείζον ζήτημα των απειλών χαμηλής έντασης. Στο τέλος σε τρία παραρτήματα συμπεριλαμβάνω εξίσου στοιχειώδεις αναφορές για το ζήτημα του ελέγχου της κλιμάκωσης, της αξιοπιστίας μιας αποτρεπτικής στρατηγικής και της έννοιας του σχετικού συμφέροντος στην… Read More ›
Α. Ένας πρώτος ορισμός του μεταμοντέρνου πολέμου. Β. Οι κύριες πτυχές κάθε πολέμου και ο μεταμοντέρνος πόλεμος. Γ. Συμπεράσματα και περιγραφές του μεταμοντερνισμού. Δ. Προσανατολισμοί θεραπειών. ΥΣΤΕΡΌΓΡΑΦΟ. Soft–power, μεταμοντέρνα πραξικοπήματα και συμπαρομαρτούντα. ΠΑΡΆΡΤΗΜΑ: Διαδρομή του μοντερνισμού, των ιδεολογιών και του μεταμοντερνισμού κατά… Read More ›
Μελετώντας τον Κονδύλη κανείς αν θέλει να ωφεληθεί ούτε τον αγαπά ούτε τον μισά, ούτε συμφωνεί μαζί του ούτε διαφωνεί και ασφαλώς αν δεν θέλει να καταποντιστεί επιστημονικά δεν επιχειρεί εύκολες εισαγγελικές καταγγελίες που υποδηλώνουν άγνοια του έργου του και… Read More ›
Σύντομη εισαγωγή Π. Ήφαιστου. Περισσότερη ανάλυση στο τέλος του αγγλικού άρθρου. Αναπαράγεται μια πολύ ενδιαφέρουσα ανάλυση για την Αρμενική γενοκτονία, και όχι μόνο. Η ανάλυση αναδεικνύει αδιαμφισβήτητα ιστορικά γεγονότα αλλά και, υπό τις περιστάσεις εξαιρετικά σημαντικό, φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά του σύγχρονου… Read More ›
Δεν θα γράψω πολλά για το βίντεο που ακολουθεί γιατί «μιλάει από μόνο του». Μερικά μόνο σύντομα σχόλια και μερικές διαφάνειες στο τέλος που σκιαγραφούν πάγια κριτήρια της διεθνούς πολιτικής. Το σύντομο σχόλιό μου τελειώνει ως εξής: «Κάτι σίγουρα δεν… Read More ›
Παραθέτω στο τέλος κείμενο του Foreign Affairs για την τρομοκρατία και την Αμερικανική στρατηγική. Είναι τυπική περίπτωση ίσως εκατομμυρίων κειμένων με τα οποία οι αναγνώστες γίνονται δέκτες γραμμικών «αναλύσεων» οι οποίες –χωρίς να υποτιμούμε την σημασία τους ως εισροές στα… Read More ›
Στρατηγικές μιας μεγάλης δύναμης για να εμποδίσει μια περιφερειακή δύναμη να καταστεί περιφερειακός ηγεμόνας. Εκτενή ανάλυση των αιτίων και των στρατηγικών προσεγγίσεων υπό το πρίσμα της σύγχρονης διαχρονίας κανείς βρίσκει στον Joyn Mearsheimer, «η τραγωδία της πολιτικής των μεγάλων δυνάμεων». Για… Read More ›
Συγχαρητήρια για την επιτυχία σας και την επιλογή του Τμήματός μας με αποτέλεσμα για μια ακόμη χρονιά να καταταχθεί πρώτο μεταξύ των ομοειδών Τμημάτων της Ελλάδας. Όπως είχα πει και στην προηγούμενη σειρά πριν ένα χρόνο, έχετε επιλέξει ένα «Τμήμα… Read More ›
Εισήγηση στο συνέδριο «ΗΘΙΚΕΣ ΑΞΙΕΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ» – Διεθνής Επιστημονική Εταιρία Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας, 15.10.2015 Πειραιάς, Μέγαρο ΟΛΠ Παναγιώτης Ήφαιστος, Καθηγητής διεθνών σχέσεων – στρατηγικών σπουδών, Τμήμα ΔΕΣ Πανεπιστημίου Πειραιώς http://www.ifestos.edu.gr – http://www.ifestosedu.gr Εξαρχής υπογραμμίζεται ότι αναλύοντας τις αφετηρίες… Read More ›
Παναγιώτης Ήφαιστος - Panayiotis Ifestos 