Ερντογανική τουρκοισλαμική σύνθεση σμίγει με «απέραντες απειλές»

Προχωρώντας βαθύτερα στον 21ο αιώνα ο Τουρκικός αναθεωρητισμός, οι απειλές και οι εμπράγματες παραβιάσεις του Ελληνικού κυριαρχικού χώρου όχι μόνο εντείνονται αλλά βεβαιώνουν ότι πρόκειται για είδος απειλής που στην στρατηγική θεωρία ονομάζουμε «απέραντη απειλή«. [Η «απέραντη απειλή» της Τουρκίας και οι πρόνοιες του διεθνούς δικαίου για τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας https://wp.me/p3OlPy-2d1Στον βαθμό και στην έκταση, εξάλλου, που «βιώσιμο είναι εκείνο το κράτος που έχει επαρκή ισχύ και εθνική στρατηγική εκπλήρωσης των προνοιών του διεθνούς δικαίου» (Morgenthau) τίθενται σοβαρά ζητήματα για την βιωσιμότητα του νεοελληνικού κράτους. Επί δεκαετίες τώρα η εφαρμογή των προνοιών του δικαίου της  θάλασσας θα διπλασίαζε νόμιμα, θεμιτά και νομιμοποιημένα την Ελληνική Επικράτεια και οι κατέχοντες την πολιτική εξουσία αποτυγχάνουν.

Επιπλέον, πέραν των φοβερών δεινών που προκάλεσαν την τελευταία δεκαετία λόγω οικονομικής κρίσης που οι ίδιοι -οι  κατέχοντες την εξουσία- προκάλεσαν, κατευνάζοντας την Τουρκία την ενθάρρυναν με αποτέλεσμα στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά και στο Αιγαίο να έχει διαρρηχθεί πλήρως το αποτρεπτικό μας τείχος.

Η διάρρηξη αυτή δεν είναι μόνο στρατιωτική. Είναι  και στρατηγική, πολιτική, νομική, ηθική και διπλωματική. Πολύ πιο σημαντικό, αποδεικνύεται ότι τα αξιώματα του Θουκυδίδη είναι αλάνθαστα: Η ελπίδα είναι σπάταλη. Οι πολίτες προσδοκούσαν ότι αλλαγές κυβερνώντων θα έφερναν αντιστροφή του κατήφορου. Όχι μόνο δεν αντιστράφηκε αλλά ο κατήφορος επιταχύνθηκε. Προσθέτω ότι συνέβη και κάτι άλλο πολύ παράδοξο με το οποίο στο επίπεδο της κοινωνίας λίγοι είναι υποψιασμένοι: Είδος ΜΚΟ προτάσεων πολιτικής με δράση τριών δεκαετιών και απόλυτα «λανθασμένες» (στην καλύτερη περίπτωση!) θέσεις επανέρχονται στο προσκήνιο και περίπου υποκαθιστούν το στοιχειώδες, έστω, κράτος που υπάρχει. Συμβουλεύουν τυπικά, άτυπα και στα «μέσα» όπου επιδίδονται στο ηλίθιο και γι’ αυτό αήττητο «επιχείρημα» «πόλεμο θέλετε;». [Περί Στρατηγικής https://wp.me/p3OlPy-2fD – Εθνική Αποτρεπτική Στρατηγική και οι αντίπαλοί της https://wp.me/p3OqMa-1EN – Κατευνασμός: Κάλεσμα πολέμου ή ήττας χωρίς πόλεμο https://wp.me/paSdey-Kx]

Επί τρεις δεκαετίες περίεργοι και κοινωνικοπολιτικά απρόσκλητοι παραγωγοί «προτάσεων πολιτικής»:

  • Εναντιώθηκαν στην εθνική αποτρεπτική στρατηγική όχι μόνο ενθαρρύνοντας τον θανατηφόρο κατευνασμό αλλά επιπλέον «στόλιζαν» με σκληρά επίθετα και χαρακτηρισμούς όσους έκαναν στρατηγική ανάλυση των υψηλότερων προδιαγραφών.
  • Έγραψαν βιβλία πως η Κυπριακή Δημοκρατία δεν πρέπει και δεν μπορεί να υποβάλει αίτησης ένταξης στην ΕΕ για τα οποία αναγκαστήκαμε εμείς να απαντήσουμε με άλλα για να τους πούμε το Αλφαβητάρι
  • Βρέθηκαν απέναντι στην τριπλή στρατηγική: Αποτρεπτική στρατηγική Ενιαίος Αμυντικός Χώρος και ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ με σκοπό την ισορροπία. [Ελληνική Εθνική Στρατηγική: Η τριπλή στρατηγική. Έννοια σκοποί προϋποθέσεις επιτυχούς εκπλήρωσης: η περίπτωση της ευρωπαϊκής προοπτικής της Κύπρου http://wp.me/p3OlPy-Ff – In Memoriam Γιάννου Κρανιδιώτη. Ειρηνική επίλυση των ελληνοτουρκικών διαφορών και ο Γιάννος Κρανιδιώτης http://wp.me/p3OlPy-I2 – «ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΡΧΩΝ ΓΙΑ ΜΙΑ ΔΙΚΑΙΗ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΛΥΣΗ ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΜΕ ΓΝΩΜΟΝΑ ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΙΟ, …» http://wp.me/p3OlPy-lc]
  • Στήριξαν με ένταση και πυκνά το φασιστικό, ανελεύθερο και αντιδημοκρατικό σχέδιο Αναν.
  • Ενθάρρυναν λιγότερο ή περισσότερο «άτυπες» διαπραγματεύσεις με την απειλητική Τουρκία με αποτέλεσμα να μην ασκηθεί η κυριαρχία μας σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και να οδηγηθεί η Τουρκία σε εντονότερο αναθεωρητισμό και απειλές.
  • Οι εξελίξεις και παραβιάσεις των πάντων από την Τουρκία στην Λιβύη αλλά και σε όλο το φάσμα από την Ανατολική Μεσόγειο μέχρι την Θράκη αντί να οδηγήσουν, επιτέλους, σε ανασύνταξη στα πεδία της Εθνικής στρατηγικής ήλθε το «καζάν-καζάν» και η … «Χάγη»  [Όχι «Χάγη» στην οποία μπορεί να προσφύγει οποιοσδήποτε μετά την άσκηση των δικαιωμάτων που προβλέπουν οι πρόνοιες του διεθνούς δικαίου αλλά μια ανύπαρκτη «Χάγη» στο όνομα της οποίας θα αρχίσουν διαπραγματεύσεις για εφιαλτική παραχώρηση Ελληνικής κυριαρχίας και πλουτοπαραγωγικών πόρων και στο όνομα της οποίας θα αρχίσει η σταδιακή φάση εκμηδένισης του νεοελληνικού κράτους ως ανεξάρτητης οντότητας – [Το «Τρίγωνο των Βερμούδων» στο Αιγαίο: «12 Αιγιαλίτιδα-Υφαλοκρηπίδα-ΑΟΖ» https://wp.me/p3OqMa-1Ge – Το δίκαιο της θάλασσας, τα θολά νερά και τα βήματα του Μητσοτάκη https://slpress.gr/idees/to-dikaio-tis-thalassas-ta-thola-nera-kai-ta-vimata-toy-mitsotaki/«Παγιδευτική αποκλιμάκωση» με καταποντισμό μέσα στον αδιέξοδο λαβύρινθο των τουρκικών αναθεωρητικών αξιώσεων https://wp.me/p3OqMa-1Gy – Μας οδηγείτε σε πόλεμο, κύριοι «καζάν-καζάν» https://slpress.gr/ethnika/mas-odigeite-se-polemo-kyrioi-quot-kazan-kazan-quot/]

Δεν θα επεκταθώ περισσότερο πρώτον γιατί αυτά είναι λίγο πολύ γνωστά και δεύτερον επειδή οι περιστάσεις επιτάσσουν να ανοίξω μερικές μεγάλες κάσες απέναντι από το γραφείο μου. Είναι οι δημόσιες παρεμβάσεις, αντεκδικήσεις, επιθέσεις, απαντήσεις και ανταπαντήσεις για τα πιο πάνω ζητήματα. Scripta manent έλεγαν οι Ρωμαίοι, και οι πηγές αυτές είναι δημόσιες. Το τι γράφτηκε επί δεκαετίες είναι σημαντικό να αναδειχθεί γιατί επηρέασε τα εθνικά συμφέροντα, επηρεάζει το παρόν και θέτει επί τάπητος την βιωσιμότητα του Ελληνικού κράτους. Αντί λοιπόν να συζητάμε για το πως θα ορθώσουμε στρατηγική εθνικής ασφάλειας άχαρα θα πρέπει να ασχοληθούμε ξανά με όσους άτυπα μεν αλλά ουσιαστικά φαίνεται να παίρνουν το τιμόνι οδηγώντας το Ελληνικό κράτος προς την στρατηγική και πολιτική Άβυσσο. Γιατί αυτή την φορά οι στρατηγικές εξελίξεις είναι ραγδαίες και δεν υπάρχει η πολυτέλεια για ακινησία, αναβλητικότητα και κατευνασμούς. Και επειδή ήδη άρχισαν θα ασχοληθούμε (πάλιν) για ευαισθητοποίηση και επίγνωση μετά τις μεγάλες ζημιές που πλέον φαντάζουν αναπόφευκτες. Επειδή ακριβώς ο κύριος σκοπός του παρόντος είναι να τονιστεί ότι στην παρούσα φάση δεν έχουμε την πολυτέλεια κοινωνικοπολιτικά απρόσκλητων ειδικών των «προτάσεων πολιτικής», ακολουθούν μερικά αποσπάσματα από τα δύο βιβλία του Νταβούτογλου.

Υπογραμμίζεται ότι για τον υποφαινόμενο αν κάτι είναι τελείως σίγουρο είναι ότι όχι μόνο ο Νταβούτογλου είναι ο μέντορας του Προέδρου της Τουρκίας Ερντογάν αλλά επιπλέον ότι ο Ερντογάν είναι πιο «Νταβουτογλιανός» από τον ίδιο τον Νταβούτογλου. Με την έννοια ότι με τον δικό του πρωτότυπο ηγετικό τρόπο κρατώντας τον ισλαμισμό του «Εναλλακτικές Κοσμοθεωρίες» προχωρεί σε κάποιου είδους τουρκοισλαμική σύνθεση στην βάση του «Στρατηγικού βάθους» που σμίγει με κλασικού τύπου «απέραντη απειλή» στην οποία έγινε αναφορά πιο πάνω.

Επειδή πολλά έχουμε γράψει για το θέμα αυτό, παρενθετικά, θα λέγαμε με βεβαιότητα ότι ο ακραιφνής ισλαμιστής Νταβούτογλου και μέντορας του Ερντογάν περνώντας από το «Εναλλακτικές Κοσμοθεωρίες» στο «Στρατηγικό βάθος» άφησε πίσω τον ακραίο ισλαμισμό και το χαλιφάτο και πρότεινε δημιουργία ενός ηγεμονικού ισλαμικού κράτους. Ο Ερντογάν επιχειρεί το τελευταίο αλλά στο βάθος της σκέψης του είναι κάτι πολύ περισσότερο. Ενδεχομένως όχι κάποιου είδους σύγχρονο χαλιφάτο γιατί οι αντιπαλότητες εντός του Ισλαμικού κόσμου θα τον έπεισαν ότι είναι ανέφικτο αλλά σίγουρα η μετατροπή της Τουρκίας σε περιφερειακή δύναμη με ηγεμονικές αξιώσεις. Αυτό ενισχύει ακόμη περισσότερο την έννοια «απέραντη απειλή» που αναφέρθηκε πιο πάνω.

Θα λέγαμε ότι είναι κάτι περισσότερο από σημαντικό να ανατρέξουμε στον Νταβούτογλου για να δούμε με ακρίβεια την απόληξη της σκέψης και των επιδιώξεων του Ερντογάν και του επιτελείου του το οποίο δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τον αρχηγό τους. Ακόμη πιο σημαντικό, τα ηγετικά στελέχη της αντιπολίτευσης ενώ και αυτή δεν στερούνται ισλαμιστικών επιρροών στα επίμαχα ζητήματα για τα οποία η Τουρκία θέτει αναθεωρητικές αξιώσεις είναι ίσως εξίσου εάν όχι περισσότερο απειλητικοί.  

Θερμοπύλες
Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή των
ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες.
Ποτέ από το χρέος μη κινούντες·
δίκαιοι κ’ ίσοι σ’ όλες των τες πράξεις,
αλλά με λύπη κιόλας κ’ ευσπλαχνία·
γενναίοι οσάκις είναι πλούσιοι, κι όταν
είναι πτωχοί, πάλ’ εις μικρόν γενναίοι,
πάλι συντρέχοντες όσο μπορούνε·
πάντοτε την αλήθεια ομιλούντες,
πλην χωρίς μίσος για τους ψευδομένους.
Και περισσότερη τιμή τους πρέπει
όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν)
πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος,
κ’ οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε.Κωνσταντίνος Π. Καβάφης
Απέναντι στην Ελλάδα οι πιο κάτω θέσεις και πολλές άλλες που αναφέρονται στα βιβλία περιγράφουν την τουρκοισλαμική σύνθεση του Ερντογάν που σμίγει με απέραντες απειλές. Αντί αποτελεσματικής και αξιόπιστης εθνικής αποτρεπτικής στρατηγικής κυριαρχούν γνώμες (στην καλύτερη περίπτωση!) για «Καζάν-Καζάν», συνεκμετάλλευση, ΔΔΟ στην Κύπρο, συνομιλίες για την … Χάγη που ενίοτε υπονοείται αφορούν και την Αιγιαλίτιδα ζώνη κτλ,
Αποσπάσματα από το βιβλίο «Το Στρατηγικό Βάθος»
Για το Αιγαίο Φτάσαμε στο ύστατο σημείο υποχωρήσεων!

Ο ζωτικός χώρος και το Αιγαίο. Το Αιγαίο αποτελεί το σημαντικότερο θαλάσσιο κομβικό σημείο της ευρασιατικής παγκόσμιας ηπείρου στην κατεύθυνση Βορρά-Νότου.
(…) Το γεγονός ότι η συντριπτική πλειονότητα των νησιών του Αιγαίου βρίσκεται υπό ελληνική κυριαρχία αποτελεί το σημαντικότερο αδιέξοδο της πολιτικής της εγγύς θαλάσσιας περιοχής της Τουρκίας. Η βασική πηγή προβλήματος στο Αιγαίο είναι η αγεφύρωτη αντίφαση μεταξύ της γεωλογικής και γεωπολιτικής πραγματικότητας και του ισχύοντος καθεστώτος. Το γεγονός ότι τα νησιά του Αιγαίου είναι φυσική προέκταση της γεωλογικής δομής της χερσονήσου της Μικράς Ασίας και το ότι ο πολιτικός διαχωρισμός που έχει προκύψει, σε αντίθεση με τις γεωπολιτικές αναγκαιότητες, με τις διεθνείς συνθήκες έχει επικυρωθεί υπέρ της Ελλάδας παρέχουν το κατάλληλο έδαφος, για να αναφύονται διάφορα ζητήματα, όπως η υφαλοκρηπίδα, τα χωρικά ύδατα, ο εναέριος χώρος, η ζώνη FIR, τα πεδία διοίκησης και ελέγχου και ο εξοπλισμός των νησιών. Η εγγύτητα ενός σημαντικού μέρους των ελληνικών νησιών στη μικρασιατική ακτή σε τέτοιο βαθμό, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως επιχειρησιακή βάση εναντίον της Μικράς Ασίας, και η περικύκλωση των υδάτινων διαδρόμων, που εξασφαλίζουν το πέρασμα από την Προποντίδα στη Μεσόγειο, από αυτά τα νησιά, αξιολογούνται από την Τουρκία ως ένα πολύ σοβαρό κενό ασφάλειας.
…Στην περίπτωση που ισχύσει η εφαρμογή των 12 ν.μ., η Τουρκία στην πράξη δεν θα έχει πρόσβαση στο Αιγαίο χωρίς την άδεια της Ελλάδας. Σε αυτή την περίπτωση, ενώ το ποσοστό της ανοικτής θάλασσας θα υποχωρήσει στο 26% του Αιγαίου, η κυριαρχία της Ελλάδας θα ανέλθει στο 63,9%, το Αιγαίο θα γίνει μία κλειστή θάλασσα της Ελλάδας και το ποσοστό της Τουρκίας θα κυμαίνεται γύρω στο 10%.

 Ο ρόλος της οικονομίας
Στην περίπτωση που η ελληνική θέση αποκτήσει ισχύ, η Τουρκία θα βρεθεί αντιμέτωπη με μία στρατηγική πολιορκία, αλλά θα επηρεαστεί απευθείας και στις οικονομικές της δραστηριότητες.

… Οι εντάσεις που υφίστανται στις σχέσεις με την Ελλάδα πρέπει να αξιολογηθούν εκ νέου στο πλαίσιο μιας γενικής θαλάσσιας στρατηγικής στο Αιγαίο, δεδομένου ότι η χώρα αυτή, θεωρώντας ως μη ικανοποιητικό το ισχύον καθεστώς που περιορίζει τον ζωτικό χώρο της Τουρκίας, ακολουθεί μία επεκτατική πολιτική. Και το σημαντικότερο μέσο, για να επιτευχθεί αυτό, είναι η απόκτηση από μέρους της Τουρκίας ενός ισχυρού εμπορικού στόλου που θα της επιτρέπει να χρησιμοποιεί με πιο δραστήριο τρόπο τα διεθνή ύδατα στο Αιγαίο. Η υπεροχή της Ελλάδας σε αυτό το θέμα πηγάζει όχι μόνο από το εύρος της περιοχής που κατέχει στο Αιγαίο αλλά και από την ικανότητα που διαθέτει στις θαλάσσιες μεταφορές.

… Η προσέγγιση του ζητήματος δεν πρέπει να γίνεται ωσάν να πρόκειται για μία οποιαδήποτε τυχαία βραχονησίδα. Η Τουρκία, εξαιτίας των προηγούμενων σοβαρών διπλωματικών παραλείψεων, έχει ήδη φτάσει στο ύστατο σημείο υποχωρήσεων στο Αιγαίο.
Μετά από αυτό, κάθε συμβιβασμός που θα γίνει μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες που ενδέχεται να φθάσουν ακόμη και ως την εξαφάνιση του ζωτικού χώρου της Τουρκίας στο Αιγαίο και κατ’ επέκταση του χώρου που κινείται στον άξονα Μεσόγειος-Εύξεινος Πόντος.

Για την Κύπρο
Λόγω της γεωγραφικής της θέσης δεν θα μέναμε ποτέ αδιάφοροι

Στο πλαίσιο αυτό το Κυπριακό δεν είναι ούτε ένα συνηθισμένο τουρκοελληνικό εθνοτικό ζήτημα ούτε απλώς μια χρονίζουσα τουρκοελληνική ένταση. Η Τουρκία, που κατέχει μία θέση που επηρεάζεται άμεσα από όλες αυτές τις ισορροπίες, είναι υποχρεωμένη να αξιολογήσει την επί του Κυπριακού πολιτική της έξω από το περιορισμένο πλαίσιο των τουρκοελληνικών σχέσεων. Το Κυπριακό μετατρέπεται με μία συνεχώς και αυξανόμενη ταχύτητα σε ένα ζήτημα Ευρασίας και Μέσης Ανατολής-Βαλκανίων (Δυτικής Ασίας-Ανατολικής Ευρώπης). Η πολιτική επί του Κυπριακού πρέπει να τεθεί σε ένα νέο στρατηγικό πλαίσιο, σύμφωνο προς το ήδη διαμορφωμένο νέο (διεθνές) στρατηγικό πλαίσιο.
Η σημασία του Κυπριακού από την οπτική της Τουρκίας μπορεί να μελετηθεί κατά βάση σε δύο κύριους άξονες.

Ο πρώτος προκύπτει από την ιστορική ευθύνη της Τουρκίας για την εμπέδωση της ασφάλειας της μουσουλμανικής τουρκικής κοινότητας της νήσου και είναι ένας άξονας που έχει κοινωνικό χαρακτήρα. Με τη μείωση των εδαφών του Οθωμανικού κράτους, πάντα μία από τις βασικές παραμέτρους της οθωμανοτουρκικής εξωτερικής πολιτικής υπήρξε η ασφάλεια και η συνέχεια των μουσουλμανικών στοιχείων που παρέμειναν στα εγκαταλειφθέντα εδάφη.
Το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός κύματος που θα ξεκινήσει από μία περιοχή λόγω ανικανότητας ή αδυναμίας της Τουρκίας και θα επεκταθεί σε άλλες καθιστά αναγκαία μια κατάσταση γενικότερης επιφυλακής και επαγρύπνησης.
Μια ενδεχόμενη αδυναμία, που θα μπορούσε να ανακύψει αναφορικά προς την ασφάλεια και την προστασία της τουρκικής κοινότητας της Κύπρου, εμπεριέχει τον κίνδυνο να εξαπλωθεί κατά κύματα στη Δυτική Θράκη και στη Βουλγαρία – και ακόμη και στο Αζερμπαϊτζάν και στη Βοσνία.

Ο ζωτικός χώρος
Γι’ αυτόν τον λόγο η προστασία της τουρκικής κοινότητας της Κύπρου έχει μεγάλη σημασία όχι μόνο από την άποψη της εν λόγω κοινότητας αλλά και από την άποψη του μέλλοντος των λοιπών κοινοτήτων, οι οποίες συνιστούν οθωμανικά κατάλοιπα.

Ο δεύτερος σημαντικός άξονας του Κυπριακού ζητήματος είναι η σημασία της γεωγραφικής θέσης του νησιού από γεωστρατηγική άποψη. Ο άξονας αυτός καθαυτός είναι ζωτικής σημασίας ανεξάρτητα από το ανθρώπινο στοιχείο που βρίσκεται εκεί. Ακόμη κι αν δεν υπήρχε ούτε ένας μουσουλμάνος Τούρκος εκεί, η Τουρκία όφειλε να διατηρεί ένα κυπριακό ζήτημα. Καμία χώρα δεν μπορεί να μείνει αδιάφορη σε ένα τέτοιο νησί που βρίσκεται στην καρδιά του ζωτικού της χώρου.
Όπως τα Δωδεκάνησα, όπου δεν υπάρχει πλέον ένας επαρκής τουρκικός πληθυσμός, εξακολουθούν να διατηρούν τη σημασία τους για την Τουρκία και όπως οι ΗΠΑ, παρόλο που δεν έχουν καμία πληθυσμιακή προέκταση προς την Κούβα και τα υπόλοιπα νησιά της Καραϊβικής, ενδιαφέρονται άμεσα γι’ αυτά, έτσι και η Τουρκία είναι υποχρεωμένη από στρατηγική άποψη να ενδιαφέρεται για την Κύπρο πέραν του ανθρώπινου παράγοντα.

Για τα Δωδεκάνησα. Σφάλαμε και τα χάσαμε

Το 1944 οι Γερμανοί, που αναγκάστηκαν να αποχωρήσουν από τα Δωδεκάνησα, πρότειναν στην τουρκική κυβέρνηση την κατάληψή τους.
Το γεγονός ότι η τουρκική κυβέρνηση της εποχής, προτιμώντας να λάβει τη σύμφωνη γνώμη της Αγγλίας, τήρησε στο θέμα των νησιών εξαιτίας της αγγλικής άρνησης μία αδιάφορη στάση συνιστά τον σημαντικότερο κρίκο στην αλυσίδα παραλείψεων που στέρησε από την Τουρκία την έξοδό της στο Αιγαίο.
Αργότερα, στις συνομιλίες μεταξύ των Ιταλών και των συμμάχων που διεξήχθησαν στο Παρίσι το 1946, η κυβέρνηση, αποφασίζοντας ότι η χώρα δεν είχε δικαίωμα να λάβει μερίδιο από τη λεία του πολέμου (sic), διότι έμεινε εκτός από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, συνέδραμε ολοφάνερα στην παράδοση των νησιών αυτών στην Ελλάδα.
… Το σημείο με τις μεγαλύτερες πιθανότητες εμπλοκής σε σύρραξη της Τουρκίας είναι τα νησιά του Αιγαίου, που στενεύουν σε σημαντικό βαθμό τον ζωτικό χώρο της (sic), και ο λόγος είναι τα ασυγχώρητα λάθη που έγιναν ως συνέπεια της ανυπαρξίας μίας συνεπούς θαλάσσιας στρατηγικής.
Η κρίση των Ιμίων, που έφερε στο προσκήνιο το θέμα της ελληνικής κυριαρχίας ακόμη και επί των βραχονησίδων που βρίσκονται μπροστά στα παράλιά μας, είναι το πικρό τιμολόγιο των συσσωρευμένων σφαλμάτων που έχουν διαπραχθεί.

Εκμετάλλευση μειονοτήτων
Δημιουργία άξονα Αλβανίας με Βοσνία
Η βάση της πολιτικής επιρροής της Τουρκίας στα Βαλκάνια είναι τα οθωμανικά κατάλοιπα, που είναι οι μουσουλμανικές κοινότητες. Σήμερα φαίνεται με ξεκάθαρο τρόπο το λάθος της πολιτικής εκκένωσης των Βαλκανίων με τη μετανάστευση αυτών των κοινοτήτων (στην Τουρκία), που κατά το παρελθόν θεωρήθηκαν ως άχθος της εξωτερικής πολιτικής. Αυτή τη στιγμή η Τουρκία φαίνεται να διαθέτει σημαντικές δυνατότητες που της παρέχει η ιστορική συσσώρευση εμπειρίας, βασιζόμενη στην οθωμανική κληρονομιά στα Βαλκάνια.

Πρωτίστως, στις δύο χώρες (Βοσνία και Αλβανία), όπου οι μουσουλμάνοι είναι πλειονότητα και θεωρούνται φυσικοί σύμμαχοι της Τουρκίας, εμφανίστηκε η βούληση να μετατραπεί αυτή η κοινή ιστορική συσσώρευση σε μία συμμαχία. Οι τουρκικές και μουσουλμανικές μειονότητες που διαβιούν στη Βουλγαρία, στην Ελλάδα, στη Μακεδονία, στο Σαντζάκ (επαρχία της Σερβίας), στο Κόσοβο και στη Ρουμανία αποτελούν σημαντικά στοιχεία της βαλκανικής πολιτικής της Τουρκίας.
Οι δύο σημαντικοί βραχυπρόθεσμοι και μεσοπρόθεσμοι στόχοι της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας στα Βαλκάνια είναι η ισχυροποίηση της Βοσνίας και της Αλβανίας μέσα σε ένα πλαίσιο σταθερότητας και η δημιουργία ενός διεθνούς νομικού πλαισίου που θα θέσει υπό την προστασία του τις εθνικές μειονότητες της περιοχής. Στο νομικό αυτό πλαίσιο η Τουρκία πρέπει να επιδιώκει συνεχώς την εξασφάλιση εγγυήσεων που θα της παρέχουν το δικαίωμα παρέμβασης στα ζητήματα που αφορούν τις μουσουλμανικές μειονότητες των Βαλκανίων. Η απόκτηση από την Τουρκία ενός τέτοιου δικαιώματος στα Βαλκάνια μπορεί να γίνει εφικτή, μόνο αν η χώρα υιοθετήσει μία δραστήρια και δυναμική βαλκανική πολιτική, η οποία θα λαμβάνει υπόψη συνεχώς τους πολιτισμικούς και ιστορικούς παράγοντες.
0 Trio DavΣτην αντίθετη περίπτωση η Τουρκία όχι μόνο θα χάσει την επιρροή που ασκεί στα Βαλκάνια έναντι της Ελλάδας, η οποία μέσω του Πατριαρχείου του Φαναρίου (sic) που με τη μικρή ρωμαίικη (sic) μειονότητα επιδιώκει να αποκτήσει οικουμενικό χαρακτήρα, και της Ρωσίας, η οποία επιχειρεί να ασκήσει επιρροή στους ορθόδοξους Σλάβους στην περιοχή των Βαλκανίων και του Καυκάσου, αλλά θα μείνει και δίχως στήριγμα εν όψει ελληνικών και ρωσικών διεκδικήσεων στα Στενά.

Αποσπάσματα από το βιβλίο του Νταβούτογλου, Εναλλακτικές Κοσμοθεωρίες

Θεοκεντρική κοσμολογία
EnallaktikesDavutoglu110 Η βασική αρχή της ισλαμικής θεοκεντρικής κοσμολογίας είναι η πεποίθηση του ταουχίντ (λα ιλάχα ίλλα Αλλάχ,* δεν υπάρχει έτερος Θεός πλην του Θεού) και η αντίληψη που έχει για τον Αλλάχ. Η αρχή του ταουχίντ 1 είναι ο κύριος δίαυλος από τη θεωρία στην πρακτική, από την πίστη στη ζωή και από το ιδεώδες στην πραγματικότητα στην ολιστική ισλαμική κο­σμοθεωρία. Αυτή η αρχή υποδηλώνει ότι ο Αλλάχ είναι ένας στην ουσία Του (νταχάτ), δηλαδή δεν συντίθεται από διάφο­ρα μέρη· ένας στις ιδιότητές Του (σιφάτ), δηλαδή δεν έχει δύο δυνάμεις, δύο γνώσεις, κλπ.· ένας στα έργα Του (αφ’άλ), δη­λαδή δεν επηρεάζεται με κανέναν τρόπο από οτιδήποτε άλλο πλην του Εαυτού Του. Αυτή η αρχή μαζί με την αρχή του ταν­ζίχ (κανένας συμβιβασμός με την υπερβατική καθαρότητα του Αλλάχ) μπορεί να θεωρηθούν ως η παραδειγματική βάση της ενότητας μεταξύ διαφόρων συγκρουόμενων σχολών, σεκτών και παραδόσεων στην ισλαμική ιστορία.
138 «Η καρδιά της ομολογίας της ενότη­τας του Αλλάχ (ταουχίντ) και το αληθινό θεμέλιο της πίστης αποτελούνται από αυτό το υποχρεωτικό δόγμα: Πιστεύω στον Αλλάχ, στους αγγέλους Του, στα βιβλία Του, στους αποστό­λους Του, στην ανάσταση μετά θάνατον, στην απόφαση του Αλλάχ για το καλό και το κακό, στον υπολογισμό των αμαρτι­ών, στη ζυγαριά, στον παράδεισο και στην κόλαση και στο ότι όλα αυτά είναι αληθινά. Ο Αλλάχ ο τιμημένος είναι ένας, όχι υπό την έννοια του αριθμού, αλλά υπό την έννοια του ότι δεν έχει εταίρο. Δεν γεννά και δεν γεννιέται και δεν υπάρχει κανείς σαν Αυτόν (112). Δεν μοιάζει με κανένα δημιουργημένο πράγμα ούτε κάποιο δημιουργημένο πράγμα μοιάζει μ’ Αυτόν. Υπάρχει ανέκαθεν με τα ονόματα και τις ιδιότητές Του· αυτά που ανή­κουν στην ουσία Του κι αυτά που ανήκουν στη δράση Του». Αυτά τα χωρία επηρέασαν όχι μόνο τα μετέπειτα μέλη της σχολής του Αbû Hanîfah, αλλά και τη λαϊκή πίστη των μαζών ανά τους αιώνες. Η διαύγεια αυτών των αρχών έκλεισε το χά­σμα μεταξύ της συστηματικής θεολογίας των ακαδημαϊκών και της λαϊκής πίστης των μαζών. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο μια εκκλησία ως θεσμοποιημένη πίστη δεν εμφανίστηκε στην ισλαμική ιστορία και για τον οποίο η διαδικασία κοινω­νικοποίησης της πίστης στο Ισλάμ είναι τόσο γρήγορη συ­γκριτικά με την αντίστοιχη διαδικασία άλλων θρησκειών».
 

Κατά κρατοκεντρικού
 Έτσι, ο μετέτρεψε την περίφημη αντικειμενική συ­νείδηση» του Kant σε μια ειδική «κρατική συνείδηση» η οποία θεωρεί ότι υπάρχουν οικουμενικά έγκυροι ηθικοί νόμοι αλλά μόνο ένας αριθμός διαφορετικών συστημάτων ηθικής που εί­ναι έγκυρα για τα διάφορα κράτη. Αυτό το φαινόμενο θεωρεί ότι υπάρχει μια κρατοκεντρική ζωή ως η ύστατη υλοποίηση του εθνικού αισθήματος και της εθνικής συνείδησης. Ο ορι­σμός του (1963: 19) για τον εθνικισμό ως την αποδο­χή του κράτους ως του απρόσωπου και ύστατου κριτή των ανθρώπινων υποθέσεων» υπογραμμίζει το σημαντικότερο χα­ρακτηριστικό του. Αυτή η κρατοκεντρική και εθνοκεντρική ζωή ως σύγχρονο φαινόμενο του δυτικού πολιτισμού περιέχει θεωρητικά και αντιληπτικά στοιχεία που πηγάζουν από την κοσμοθεωρία αυτού του πολιτισμού, η οποία είναι απολύτως αντίθετη με την ισλαμική ιδέα της προσανατολισμένης στην πίστη κοινωνικοπολιτικής ενότητας που θεωρεί ως δεδομένη μία ενοποιημένη πτυχή της ζωής».

Υπομονή θα αποφασίσει ο Αλλάχ
«Η κοινωνικοπολιτική ταύτιση στην ισλαμική πολιτική σκέ­ψη και πρακτική είναι προέκταση της πίστης στην ενότητα της ανθρώπινης ευθύνης και στην ενότητα της ζωής. Η βασική διχοτομία μεταξύ πιστού (μου’μίν) και απίστου (κάφιρ), ως δύο διαφορετικών οντολογικών/θρησκευτικών προσεγγίσεων και ριζικά αντίθετων κατηγοριών, μπορεί να οριστεί ως η επιλογή μεταξύ του εάν κάποιος επιθυμεί ή όχι να αποδεχθεί αυτή την ειδική ευθύνη επί της γης. Αυτή η επιλογή είναι επίσης επιλογή τρόπου ζωής και συγκεκριμένης κοινωνικοπολιτικής ταυτό­τητας. Εκείνοι που πιστεύουν στην ενότητα του Αλλάχ αποδέ­χονται να είναι μέλη της μουσουλμανικής κοινωνικοπολιτικής κοινωνίας δεν απορρίπτουν μόνο την παλιά εθνική τους ταυ­τότητα αλλά και όλες τις πιθανές εναλλακτικές ταυτότητες. Όπως υπογραμμίζει ο Oda (1984: 102-3), ακόμη κι αν κάποιος εξακολουθεί να προσδιορίζεται φυσικά από την εθνικότητά του (το χρώμα του δέρματος και τη γλώσσα κατά την κορανική φράση) αυτή πλέον δεν είναι η βασική του ταυτότητα· πλέον η βασική του ταυτότητα είναι αυτή του Μουσουλμάνου που είναι ίσος με όλους τους άλλους Μουσουλμάνους ενώπιον του Θεού: «Αυτό υποδηλώνει ότι οι πιστοί πρέπει να αλλάξουν εντελώς τον τρόπο ύπαρξής τους από το εθνικό ή το φυλετικό στον αληθινό ισλαμικό τρόπο ύπαρξης. Αυτοί οι δύο τρόποι ύπαρ­ξης ουδέποτε είναι συμβατοί. Το Κοράνι καθορίζει σαφώς αυ­τή την κατηγορηματική διαφοροποίηση μεταξύ δύο ομάδων ανθρώπων που ανήκουν σε εναλλακτικούς τρόπους ύπαρξης και κοινωνικής ταυτότητας: «Και αν υπάρχει μια ομάδα από σας η οποία πιστεύει σε αυτά που έχω διακηρύξει, και υπάρχει μια άλλη ομάδα που δεν πιστεύει, τότε να έχετε υπομονή έως ότου μας κρίνει ο Αλλάχ. Είναι ο καλύτερος από όλους τους κριτές»(7:87)».

«Και κρατηθείτε γερά, όλοι σας μαζί, από το σχοινί του Αλλάχ, και μη χωριστείτε: «Επιβάλλετε την ορθή συμπεριφορά και απαγορεύετε την  απρέπεια· και πιστεύετε στον Αλλάχ»

«Η ιδέα της ευθύνης του ανθρώπου προσδίδει μια ειδική ευ­θύνη στη μουσουλμανική πολιτική κοινωνία, την ούμα. Ο κο­ρανικός ορισμός αυτής της κοινωνικοπολιτικής κοινότητας ως ούμα αλ-μουσλίμα (μουσουλμανική κοινότητα) αντί απλώς ως ούμα αλ-μουσλιμίν (κοινότητα αποτελούμενη από Μουσουλ­μάνους) στο 2:128,8 υπονοεί ότι αυτή η κοινωνικοπολιτική ενό­τητα έχει τη σημασία της ως μια ολότητα που ανταποκρίνεται στην ειδική θεϊκή ευθύνη της, πέραν της σημασίας που έχει ως αποτελούμενη από μεμονωμένους Μουσουλμάνους. Αυτή η αποστολή της ούμα η οποία έχει οριστεί από το Κοράνι ως «Και κρατηθείτε γερά, όλοι σας μαζί, από το σχοινί του Αλλάχ, και μη χωριστείτε. Και να θυμάστε τη χάρη που σας έκανε ο Αλλάχ: θυμηθείτε το πώς ήσασταν εχθροί και Εκείνος έφερε φιλία στις καρδιές σας κι έτσι γίνατε αδέλφια με τη χάρη Του…. Και από εσάς μπορεί να προέλθει μια ούμα [την οποία ο Pickthall μετα­φράζει ως «έθνος», ο Yûsuf ‘Ali (1983) ως «λαό»και ο Ismâ‘il Fârûqî (1982) ως «κοινωνία»] που θα προσκαλεί στην καλοσύνη και θα επιβάλλει την ορθή συμπεριφορά και θα απαγορεύει την απρέπεια. Αυτοί είναι που επιτυγχάνουν»(3:103-04). Τα σημα­σιολογικά πεδία των εκφράσεων ούμα αλ-μουσλίμα και ούμα ουάσατ διασταυρώνονται σε αυτό τον στίχο, υπό το πρίσμα της θεϊκής ευθύνης. Ένας άλλος στίχος στην ίδια σούρα ορίζει τον όρο εκ των ων ουκ άνευ της καλύτερης κοινότητας (χαϊρ ούμα) ως την κοινωνικοπολιτική ευθύνη επί της γης: «Είστε η καλύτερη κοινότητα που δημιουργήθηκε για την ανθρωπότη­τα. Επιβάλλετε την ορθή συμπεριφορά και απαγορεύετε την απρέπεια· και πιστεύετε στον Αλλάχ»(3:110)

Ένταση μουσουλμανικής πίστης με την έννοια του κράτους
 «Η ύπαρξη μουσουλμανικών μειονοτήτων στον Νταρ αλ-Χαρμπ κατέστησε αναγκαία μια διάκριση μεταξύ ούμα και Νταρ αλ-Ισλάμ. Η ούμα απέκτησε ευρύτερο νόημα, αποτελού­μενη από όλους τους μεμονωμένους μουσουλμάνους, με έναν θρησκευτικό/πνευματικό δεσμό να συνεχίζει να υφίσταται με­ταξύ τους ακόμη και ελλείψει μιας κοινής πολιτικής εξουσίας. Αυτός ο μεταπολιτικός δεσμός, ο οποίος προέρχεται από μια κοινή αυτοαντίληψη οντολογικής συνείδησης, δημιουργεί μια δύναμη που αμφισβητεί τον πολιτικό δεσμό του συστήματος των εθνών-κρατών. Η ένταση μεταξύ μουσουλμανικών μειο­νοτήτων και εθνών-κρατών στη σύγχρονη πολιτική πηγάζει από αυτές τις εναλλακτικές αντιλήψεις».
«Υπό αυτό το πρίσμα της μουσουλμανικής αντίληψης, ο Νταρ αλ-Ισλάμ υποδηλώνει ένα παγκόσμιο σύστημα υπό την έννοια ενός οικουμενικού πολιτικού συστήματος, ενώ η έν­νοια του μουσουλμανικού κράτους (αλ-ντάουλα) υποδηλώνει την ειδική πολιτική εξουσία. Ο Νταρ αλ-Ισλάμ υπαινίσσεται ένα εσωτερικά συνεπές παγκόσμιο σύστημα εντός του οποίου υπάρχει μια κοινή βάση αυτοαντίληψης, μια πιθανότητα αντα­πόκρισης στη θεϊκή ευθύνη και ένα κοινό αξιολογικό πλαίσιο για την εφαρμογή του διατακτικού νομικού συστήματος. Ο Νταρ αλ-Ισλάμ είναι εν μέρει ένα διεθνές σύστημα ως προς τις εξωτερικές του σχέσεις. Υπό αυτό το πρίσμα, ο Νταρ αλ-Χαρμπ είναι το αντι-σύστημα για θέματα διεθνών σχέσεων. Συνεπώς, δεν είναι ορθή η αναλογία μεταξύ αυτής της διμερούς διαίρεσης αφενός και των εσωτερικών συγκρούσεων ενός συ­στήματος εθνών-κρατών αφετέρου ούτε είναι ορθά τα επιχειρήματα που διατυπώνονται σχετικά με τον τζιχάντ βάσει αυτής της αναλογίας. Ο Νταρ αλ-Ισλάμ δεν μπορεί να νοηθεί ως ένα έθνος-κράτος που βρίσκεται σε συνεχή εμπόλεμη κατάσταση για την επέκτασή του. Αντ’ αυτού, είναι μια ντε φάκτο πραγ­ματικότητα υπό την έννοια της νομικής εφαρμογής και ενός εσωτερικά συνεπούς παγκόσμιου συστήματος υπό την έννοια των αξιολογικών προαπαιτούμενων που διαμορφώνουν την πολιτική αντίληψη και κουλτούρα».

«Όπως αναφέρει ο Khaddûrî (εισαγωγικό κεφάλαιο στο Shaybî, 1966: 10), η ισλαμική αντίληψη της παγκόσμιας τά­ξης σε ένα πλαίσιο διμερούς διαίρεσης αντικατοπτρίζει τη βα­σική υπόθεση ότι μόνο τα μέλη της ούμα είναι υποκείμενα του ισλαμικού ηθικού και ηθικού συστήματος, ενώ όλες οι άλλες κοινότητες είναι το αντικείμενο αυτού του συστήματος, πα­ρότι επ’ ουδενί στερούνται ορισμένα πλεονεκτήματα του συ­στήματος, όταν έρχονται σε επαφή με το Ισλάμ. Αυτή η σχέση υποκειμένου/αντικειμένου συνάδει με την αντίληψη περί της ούμα ως της πολιτικής ενότητας των Μουσουλμάνων. Ωστό­σο, αυτή η διαφορά είναι μέρος του νομικού πλαισίου μάλλον παρά του πολιτικού, επειδή ο χαλίφης ή ο ιμάμης είναι υπεύθυ­νος για την ευημερία όλων των υπηκόων, περιλαμβανομένων των μη μουσουλμανικών κοινοτήτων».

«Ο ακρογωνιαίος λίθος του Χαλιφάτου»
«Το βασικό πρόβλημα των Μουσουλμάνων μετά τον θάνατο του Προφήτη ήταν ο σχηματισμός μιας νέας πολιτικής ηγεσί­ας. Η πολιτική ηγεσία του Προφήτη βασιζόταν σε ειδική γνώ­ση και άρα δεν μπορούσε να περιοριστεί υπό την έννοια της περιοχής εφαρμογής της. Ο μετασχηματισμός από αυτή τη φυσική ηγεσία στο σύστημα του χαλιφάτου ήταν ο ακρογω­νιαίος λίθος της δημιουργίας της πολιτικής νοοτροπίας των Μουσουλμάνων καθώς και της θεσμοποίησης της πολιτικής ισχύος ως ντάουλα. Ξεκινώντας με το χαλιφάτο του Abû Bakr, οι τομείς της πολιτικής, του κράτους και της κυβέρνησης θε­ωρήθηκαν ότι ανήκαν στον τομέα ευθύνης του ανθρώπινου όντος που βασιζόταν στις ικανότητες και στη λογική του ως ανθρώπου. Αυτή η πρότυπη εφαρμογή προσδιόρισε την επι­στημολογική θεμελίωση της πολιτικής και το δικαίωμα της ού­μα ως πολιτικής κοινωνίας να καθορίζει την πολιτική ηγεσία της μέσω της σούρα και της μπάι’α.»

Ισλαμικό κράτος ως άμυνα στον εκδυτικισμό
Η αμφισβήτηση των παραδοσιακών πολιτικών κουλτουρών και δομών από τους πρωτοπόρους των νέων δο­μών του συστήματος των εθνών-κρατών αποσκοπούσε στο να δημιουργήσει μια νέα αντίληψη περί κράτους. Το κράτος άρχι­σε να απεικονίζεται ως κυρίαρχο στοιχείο εντός του διεθνούς συστήματος, αντί ως πολιτικό εργαλείο για τα ηθικο-νομικά ιδεώδη του ισλαμικού συστήματος πίστης. Έτσι, η αντίληψη για τον Νταρ αλ-Ισλάμ ως εναλλακτικής διεθνούς τάξης αντικατα­στάθηκε από την αντίληψη του ανήκειν σε ένα στοιχείο του διε­θνούς συστήματος το οποίο ιδρύθηκε από τις αποικιοκρατικές δυνάμεις και εξυπηρετούσε τα συμφέροντά τους.
Αυτός ο μετασχηματισμός ήταν πραγματικό σοκ για τις μουσουλμανικές μάζες, οι οποίες καθόλη τη διάρκεια της μέ­χρι τότε ιστορίας έβρισκαν ζωτικό χώρο (Lebensraum) για την πραγμάτωση των ηθικονομικών ιδεωδών τους. Αυτές οι συν­θήκες τις έφεραν σε διάσταση με τις εκδυτικισμένες ελίτ που αρνούνταν τα ηθικονομικά ιδεώδη του κράτους και της πα­ραδοσιακής κουλτούρας καθώς και με το διεθνές σύστημα το οποίο εξάλειψε τον πολιτικό ζωτικό χώρο για την πραγμάτωση αυτών των ηθικονομικών ιδεωδών. Η σύγχρονη αντίληψη περί ισλαμικού κράτους προέκυψε ως αποτέλεσμα του μηχανισμού άμυνας της ισλαμικής κουλτούρας.

Π. Ήφαιστος – P. Ifestos
www.ifestosedu.gr / www.ifestos.edu.grinfo@ifestosedu.gr
Στρατηγική Θεωρία–Κρατική Θεωρία https://www.facebook.com/groups/StrategyStateTheory/
Διεθνής πολιτική 21ος  αιώνας https://www.facebook.com/groups/InternationalPolitics21century/
Ελλάδα-Τουρκία-Κύπρος: Ανισόρροπο τρίγωνο https://www.facebook.com/groups/GreeceTurkeyCyprusImbalance/
Διαχρονική Ελληνικότητα https://www.facebook.com/groups/Ellinikotita/

Φιλοπατρία, Δημοκρατία, Ελευθερία https://www.facebook.com/groups/philopatria/

Άνθρωπος, Κράτος, Κόσμος–Πολιτικός Στοχασμός https://www.facebook.com/groups/Ifestos.political.thought/
Κονδυλης Παναγιώτης– https://www.facebook.com/groups/Kondylis.Panagiotis/
Θολό βασίλειο της ΕΕ https://www.facebook.com/groups/TholoVasileioEU/
Θουκυδίδης–Πολιτικός Στοχασμός https://www.facebook.com/groups/thucydides.politikos.stoxasmos/
Μέγας Αλέξανδρος–Ιδιοφυής Στρατηγός και Στρατηλάτης https://www.facebook.com/groups/M.Alexandros/
Εκλεκτά βιβλία που αξίζουν να διαβαστούν https://www.facebook.com/groups/eklektavivlia/
Ειρηνική πολιτική επανάσταση https://www.facebook.com/groups/PolitPeacefulRevolution/
Προσωπική σελίδα https://www.facebook.com/p.ifestos
Πολιτισμός, Περιβάλλον, Φύση, Ψάρεμα https://www.facebook.com/Ifestos.DimotisBBB
«Κοσμοθεωρία των Εθνών» https://www.facebook.com/kosmothewria.ifestos
Προσωπικό προφίλ https://www.facebook.com/panayiotis.ifestos

Η εικόνα ίσως περιέχει: 2 άτομα, κείμενο



Κατηγορίες:στρατηγική θεωρία, Διεθνής πολιτική, Ερτογάν, Ισλαμ, Νταβούτογλου, Στρατηγική

Ετικέτες: , , , , , ,