Με τον πόλεμο στην Ουκρανία, αφήνιασαν πάλι οι ΤΣΑΡΛΑΤΑΝΙΕΣ που καταμαρτυρούν άγνοια περί τα διεθνή και κυρίως ως προς τα αίτια των διαχρονικών ηγεμονικών συγκρούσεων. Πάντως, αξίζει κανείς να γράφει όταν οι αναλύσεις θα είναι διαχρονικά επίκαιρες. Αρχίζουμε με δύο σύντομα αποσπάσματα από το βιβλίο στο οποίο αναφέρεται το παρόν: «Όπως αναφέραμε σε άλλο κεφάλαιο, μπορεί στις εφημερίδες να μη νοιάζονται για τους αναγνώστες τους αλλά οι φοιτητές πρέπει να είναι αξιοπρεπείς και να απαιτούν αξιολογικά ουδέτερες και θεμελιωμένες αναλύσεις. Επιστήμη σημαίνει πρωτίστως θεμελιωμένη και αξιολογικά ουδέτερη ανάλυση: το κεφάλι των φοιτητών δεν είναι σκουπιδοτενεκές για να ρίχνονται οι ρύποι προπαγανδιστικών ιδεολογικοπολιτικών εκλογικεύσεων.» «Τέτοια είναι η περίπτωση, για παράδειγμα, της διεθνολογικής τσαρλατανιάς που θα υποστήριζε ότι η επιδίωξη ισορροπίας δυνάμεων στο Αιγαίο είναι… machpolitik και… εθνικισμός. Τέτοιες επικίνδυνες απόψεις πρέπει να προορίζονται είτε για τον σκουπιδοτενεκέ είτε για αγοραίες συζητήσεις σε κακόφημα καφενεία.»

Υπό τις περιστάσεις, σημειώνεται, αποφεύγονται οι πολλές παρεμβάσεις καθότι ρίχνοντας κείμενα μέσα στον ακατάστατο δημόσιο χείμαρρο δεν ωφελεί σε οτιδήποτε. Σημειώνεται πάντως ότι μερικά αποσπάσματα από το βιβλίο για τις τσαρλατανιές είναι πολύ σοβαρή υπόθεση. Όπως σωστά έγραψε ο Kenneth Waltz η ανάλυση της διεθνούς πολιτικής είναι το αντίστοιχο της ιατρικής. Σε αμφότερες τις περιπτώσεις λάθος διάγνωση από τσαρλατάνους οδηγεί σε λάθος θεραπείες και μεγάλες βλάβες ή θάνατο.

Αποσπάσματα από το «Η επιστημονική μελέτη των διεθνών σχέσεων στην
Ελλάδα και στο εξωτερικό» (ο όρος τσαρλατανιά, τσαρλατάνοι, τσαρλατανιές
αναφέρεται 122 φορές). Το κείμενο είναι από το αρχικό πριν τύχει φιλολογικής
και ορθογραφικής επιμέλειας. Στο τέλος αναρτώνται μερικοί πίνακες που συνοψίζουν αξονικά ζητήματα περί τα διεθνή

Ακολουθούν μερικά αποσπάσματα που αφορούν την ανάλυση της διεθνούς πολιτικής και τις διολισθήσεις σε τσαρλατανιές

… Την παρούσα ανάλυση ποσώς την ενδιαφέρει η συμβατική γνώμη στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, ο αριθμός των τσαρλατάνων που συνασπισμένοι μπορούν να δημιουργούν επίπλαστη περιρρέουσα ατμόσφαιρα αξιοπιστίας και εγκυρότητας και το επιστημονικά αηδιαστικό προσωπείο που αποκτούν πολλοί με περισπούδαστες παραπομπές σε δήθεν «μεγάλους φιλόσοφους» [1], και δήθεν «διακεκριμένους καθηγητές»[2]. Υπό αυτό το πρίσμα και δεδομένου ότι, μεταξύ άλλων, σκοπός αυτού του κειμένου είναι και η επιστημονικά θεμελιωμένη οξύτατη κριτική κατά της διεθνολογικής τσαρλατανιάς, προσθέτουμε πως η κριτική είναι απρόσωπη[3] δεν εξαιρεί κανένα ακόμη και τον υπογράφοντα …

… Στον ενδιάμεσο αυτό χώρο των σφαλμάτων και των επιστημονικών παραλογισμών συνωστίζεται ένας μεγάλος «επιστημονικός όχλος» μετριοτήτων, αναρριχητών, πολιτικών ακτιβιστών και πρωταθλητών της διεθνολογικής τσαρλατανιάς και των προπαγανδιστικών ιδεολογικοπολιτικών εκλογικεύσεων. Η ύπαρξη ενός τέτοιου συστήματος στοχαστικής ρύπανσης στη διεθνή βιβλιογραφία είναι η κυριότερη τροχοπέδη της επιστημονικής ανάπτυξης των διεθνών σπουδών. …  Σκοπός της επιστημονικής μελέτης των διεθνών σχέσεων είναι ακριβώς όχι μόνο να οροθετήσει-οριοθετήσει τον προβληματισμό με επιστημονικά έγκυρο και επιστημολογικά δόκιμο τρόπο, αλλά επίσης να εκθέσει την ιδεολογικά προκατειλημμένη επιστημονική τσαρλατανιά που υπονομεύει τις διεθνείς σχέσεις ως αντικείμενο συστηματικής μελέτης και την υποβιβάζει στο επίπεδο προπαγανδιστικών εκλογικεύσεων ασύμβατων με κάθε έννοια συνεπούς επιστημονικής σκέψης. …

… Ακριβώς επειδή με πάγια κριτήρια γνωσιολογικής εξέλιξης μιας επιστήμης οι διεθνολογικές σπουδές βρίσκονται ακόμη στην αφετηρία, ο αναγνώστης –ιδίως ο φοιτητής ενός διεθνολογικού τμήματος που αφιερώνει τη ζωή του στις διεθνολογικές σπουδές– καλά θα κάνει να συγκρατήσει αυτές τις επισημάνσεις για να τις συνεκτιμήσει με την ταραχώδη εξέλιξη του διεθνούς συστήματος, τον εγγενή υπονομευτικό χαρακτήρα των προπαγανδιστικών και ιδεολογικών κριτηρίων και το επιστημονικό χάσμα μεταξύ της επιστημονικής ανάλυσης που εξετάζει το όντως Υπαρκτό και της διεθνολογικής τσαρλατανιάς που διαφθείρει τις διεθνολογικές σπουδές.  …  Ποια θα μπορούσε να είναι λοιπόν η διεθνολογική τσαρλατανιά ενός τέτοιου υποθετικού προτύπου για την κρίση του Ιράκ του 2003; Για να εξωθήσουμε τις συγκρίσεις και τις συναρτήσεις ίσαμε τις ακραίες συνέπειές τους καλά θα κάνουμε να περιγράψουμε στοιχειωδώς το κάκιστο διεθνές πρότυπο διεθνολογικής τσαρλατανιάς σε αναφορά με δύο ιστορικές διεθνείς κρίσεις, του Αφγανιστάν το 2002 και του Ιράκ το 2003. Είναι αυτονόητο πως ελάχιστος χώρος θα διατεθεί. …

Για το κάκιστο πρότυπο δεοντολογία, επιστημονική ηθική, σύνδεση εννοιών, δευτερογενείς και πρωτογενείς πηγές είναι δολοφονικά στοχαστικά εργαλεία και όχι μέσα επιστημονικής θεμελίωσης.  ….

… Η «Επέμβαση» στο επίπεδο της διεθνολογικής τσαρλατανιάς και «οι ιδεολογικές πεποιθήσεις σε λιγότερο ισχυρά κράτη ή ηττημένες πολιτείες»

…. … αναφορικά με τον όρο «διεθνολογική τσαρλατανιά» απαιτείται να γίνουν μερικές ακόμη διευκρινίσεις. Όπως σημειώθηκε πιο πάνω, αναφέρεται ως το περίπου αντίστοιχο της ιατρικής επιστήμης στη θεωρία διεθνών σχέσεων. Δεν αποτελεί αξιακού χαρακτήρα χαρακτηρισμό, αλλά επιστημονική έννοια που εκφράζει τον εκτροχιασμό των διεθνών σπουδών προς την κατεύθυνση επιστημονικά μεταμφιεσμένων ιδεολογικοπολιτικών εκλογικεύσεων και την οποία η παρούσα ανάλυση ορίζει επακριβώς. Περιγράφει μια συγκεκριμένη –και κατά την επιστημονική μας εκτίμηση επιστημονικά λανθασμένη και πολιτικά καταστροφική– προσέγγιση ανάλυσης των διεθνών σχέσεων, σχεδόν με τον ίδιο τρόπο που την αναφέρει  και ο Hans Morgenthau για να οριοθετήσει την καλή θεωρία από τις προπαγανδιστικές δραστηριότητες[4]. Ο τσαρλατάνος των διεθνών σχέσεων είναι εκείνος ο οποίος στη βάση ποικίλων συμβατικών ιδιοτήτων που από καθαρά επιστημονικής βάσης είναι αδιάφορες[5] παριστάνει τον ειδικό επιστήμονα όχι επειδή έχει κάποια συγκεκριμένη πρόθεση να εξαπατήσει –στο επίπεδο της παρούσης ανάλυσης όχι μόνο δεν ενδιαφέρει η πρόθεση, αλλά επιπλέον γνωρίζουμε πως είναι αδύνατο να διακριβωθούν οι προθέσεις–, αλλά επειδή υιοθετεί έναν εξόφθαλμα λανθασμένο τρόπο σκέψης που κατά την εκτίμησή μας δεν συνιστά επιστημονική ενασχόληση. Τα αίτια είναι πολλά και, όπως εξηγείται πιο κάτω, κυρίως η ιδεολογική και πολιτική προκατάληψη που εκτιμάται ότι δεν είναι συμβατή με την επιστημονική δραστηριότητα ενός πολυσχιδούς και κοινωνικοπολιτικά κατακερματισμένου διεθνούς συστήματος. Εύλογα θα διερωτηθεί κανείς ποια είναι η δεοντολογική βάση μιας τέτοιας θέσης. Επειδή οι κοινωνικές επιστήμες δεν διακρίνονται όπως οι θετικές επιστήμες από σχετική ακρίβεια και επειδή δεν αναφέρονται σ’ ένα ηθικοκανονιστικά σταθερό κοινωνικοπολιτικό σύστημα όπου οι ηθικοί κώδικες και η νομιμότητα είναι επακριβώς προσδιορισμένα, το κεφάλαιο 2 επεξεργάζεται τρία συγκεκριμένα ζητήματα που διαμορφώνουν το Διεθνές Δέον: την Υπαρκτική ετερότητα, τις συλλογικές αξιώσεις ελευθερίας ως θεμέλια των εθνικών-κρατικών ηθικοκανονιστικών δομών και τους απορρέοντες κοινωνικοπολιτικά προσδιορισμένους σκοπούς του διαρκούς συλλογικού κατ’ αλήθειαν βίου. Αν και τέτοιες αναφορές έχουν ήδη γίνει σε προγενέστερες δημοσιεύσεις μας, η ανάλυση του κεφαλαίου 2 και οι θεμελιώσεις που ακολουθούν εκτιμάται πως επιτρέπουν σε κάθε διεθνολόγο να διακρίνει τη γνώση από εκείνες τις γνώμες –και είναι πολλές– που δεν είναι συμβατές με οντολογικά χαρακτηριστικά της ανθρώπινης ύπαρξης. Ο «τσαρλατάνος» ή η «διεθνολογική τσαρλατανιά» αναδεικνύονται ακριβώς ως κεντρικές έννοιες που καταδεικνύουν το επιστημολογικό και επιστημονικό γεγονός πως, παρά την οντολογική θεμελίωση του εθνικού-κρατικού συστήματος, των θεμελιωδών αρχών του διεθνούς δικαίου και των συστημάτων συλλογικής ασφάλειας, ένα αναρίθμητο πλήθος εισβολέων στο διεθνολογικό επιστημονικό πεδίο δημιουργεί μια απίστευτη σύγχυση, η οποία αν συνέβαινε σε οποιονδήποτε άλλο επαγγελματικό χώρο –ιατρική, μηχανολογία κ.ά– θα είχαν προκληθεί τεράστιο χάος και εκατόμβες θυμάτων. Ο Edward H. Carr (2000) στην αριστουργηματική του πραγματεία κατέδειξε πως τα λάθη εξωτερικής πολιτικής και οι εκατόμβες που αυτά προκαλούν δεν είναι άσχετα με τον διεθνολογικό στοχασμό. Βασική θέση του κειμένου που ακολουθεί είναι –όπως μάλιστα επιχειρείται να θεμελιωθεί στο επόμενο κεφάλαιο– πως η διεθνολογική τσαρλατανιά συνίσταται,  μεταξύ άλλων, στην παράκαμψη ή στην παράβλεψη των οντολογικά διαμορφωμένων κοσμοθεωρητικών και ηθικοκανονιστικών δομών, οι οποίες, ως απόρροια της Υπαρκτικής κοινωνικής ετερότητας, θεμελιώθηκαν στις οντολογικού περιεχομένου αξιώσεις συλλογικής ελευθερίας. Η τσαρλατανιά δεν αναφέρεται ασφαλώς στο δικαίωμα γνώμης οποιουδήποτε ατόμου ούτε στο δικαίωμα οραματισμού ή μεταφυσικών προσδοκιών. Αναφέρεται στη διάκριση γνώμης και γνώσης που μεταμφιέζεται επιστημονικά και στο γεγονός ότι στο επιστημονικό επίπεδο η γνώση δεν μπορεί να σημαίνει οτιδήποτε παραμόνο πολύ συγκεκριμένα πράγματα αναγνωρισμένα ως πάγιοι κώδικες επιστημονικής δεοντολογίας, εμπεδωμένα στον ανθρώπινο πολιτισμό και βασισμένα στις οντολογικά θεμελιωμένες αξιώσεις ελευθερίας. Αναφέρεται επίσης αποκλειστικά στις περιπτώσεις κατά τις οποίες η επίκληση ενός επαγγελματικού τίτλου, όταν η άσκηση ενός επαγγέλματος έχει βαθύτατες προεκτάσεις στη ζωή των ανθρώπων, στερείται των αναγκαίων και μη εξαιρετέων επιστημονικών-γνωστικών εφοδίων. Όπως συμβαίνει και με κάθε άλλο επάγγελμα ή λειτούργημα, η τσαρλατανιά που διαφθείρει την επιστήμη στις διεθνείς σχέσεις ενέχει βαθύτατες προεκτάσεις για τον διακρατικό βίο και κυρίως για την ανθρώπινη ελευθερία, τις οποίες κανείς –και πρωτίστως ο ακαδημαϊκός διεθνολόγος– δεν έχει δικαίωμα να παραβλέπει. Συνοπτικά λοιπόν ο όρος «διεθνολογική τσαρλατανιά» αναφέρεται σε γνωσιολογικές διαιρέσεις και όχι σε ανθρώπινες προθέσεις, που δεν ενδιαφέρουν το παρόν κείμενο. Η χρήση αυτού του όρου μας είναι αφάνταστα χρήσιμη για να οριοθετήσουμε τον επιστημονικό προβληματισμό από την επιστημονικά μεταμφιεσμένη γνώμη που αντιβαίνει στις οντολογικά διαμορφωμένες δομές του διεθνούς συστήματος, στις αξιώσεις συλλογικής ελευθερίας, στην Υπαρκτική ετερότητα και συνεπώς στις κατακτήσεις του πολιτικού πολιτισμού των ανθρώπων στις διεθνείς σχέσεις όπως καταγράφονται από τις θεμελιώδεις αρχές του διεθνούς δικαίου και τους κοινωνικοπολιτικά προσδιορισμένους σκοπούς. Την παρούσα ανάλυση ποσώς την ενδιαφέρει η συμβατική γνώμη στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, ο αριθμός των τσαρλατάνων που συνασπισμένοι μπορούν να δημιουργούν επίπλαστη περιρρέουσα ατμόσφαιρα αξιοπιστίας και εγκυρότητας και το επιστημονικά αηδιαστικό προσωπείο που αποκτούν πολλοί με περισπούδαστες παραπομπές σε δήθεν «μεγάλους φιλόσοφους» [6], και δήθεν «διακεκριμένους καθηγητές»[7]. Υπό αυτό το πρίσμα και δεδομένου ότι, μεταξύ άλλων, σκοπός αυτού του κειμένου είναι και η επιστημονικά θεμελιωμένη οξύτατη κριτική κατά της διεθνολογικής τσαρλατανιάς, προσθέτουμε πως η κριτική είναι απρόσωπη[8] δεν εξαιρεί κανένα ακόμη και τον υπογράφοντα …

. …

Ενώ λοιπόν αυτά ήταν τα ερωτήματα της σοβαρής διεθνολογικής συζήτησης, πώς θα μπορούσε να εκδηλωθεί η διεθνολογική τσαρλατανιά σε αναφορά με τα ίδια ζητήματα; Ένα πιθανό προπαγανδιστικό εφεύρημα στήριξης των ηγεμονικών πολιτικών θα ήταν –αν κάποιος ζούσε στην Ελλάδα, διαφορετικά θα αναφερόταν σε άλλους «πύργους», της Ρώμης, της Άγκυρας ή του Καϊρου– το ερώτημα: «Τι θα έκανε Ελλάδα αν αλβανοί τρομοκράτες χτυπούσαν τον πύργο της οδού Πανόρμου»; Αυτό το τυπικά κάκιστο υπαινικτικό ερώτημα επαναφέρει το μέγα ζήτημα του πολέμου στην εποχή που δεν είχε ακόμη αναπτυχθεί πολιτικός πολιτισμός στις σχέσεις των κρατών και στην εποχή της βαρβαρότητας, όταν ίσχυαν αιτιολογήσεις άσκησης βίας στη βάση της «εκδίκησης αίματος». Η ίδια διεθνολογική τσαρλατανιά λόγω επιστημονικής ανημποριάς ή ύπουλης ιδιοτελούς στράτευσης στους ηγεμονικούς σκοπούς θα προσέφευγε στην προσφιλή πρακτική όλων των αγραμμάτων, δηλαδή την επίκληση ανώνυμων «διακεκριμένων καθηγητών[9]» οι οποίοι υποστηρίζουν πως οι ΗΠΑ είχαν δικαίωμα να ασκήσουν διεθνή βία χωρίς αποδείξεις, χωρίς πλήρη συμμόρφωση με τους θεσμούς συλλογικής ασφάλειας, με αιτιολογήσεις εκδίκησης αίματος και με εκβιαστικά διλήμματα που έθεταν σε άλλα κράτη. Έτσι λοιπόν αυτή η πολεμοκάπηλη διεθνολογική τσαρλατανιά θα υπαινισσόταν πως η ελληνική αεροπορία θα μπορούσε να βομβαρδίσει τη γείτονα Αλβανία, χωρίς μάλιστα να γνωρίζουμε καλά καλά ποιος είναι ο τρομοκράτης και χωρίς ασφαλώς να εξαντλήσουμε τα περιθώρια που μας προσφέρουν οι θεσμοί συλλογικής ασφάλειας. Διακεκριμένες και μη διακεκριμένες αιμοσταγείς διάνοιες αποφαίνονται ότι οι ΗΠΑ είχαν δικαίωμα αυτοάμυνας και διεξαγωγής πολέμου. Πόσο άσχετος πρέπει να είναι κανείς με τον απέραντο –και πολύτιμο – διεθνολογικό στοχασμό για να κάνει τόσο ανεύθυνους και επιπόλαιους υπαινιγμούς; Στο ερώτημα σε ποιες άλλες περιπτώσεις θα μπορούσαν να επαναληφθούν τέτοιες ενέργειες η απάντηση δεν θα αργήσει να έρλθει. Όπως ήδη αναφέρθηκε, στη βάση του ίδιου κυνηγιού μαγισσών αλλά με ουσιαστικό σκοπό οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα τον Μάρτιο του 2003 οι ΗΠΑ και παρά την αρνητική θέση των υπόλοιπων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας επιτέθηκαν κατά του Ιράκ. Είναι ενδιαφέρον να κάνουμε μερικές υποθέσεις για το πώς και πάλι σε μια στοχαστικά υπανάπτυκτη χώρα όπου δεν ισχύει το scripta manent θα μπορούσε να εκδηλωθεί το κάκιστο πρότυπο. Πώς θα μπορούσε να μεταμφιέσει άλλες ασυναρτησίες για να τις εξαποστείλει κατά των ανυποψίαστων αναγνωστών που δεν γνωρίζουν τι μπορεί να κρύβεται πίσω από έναν ακαδημαϊκό μανδύα; Έτσι, θα πρέπει να αναμένει κανείς πως η ίδια φασίζουσα νεοφιλελεύθερη διεθνολογική τσαρλατανιά που θα είχε υποστηρίξει τους βομβαρδισμούς των Βαλκανίων, τις ηγεμονικές αποσχίσεις, τα ανελεύθερα καθεστώτα όπως αυτά που προωθούσαν οι Βρετανοί στην Κύπρο το 2002-3 και τους βάρβαρους εκδικητικούς βομβαρδισμούς στο Αφγανιστάν θα τολμούσε και πάλι να μιλά δημόσια. Συνεπής λοιπόν με την «κατασκευή» του κάκιστου προτύπου, θα μπορούσαμε να προβλέψουμε ότι υπό το κράτος σύγχυσης, αμηχανίας και την περιρρέουσα ατμόσφαιρα αντιπολεμικών διαδηλώσεων θα αντιδρούσε απελπισμένα[10] και απεγνωσμένα για να γράψει τα εξής φανταστικά και συγκεχυμένα: α) Η υπερδύναμη που επιτέθηκε κατά του Ιράκ το 2003 –τα συμφέροντα της οποίας ενδεχομένως πριν από μερικούς μήνες θα είχε καλέσει να καλλιεργηθούν διαμέσου των «πλουραλιστικών»/νεοφιλελεύθερων παραδοχών ή τους εκδικητικούς πολέμους της οποίας θα είχε δικαιολογήσει επικαλούμενο «διακεκριμένους καθηγητές– καταλήφθηκε από… ιέρακες[11]. Μερικά υπονοούμενα για τους… ιέρακες της Ελλάδας, μερικούς αντίστροφους χαρακτηρισμούς για τον «τύραννο Σαντάμ Χουσεϊν»[12] και όλα είναι ευθύγραμμα και υποθέτουμε οι συνειδήσεις καθαρή. Όσο για τους επιστημονικούς ελέγχους, δεν πρέπει να ανησυχούμε, καθώς πρόθυμοι ομοϊδεάτες είναι πάντοτε έτοιμοι να υποστηρίξουν και την πιο απίθανη θέση. β) Για τη διεθνολογική τσαρλατανιά όμως η προπέτεια δεν έχει όρια. Έτσι, με μερικές ακόμη ύβρεις κατά του «σατράπη Μιλόσεβιτς» και με κάλυμμα ουδέτερες ερμηνείες του ρόλου και των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας, το «κάκιστο» πρότυπο θα παρέθετε επιθετικούς πολέμους των τελευταίων δεκαετιών[13] για να δικαιολογήσει αναδρομικά τους παράνομους πολέμους κατά της Σερβίας τη δεκαετία του 1990 και κατά του Αφγανιστάν το 2001[14]. γ) Το αποκορύφωμα της διεθνολογικής τσαρλατανιάς και της απόλυτης σύγχυσής της θα ήταν πάντως αν κάποιος σε αναφορά με την Ελλάδα αναμείγνυε τους «ιέρακες» του αμερικανικού Πενταγώνου, τη χιτλερική machpolitik, την αλαζονεία της αμερικανικής υπερδύναμης, τη θεώρηση περί πολιτισμών του Huntington, τον Σπινόζα, τον Θουκυδίδη, το… αντιηγεμονικό διεθνές δίκαιο[15], τα προληπτικά χτυπήματα, τη γεωπολιτική και τις επιθετικές στρατηγικές. Ποιος θα μπορούσε όμως να είναι ο λόγος ενός τέτοιου ακταρμά ιδεών, διαστρεβλωμένων εννοιών και των ανοίκειων υπαινιγμών[16]; Τα πράγματα είναι απλά: «Όσοι ζητούν ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο και στην Κύπρο είναι… ιέρακες και εθνικιστές πολεμοκάπηλοι που σε τίποτα δεν έχουν να ζηλέψουν από τον Χίτλερ και την αλαζονική υπερδύναμη».

Ζητούμε συγνώμη από τους αναγνώστες που αναγκαστήκαμε να κάνουμε αναφορά σε τέτοια πιθανά ρυπογόνα στοχαστικά φαινόμενα. …

…. Εάν και όταν όμως αντί επιστημονικής ζωής υπάρχει επιστημονική οχλαγωγία ενός συνονθυλεύματος πολιτικών ακτιβιστών πρωταθλητών των προπαγανδιστικών ιδεολογικοπολιτικών εκλογικεύσεων και φορέων των συμφερόντων κάποιου φασιστοειδούς «Άλλου»[17], σε τίποτα δεν εξυπηρετεί το καθάρισμα των επιστημονικών στάβλων[18].

Υπό αυτό το πρίσμα, όπως τονίστηκε στις πρώτες ενότητες του Κεφαλαίου 1, η ανάγκη να θιγούν τα νοσηρά φαινόμενα και ταυτόχρονα να αποφευχθούν προσωπικές αντεκδικήσεις υποχρεώνει καταφυγή σε επιστημολογικά ανορθόδοξες μεθόδους. Αποφεύγονται έτσι αχρείαστες θεσμικές αντιπαραθέσεις και προσωπικές αντεκδικήσεις με προπαγανδιστές και με υποστηρικτές ανελεύθερων ιδεολογημάτων με τους οποίους ο υπογράφων ουδόλως ενδιαφέρεται να συζητήσει δημόσια ή ιδιωτικά[19]. Η μέθοδος που ακολουθήσαμε, υπενθυμίζεται, συνίσταται στην υιοθέτηση ενός απρόσωπου και ακατανόμαστου προτύπου που δεν παραπέμπει κατ’ ανάγκη και κατά περίπτωση σε ένα συγκεκριμένο πρόσωπο, αλλά σε «φαινόμενα» τα οποία στην Ελλάδα και στο εξωτερικό συνοψίζονται σε «μοντέλα αναλυτικών στάσεων» και συμπεριφορών που μεμονωμένα ή σποραδικά εκδηλώνονται συχνά και εν γένει –κατά την επιστημονική εκτίμηση του γράφοντος– συμβολίζουν τη συμβατική σοφία παρακμιακών ακαδημαϊκών πρακτικών που υποβαθμίζουν τον διεθνολογικό στοχασμό. Το γεγονός πως για να φωτιστούν τα πρότυπα αυτών των προσεγγίσεων αναφερόμαστε συχνά σε ζητήματα ελληνικού ενδιαφέροντος (Αιγαίο, Κύπρος) είναι εντελώς συμπτωματικό και γίνεται με σκοπό η ανάλυση να είναι καλύτερα κατανοητή από τους έλληνες αναγνώστες στους οποίους και απευθύνεται.

Ποια θα μπορούσε να είναι λοιπόν η διεθνολογική τσαρλατανιά ενός τέτοιου υποθετικού προτύπου για την κρίση του Ιράκ του 2003; Για να εξωθήσουμε τις συγκρίσεις και τις συναρτήσεις ίσαμε τις ακραίες συνέπειές τους καλά θα κάνουμε να περιγράψουμε στοιχειωδώς το κάκιστο διεθνές πρότυπο διεθνολογικής τσαρλατανιάς σε αναφορά με δύο ιστορικές διεθνείς κρίσεις, του Αφγανιστάν το 2002 και του Ιράκ το 2003. Είναι αυτονόητο πως ελάχιστος χώρος θα διατεθεί.

Για το κάκιστο πρότυπο δεοντολογία, επιστημονική ηθική, σύνδεση εννοιών, δευτερογενείς και πρωτογενείς πηγές είναι δολοφονικά στοχαστικά εργαλεία και όχι μέσα επιστημονικής θεμελίωσης. Δεν θα πρέπει να μας εκπλήσσει, σημειώνει ο Χρήστος Γιανναράς, «που ο ιδεολογικά προκατειλημμένος άλλα διαβάζει και άλλα καταλαβαίνει. Όταν διαβάζει με προκατάληψη ο ιδεολογικά παγιδευμένος, καταλαβαίνει αυτά που ο ίδιος θα ήθελε να λέει το κείμενο δίχως να αντιλαμβάνεται αυτά που το κείμενο πράγματι λέει» («Προκατάληψη, δηλαδή αυτοευνουχισμός», Η Καθημερινή, 18.3.2001,»). Η στρεβλή, αν όχι διεστραμμένη, διάνοιά του –μόνο διεστραμμένη μπορεί να είναι μια διάνοια που συνειδητά στρεβλώνει τις επιστημονικές θεμελιώσεις για να εξυπηρετήσει ιδεολογικοπολιτικές σκοπιμότητες– βλέπει μόνο αυτό που εξυπηρετεί τους σκοπούς για τους οποίους καταφεύγει στις επιστημονικές μεταμφιέσεις, δηλαδή την πρόκληση συγκεκριμένων πολιτικών αποτελεσμάτων όπως η διχοτόμηση του Κοσόβου, ο βομβαρδισμός αμάχων στο Αφγανιστάν ή η διχοτόμηση της Κύπρου. Γι’ αυτόν οι αντιδεοντολογικές στάσεις και οι ύπουλες προκατειλημμένες μεταμφιέσεις είναι κατορθώματα που τον αυτοϊκανοποιούν όπως αυτοϊκανοποιούν ένα γουρούνι που κολυμπά στο βρομερό λασπόνερο του οποίου η βρώμα τού προκαλεί τη μόνη ηδονή που μπορεί να νοιώσει. Ο Δημήτρης Τσάτσος, προφανώς έχοντας υπόψη του κάποια ελληνικά πρότυπα  αυτών των προδιαγραφών, έγραψε ότι ενώ ακόμη και η ζούγκλα υπόκειται σε κάποιους κανόνες ο δημόσιος διάλογος στην Ελλάδα τους στερείται τέτοιων κανόνων: «Ο διάλογος καθορίζεται από τους οπλοφορούντες. Με τους οπλοφορούντες συμφωνείς ή εκτελείσαι. Χυδαιογραφούντες και χυδαιοπραγούντες αλλά και έμμεσα όσοι τους στηρίζουν (…) γενικεύουν τον διάλογο καθιστώντας έτσι πολλούς τμήμα μιας διαδικασίας που θυμίζει και μυρίζει χοιροστάσιο» (Το Βήμα, 5.11.1995).

Το χοιροστάσιο στο οποίο αναφέρεται ο διακεκριμένος συνάδελφος στην ανάλυση των διεθνών σχέσεων απορρέει τόσο από την προαναφερθείσα ιδεολογικοπολιτική προκατάληψη όσο και από τις ιδιομορφίες της διακρατικής διαπάλης στην οποία εμπλέκεται η διεθνής θεωρία χωρίς να υπόκειται κοινωνικοπολιτικούς έλεγχους και εξισορροπήσεις[20]. Όμως, λόγω των ιδιομορφιών του διεθνούς συστήματος που αναφέραμε στο κεφάλαιο 1, είναι δυνατό επίσης να σχετίζεται με αδιαφανείς εντολές των μυστικών υπηρεσιών της διακρατικής διαπάλης, εντολές μυστικοσυμβούλων κάποιας κυβέρνησης που προσπαθεί να «κλείσει» κάποιο πρόβλημα εξωτερικής πολιτικής για να συνεχίσουν τα μέλη της να κάθονται στις επικερδείς καρέκλες τους, ακαδημαϊκές αναρριχήσεις και άλλα παρόμοια φαινόμενα που είναι σύμφυτα με την ανάλυση των διεθνών σχέσεων σ’ όλα τα κράτη αλλά ιδιαίτερα σε μικρά, ηττημένα και εξαρτημένα κρατίδια. Όμως αυτά είναι ψιλά γράμματα για έναν στρατευμένο. Μια διεθνολογική τσαρλατανιά ίσως ικανοποιείται από τη βρόμα του χοιροστασίου στο οποίο κυλιέται, όπου και πλήθος επιχειρημάτων εκλογικεύει εξυπηρετικά το ορθό και το λανθασμένο, το κακό και το καλό. Έτσι, όλα εκλογικεύονται στον βωμό του ιδεολογικοπολιτικού σκοπού και του τυπικού ανορθολογισμού που αυτό δημιουργεί: αυτό που προεξάρχει –όπως χαρακτηριστικά διαπιστώσαμε σε αναφορά με βασικές παραδοχές στρατευμένων θεωρημάτων όπως του κριτικού κονστρουκτιβισμού– είναι η κατεδάφιση του έθνους-κράτους, αρχίζοντας από τα υπουργεία Εξωτερικών και τις υπηρεσίες ασφάλειας, ο κατακερματισμός των κρατών σε πολλές αυτόνομες κοινότητες και η εξυπηρέτηση έτσι ποικίλων ανατρεπτικών –του εθνικού-κρατικού συστήματος– ιδεών ή ηγεμονικών συμφερόντων. ….

… Έτσι, για παράδειγμα, στη βάση της διαδεδομένης πλέον στους ακαδημαϊκούς χώρους πολιτικής δραστηριότητας που ακούει στην επιστημονική μεταμφίεση «κριτικός κονστρουκτιβισμός» ή σε άλλες ανάλογες ονομασίες όπως νεοφιλελευθερισμος/«πλουραλισμός» ο στόχος είναι  η «αλλαγή των συλλογικών πιστεύω, των πεποιθήσεων και των ταυτοτήτων» που «αποδομούν τα έθνη-κράτη, υπονομεύουν την εξωτερική πολιτική τους και την πολιτική ασφάλειας των κυβερνήσεών τους, τα κατεδαφίζουν και τα κατακερματίζουν»[21]. Στην πορεία, σταδιακά και μεθοδευμένα με κύριο όπλο την κοσμοθεωρητική απονεύρωση των λιγότερο ισχυρών κρατών ισχυρότερα κράτη –και την ύστερη εποχή[22] κυρίως οι Ηνωμένες Πολιτείες– με παράνομες και διεθνοπολιτικά ανήθικες ενέργειες κατακερματίζουν εθνικές-κρατικές κοινωνίες, αποδυναμώνουν άλλες και υποτάσσουν ακόμη περισσότερες με μεθοδευμένες ανακατανομές ισχύος και συμφερόντων[23].

Σε έναν χώρο ενός υπανάπτυκτου και εξαρτημένου κράτους όπου –για να παραφράσουμε τους –Katzenstein, Keohane, Krasner– η «μαλακή ισχύς» άλλαξε τα συλλογικά πιστεύω, τις πεποιθήσεις και τις ταυτότητες η ηγεμονικά στρατευμένη πλέον διεθνολογική ανάλυση δεν ελέγχει αλλά αναδεικνύει τη διεθνολογική τσαρλατανιά. Εξυπακουόμενα, η διεθνολογική τσαρλατανιά πρέπει λογικά να στηρίζεται από ξένες πρεσβείες, διακρατικά βραβεία[24], ποικίλες χρηματοδοτήσεις κοινωνικών συναντήσεων διανοουμένων και τα έξωθεν εξαρτημένα μέσα μαζικής ενημέρωσης πρέπει λογικά να της προσφέρουν ελεύθερο έδαφος για να αναπτύσσει το ανίερο και αποκρουστικό έργο της υπονόμευσης της συλλογικής ελευθερίας της υποκείμενης κοινωνίας.

            Για να αναφερθούμε και πάλι υποθετικά στην Ελλάδα, η διεθνολογική τσαρλατανιά θα μπορούσε –και κάτι τέτοιο θα ήταν τυπική τσαρλατανιά που θα προσαρμοζόταν και θα συγκρινόταν με ανάλογα ή αντίστοιχα ζητήματα σε περιπτώσεις όπως το Κόσοβο, τη FYROM, την Τουρκία, την Παλαιστίνη κ.ά– να παρουσιάζει τις ακόλουθες εξυπηρετικές για την προπαγάνδα ενδεικτικές αντιφάσεις: α) Θα τασσόταν υπέρ της… «διεθνούς κοινωνίας» ως μεταμφίεσης «προοδευτισμού» και σύμπλευσης με κοσμοπολίτικα δόγματα του συρμού περί τέλους της κυριαρχίας[25]. Η διεθνής αυτή κοινωνία ασφαλώς, συνειδητά ή ασυνείδητα, συγχέεται με την κοινότητα κρατών που συχνά αναφερόμενη ως «διεθνή κοινότητα» προικισμένη με μεταφυσικούς σκοπούς υπερτίθεται των κρατικών κοινωνιών των «λιγότερο ισχυρών και ηττημένων πολιτειών». Έτσι, στο όνομα της «διεθνούς κοινότητας» και μιας αμφιλεγόμενης απόφασης του Συμβουλίου Ασφαλείας οι ΗΠΑ μετά την πτώση των κομουνιστικών καθεστώτων ανέλαβαν εργολαβικά την επαναχάραξη των συνόρων και την αιματηρή επέμβαση στο εθνικό-γίγνεσθαι των Βαλκανίων. β) Η ίδια διεθνολογική τσαρλατανιά του κεντροαριστεροδεξιοαναρχικού μεταψυχροπολεμικού ιδεολογικοπολιτικού περίγυρου υπανάπτυκτων κρατών που θα υπηρετούσε ανελεύθερα καθεστώτα θα ζητούσε να διαδοθούν οι γνωστές φασίζουσες «πλουραλιστικές»/νεοφιλελεύθερες θεωρίες περί ήπιου ηγεμονισμού για να αντισταθμίσουν τις αναλύσεις που επιζητούν ισορροπία δυνάμεων (η ίδια στοχαστική διαστροφή αυτή τη θέση θα την ταύτιζε με το… machpolitik του Χίτλερ και την «αυθαιρεσία της υπερδύναμης» στο Ιράκ το 2003). γ) Θα τασσόταν υπέρ των βομβαρδισμών των Βαλκανίων (με σκοπό τις ηγεμονικές ανακατανομές ισχύος  και τον διαμελισμό της Σερβίας) και του Αφγανιστάν (με σκοπό τη βάρβαρη εκδίκηση αίματος ή την ανακατανομή γεωπολιτικών συμφερόντων). Το ακατανίκητο «επιχείρημα», κατάλληλο μόνο για συζητήσεις επιπέδου λαχαναγοράς, θα ήταν το εξής: «ας πρόσεχαν οι Σέρβοι» ή «ας πρόσεχαν οι Αφγανοί» ή «ας πρόσεχαν οι Ιρακινοί». δ) Θα υποστήριζε πως η Μεγάλη Βρετανία ήταν περίπου[26] αγαθή δύναμη, πως οι αγωνιστές της ελευθερίας ενός αγώνα ελευθερίας ήταν περίπου εθνικιστές-τρομοκράτες, πως η επανάσταση του 1821 συμμάχησε με τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις κατά της αγαθής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και πως το πρόβλημα σε δικοινοτικές συγκρούσεις δεν είναι οι ηγεμονικές στρατηγικές, αλλά τα σύμβολα, δηλαδή οι σημαίες, οι εθνικοί ύμνοι κ.λπ. Το γεγονός βεβαίως ότι τα σύμβολα αυτά αποτελούν για όλες τις κοινωνίες σύμβολα κυριαρχίας-ελευθερίας δεν είναι κάτι που μετράει ως επιχείρημα. Σ’ ένα υπανάπτυκτο, ηττημένο και παραπαίον κράτος τα επιχειρήματα περιττεύουν ακόμη και στον ακαδημαϊκό χώρο. Σ’ έναν τέτοιο χώρο όπου επικρατεί η επιστημονική οχλαγωγία αυτό που μετράει είναι τα αλληλοϋποστηρίγματα ομοϊδεατών και οι ανεκδοτολογικές βιβλιοκριτικές που, υπονομεύοντας τη συλλογική ελευθερία των ηττημένων κρατών, συμπράττουν στην προώθηση της διχοτόμησης κρατών, στη διάλυση κοινωνιών, στην καταστολή της λαϊκής κυριαρχίας, στην παντοτινή διεθνή στρατηγική εποπτεία των λαών από φασιστικές και ηγεμονικές δυνάμεις, στον αφοπλισμό τους και στη χρησιμοποίηση του εδάφους τους για την εξυπηρέτηση ηγεμονικών σκοπών[27].

Καλά όμως θα κάνουμε να συνεχίσουμε με πιο γοργό ρυθμό και να τελειώσουμε τις υποθέσεις μας για τη διεθνολογική τσαρλατανιά με μια συντομογραφική σκιαγράφηση των κάκιστων προτύπων[28] σε αναφορά με τις κρίσεις των Βαλκανίων της δεκαετίας του 1990, του Αφγανιστάν το 2001-2 και του Ιράκ το 2003. Ποιες θα μπορούσαν να είναι οι τυπικές τσαρλατανιές που θα έμεναν σίγουρα ανεξέλεγκτες σ’ έναν υπανάπτυκτο διεθνολογικό χώρο όπου διεισδύει –για να επανέλθουμε στους Katzenstein, Keohane, Krasner– η ηγεμονική «μαλακή ισχύς», η οποία συστηματικά διαβρώνει φοιτητές, αναγνώστες επιφυλλίδων και αναγνώστες βιβλίων; Ποιες θα μπορούσαν να είναι οι μεθοδευμένες προσπάθειες αλλαγής των συλλογικών πιστεύω, των πεποιθήσεων και των ταυτοτήτων ούτως ώστε να διευκολυνθούν στάσεις, συμπεριφορές και ενέργειες που ευνοούν την παραβίαση του διεθνούς δικαίου και την πρόκληση ακακατανομών συμφερόντων και κυριαρχίας;  …

…. Στον βωμό ενός τέτοιου προπαγανδιστικού σκοπού –για να αναφερθούμε σε ένα υποθετικό ελληνικό παράδειγμα– πρέπει να κλείσουμε τα μάτια μπροστά στην ιστορική μνήμη του σουβλίσματος του Αθανάσιου Διάκου, να σκεφτόμαστε την Μπουμπουλίνα όχι ως ηρωίδα του αγώνα ελευθερίας όπως επιτάσσει η σωστή ιστορία, αλλά ως σεξουαλικά διεστραμμένη σύμφωνα με τις διαδόσεις της ιστορικής ανεκδοτολογίας (βλ. και κεφάλαιο 2), να κλείνουμε τα μάτια στο γεγονός πως ο Κολοκοτρώνης ήταν πρωτεργάτης του αγώνα ελευθερίας μπροστά στην ιστορική ανεκδοτολογία που τον εμφανίζει ως γραμματικά ανεπαρκή[29] και να εξωθηθούμε στην αντίληψη πως οικουμενικές ηρωικές μορφές των αγώνων ελευθερίας όπως ο Αυξεντίου, ο Καραολής και ο Μάτσης ήταν περίπου εθνικιστές και τρομοκράτες που παρενοχλούσαν την αγαθή Βρετανική Αυτοκρατορία η οποία ασφαλώς δεν ευθύνεται για ηγεμονικές συμπεριφορές ή στρατηγική διαίρει και βασίλευε. Τέτοια υποθετικά παραδείγματα θα μπορούσαν να εξυπηρετήσουν τα στρατηγικά σχέδια που συγκεκριμένα στρατευμένα θεωρήματα εξυπηρετούν. Για παράδειγμα, μπορούμε να παραπέμψουμε ξανά (βλ. επίσης κεφ. 6) το σύντομο αλλά καίριας σημασίας απόσπασμα της παραστατικής περιγραφής αυτών των ηγεμονικών σκοπών από κορυφαίους νεοφιλελεύθερους στοχαστές:

«Iσχυρότερα κράτη μπορούν να κατορθώσουν να αλλάξουν τις παραστάσεις με βάση τις οποίες οριοθετούνται οι ιδεολογικές πεποιθήσεις σε λιγότερο ισχυρά κράτη ή ηττημένες πολιτείες. Oι Hνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, πίεσαν συστηματικά και επίμονα για τη διάδοση συγκεκριμένων πεποιθήσεων ως προς το πώς πρέπει να είναι το όραμα της διεθνούς κοινωνίας [που τις συνέφερε] μετά τον B΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και το ανανέωσαν και το αναζωογόνησαν τη  μεταψυχροπολεμική εποχή. Ο σκοπός δεν ήταν απλώς να προωθήσουν συγκεκριμένους στόχους, αλλά να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο οι συγκεκριμένες κοινωνίες βλέπουν τα οικεία συμφέροντα. H έμφαση αυτού που ο Nye ονομάζει “μαλακή ισχύς” σχετίζεται τόσο με ρεαλιστικούς φόβους [κατανομής ισχύος] για τη σχετική ισχύ όσο και με την [“κριτική”] κονστρουκτιβιστική ανάλυση για συλλογικά πιστεύω, πεποιθήσεις και ταυτότητες»[30] (Katzenstein, Keohane, Krasner 1998, σ. 673).

Η απροκάλυπτη διατύπωση των σκοπών των νεοφιλελεύθερων/«πλουραλιστικών» θεωρημάτων κάνουν σαφή τον τρόπο με τον οποίο, όπως πλειστάκις υποστηρίχτηκε στην παρούσα ανάλυση, οι ηγεμονικές δυνάμεις επηρεάζουν τις ανακατανομές ισχύος, κυριαρχίας και συμφερόντων με εργαλείο ιδεολογήματα που μεταμφιέζονται ως θεωρία διεθνών σχέσεων. Την ύστερη εποχή, στην υπηρεσία του φασίζοντος νεοφιλελεύθερου θεωρήματος[31], η ακαδημαϊκά μεταμφιεσμένη διεθνολογική τσαρλατανιά επιδίδεται στις ιδεολογικοπολιτικές εκλογικεύσεις που διαβρώνουν συνειδήσεις, υπονομεύουν συλλογικές ταυτότητες και προκαλούν σύγχυση με περιγραφές μαγικών εικόνων «ως προς το πώς θα πρέπει να είναι το όραμα της διεθνούς κοινωνίας». Όπως είδαμε, οι ίδιοι ομολογούν πως σκοπός είναι να προωθηθούν συγκεκριμένοι πολιτικοί στόχοι αναδιανεμητικής σημασίας. Η παρούσα ανάλυση λοιπόν αμφισβητεί ότι τέτοιες μεταμφιεσμένες δραστηριότητες έχουν οποιαδήποτε σχέση με την επιστημονική ανάλυση των διεθνών σχέσεων. Όπως και οι τσαρλατάνοι της ιατρικής, θέτουν σε κίνδυνο τη στοχαστική υγεία των φοιτητών και με όπλο την ακαδημαϊκή ιδιότητα παραπλανούν αναγνώστες βιβλίων και επιφυλλίδων. Επιπλέον, ενδοκρατικά και διακρατικά προκαλούν εισροή θανατηφόρου διεθνολογικού ανορθολογισμού.   

Έτσι, για παράδειγμα, στη βάση της διαδεδομένης πλέον στους ακαδημαϊκούς χώρους πολιτικής δραστηριότητας που ακούει στην επιστημονική μεταμφίεση «κριτικός κονστρουκτιβισμός» ή σε άλλες ανάλογες ονομασίες όπως νεοφιλελευθερισμος/«πλουραλισμός» ο στόχος είναι  η «αλλαγή των συλλογικών πιστεύω, των πεποιθήσεων και των ταυτοτήτων» που «αποδομούν τα έθνη-κράτη, υπονομεύουν την εξωτερική πολιτική τους και την πολιτική ασφάλειας των κυβερνήσεών τους, τα κατεδαφίζουν και τα κατακερματίζουν»[32]. Στην πορεία, σταδιακά και μεθοδευμένα με κύριο όπλο την κοσμοθεωρητική απονεύρωση των λιγότερο ισχυρών κρατών ισχυρότερα κράτη –και την ύστερη εποχή[33] κυρίως οι Ηνωμένες Πολιτείες– με παράνομες και διεθνοπολιτικά ανήθικες ενέργειες κατακερματίζουν εθνικές-κρατικές κοινωνίες, αποδυναμώνουν άλλες και υποτάσσουν ακόμη περισσότερες με μεθοδευμένες ανακατανομές ισχύος και συμφερόντων[34].

Σε έναν χώρο ενός υπανάπτυκτου και εξαρτημένου κράτους όπου –για να παραφράσουμε τους –Katzenstein, Keohane, Krasner– η «μαλακή ισχύς» άλλαξε τα συλλογικά πιστεύω, τις πεποιθήσεις και τις ταυτότητες η ηγεμονικά στρατευμένη πλέον διεθνολογική ανάλυση δεν ελέγχει αλλά αναδεικνύει τη διεθνολογική τσαρλατανιά. Εξυπακουόμενα, η διεθνολογική τσαρλατανιά πρέπει λογικά να στηρίζεται από ξένες πρεσβείες, διακρατικά βραβεία[35], ποικίλες χρηματοδοτήσεις κοινωνικών συναντήσεων διανοουμένων και τα έξωθεν εξαρτημένα μέσα μαζικής ενημέρωσης πρέπει λογικά να της προσφέρουν ελεύθερο έδαφος για να αναπτύσσει το ανίερο και αποκρουστικό έργο της υπονόμευσης της συλλογικής ελευθερίας της υποκείμενης κοινωνίας.

            Για να αναφερθούμε και πάλι υποθετικά στην Ελλάδα, η διεθνολογική τσαρλατανιά θα μπορούσε –και κάτι τέτοιο θα ήταν τυπική τσαρλατανιά που θα προσαρμοζόταν και θα συγκρινόταν με ανάλογα ή αντίστοιχα ζητήματα σε περιπτώσεις όπως το Κόσοβο, τη FYROM, την Τουρκία, την Παλαιστίνη κ.ά– να παρουσιάζει τις ακόλουθες εξυπηρετικές για την προπαγάνδα ενδεικτικές αντιφάσεις: α) Θα τασσόταν υπέρ της… «διεθνούς κοινωνίας» ως μεταμφίεσης «προοδευτισμού» και σύμπλευσης με κοσμοπολίτικα δόγματα του συρμού περί τέλους της κυριαρχίας[36]. Η διεθνής αυτή κοινωνία ασφαλώς, συνειδητά ή ασυνείδητα, συγχέεται με την κοινότητα κρατών που συχνά αναφερόμενη ως «διεθνή κοινότητα» προικισμένη με μεταφυσικούς σκοπούς υπερτίθεται των κρατικών κοινωνιών των «λιγότερο ισχυρών και ηττημένων πολιτειών». Έτσι, στο όνομα της «διεθνούς κοινότητας» και μιας αμφιλεγόμενης απόφασης του Συμβουλίου Ασφαλείας οι ΗΠΑ μετά την πτώση των κομουνιστικών καθεστώτων ανέλαβαν εργολαβικά την επαναχάραξη των συνόρων και την αιματηρή επέμβαση στο εθνικό-γίγνεσθαι των Βαλκανίων. β) Η ίδια διεθνολογική τσαρλατανιά του κεντροαριστεροδεξιοαναρχικού μεταψυχροπολεμικού ιδεολογικοπολιτικού περίγυρου υπανάπτυκτων κρατών που θα υπηρετούσε ανελεύθερα καθεστώτα θα ζητούσε να διαδοθούν οι γνωστές φασίζουσες «πλουραλιστικές»/νεοφιλελεύθερες θεωρίες περί ήπιου ηγεμονισμού για να αντισταθμίσουν τις αναλύσεις που επιζητούν ισορροπία δυνάμεων (η ίδια στοχαστική διαστροφή αυτή τη θέση θα την ταύτιζε με το… machpolitik του Χίτλερ και την «αυθαιρεσία της υπερδύναμης» στο Ιράκ το 2003). γ) Θα τασσόταν υπέρ των βομβαρδισμών των Βαλκανίων (με σκοπό τις ηγεμονικές ανακατανομές ισχύος  και τον διαμελισμό της Σερβίας) και του Αφγανιστάν (με σκοπό τη βάρβαρη εκδίκηση αίματος ή την ανακατανομή γεωπολιτικών συμφερόντων). Το ακατανίκητο «επιχείρημα», κατάλληλο μόνο για συζητήσεις επιπέδου λαχαναγοράς, θα ήταν το εξής: «ας πρόσεχαν οι Σέρβοι» ή «ας πρόσεχαν οι Αφγανοί» ή «ας πρόσεχαν οι Ιρακινοί». δ) Θα υποστήριζε πως η Μεγάλη Βρετανία ήταν περίπου[37] αγαθή δύναμη, πως οι αγωνιστές της ελευθερίας ενός αγώνα ελευθερίας ήταν περίπου εθνικιστές-τρομοκράτες, πως η επανάσταση του 1821 συμμάχησε με τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις κατά της αγαθής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και πως το πρόβλημα σε δικοινοτικές συγκρούσεις δεν είναι οι ηγεμονικές στρατηγικές, αλλά τα σύμβολα, δηλαδή οι σημαίες, οι εθνικοί ύμνοι κ.λπ. Το γεγονός βεβαίως ότι τα σύμβολα αυτά αποτελούν για όλες τις κοινωνίες σύμβολα κυριαρχίας-ελευθερίας δεν είναι κάτι που μετράει ως επιχείρημα. Σ’ ένα υπανάπτυκτο, ηττημένο και παραπαίον κράτος τα επιχειρήματα περιττεύουν ακόμη και στον ακαδημαϊκό χώρο. Σ’ έναν τέτοιο χώρο όπου επικρατεί η επιστημονική οχλαγωγία αυτό που μετράει είναι τα αλληλοϋποστηρίγματα ομοϊδεατών και οι ανεκδοτολογικές βιβλιοκριτικές που, υπονομεύοντας τη συλλογική ελευθερία των ηττημένων κρατών, συμπράττουν στην προώθηση της διχοτόμησης κρατών, στη διάλυση κοινωνιών, στην καταστολή της λαϊκής κυριαρχίας, στην παντοτινή διεθνή στρατηγική εποπτεία των λαών από φασιστικές και ηγεμονικές δυνάμεις, στον αφοπλισμό τους και στη χρησιμοποίηση του εδάφους τους για την εξυπηρέτηση ηγεμονικών σκοπών[38].

Καλά όμως θα κάνουμε να συνεχίσουμε με πιο γοργό ρυθμό και να τελειώσουμε τις υποθέσεις μας για τη διεθνολογική τσαρλατανιά με μια συντομογραφική σκιαγράφηση των κάκιστων προτύπων[39] σε αναφορά με τις κρίσεις των Βαλκανίων της δεκαετίας του 1990, του Αφγανιστάν το 2001-2 και του Ιράκ το 2003. Ποιες θα μπορούσαν να είναι οι τυπικές τσαρλατανιές που θα έμεναν σίγουρα ανεξέλεγκτες σ’ έναν υπανάπτυκτο διεθνολογικό χώρο όπου διεισδύει –για να επανέλθουμε στους Katzenstein, Keohane, Krasner– η ηγεμονική «μαλακή ισχύς», η οποία συστηματικά διαβρώνει φοιτητές, αναγνώστες επιφυλλίδων και αναγνώστες βιβλίων; Ποιες θα μπορούσαν να είναι οι μεθοδευμένες προσπάθειες αλλαγής των συλλογικών πιστεύω, των πεποιθήσεων και των ταυτοτήτων ούτως ώστε να διευκολυνθούν στάσεις, συμπεριφορές και ενέργειες που ευνοούν την παραβίαση του διεθνούς δικαίου και την πρόκληση ακακατανομών συμφερόντων και κυριαρχίας;  …

….

Κεφάλαιο πρώτο. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΩΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ: ΣΧΟΙΝΟΒΑΣΙΑ ΜΕΤΑΞΥ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΑΝΕΚΔΟΤΟΛΟΓΙΑΣ – ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑΣ.

1.1. Αναγκαία και μη εξαιρετέα επιστημολογικά προλεγόμενα: Μεθοδολογικές – επιστημολογικές πτυχές και η ανάλυση των διεθνών σχέσεων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό

1.1.1. Σκοποί και κίνητρα της παρούσης ανάλυσης

1.1.2. Ο χαρακτήρας μιας γνωσιολογικής αποτίμησης των διεθνών σχέσεων

1.1.3. Αναπόφευκτες μεθοδολογικές, επιστημολογικές και βιβλιογραφικές επιλογές

1.2. «Γνώμη» και «γνώση», αισθητά – πνευματικά και η σχέση αιτίων – αιτιωδών σχέσεων και αποτελεσμάτων

1.2.1. Η σημασία του ορθώς και λελογισμένως διανοείσθαι περί τα διεθνή

1.2.2. Καταχρήσεις της επιστημονικής ιδιότητας και «μαγικές» εικόνες της επιστήμης

1.2.3. Αξιολογική ελευθερία και οι θουκυδίδειες παραδοχές των διεθνών σχέσεων

1.3. Γνωστικές δομές, θεμέλια της επιστημονικής μελέτης των διεθνών σχέσεων.

1.3.1. Οροθέτηση – οριοθέτηση του διεθνολογικού πεδίου ως είδους πολιτικής φιλοσοφίας των διεθνών σχέσεων

1.3.2. Διαφορές και ομοιότητες της πολιτικής φιλοσοφίας με την πολιτική φιλοσοφία των διεθνών σχέσεων

1.3.3. Διεθνείς Ηθικοκανονιστικές δομές: κοινότητα ή κοινωνία κρατών

1.3.4. Επιστημονικές προσεγγίσεις και προγράμματα σπουδών των πανεπιστημίων: Ευθύγραμμη φαινομενολογία ή θεωρία;

1.4. Η θεμελιώδης διάκριση ενδοκρατικής τάξης – δικαιοσύνης και διακρατικής τάξης και οι μαγικές εικόνες των αξιώσεων εξομοιωτικών αλλαγών

1.4.1. Διακρατικό – ενδοκρατικό επίπεδο και η ερμηνευτική αξία των διεθνολογικών αναλύσεων

1.4.2. Επιστημονική οχλαγωγία, επιμιξίες σχολών σκέψεις και επιστημονικά σφάλματα

1.4.3. Μαγικές και γενοκτονικές θεωρήσεις των διεθνών σχέσεων

1.4.4. Άσκηση βίας, κοινωνική νομιμοποίηση και οι διαφορές ενδοκρατικής και διακρατικής τάξης

1.4.5. Κοινωνική Ετερότητα, η τυπική λογική κάθε ορθολογισμού και ο πόλεμος 

ΚΕΦ. 2. ΗΘΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΥΠΟ ΤΟ ΠΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΥΠΑΡΚΤΙΚΗΣ ΕΤΕΡΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΩΝ, ΤΗΣ ΟΝΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΑΞΙΩΣΗΣ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΙΤΙΩΝ ΠΟΛΕΜΟΥ

2.1. Η αξίωση ελευθερίας ως οντολογική κατηγορία, η αναζήτηση ηθικών κριτηρίων, οι πιθανές οριοθετήσεις του Διεθνούς Δέοντος και τα αίτια πολέμου

2.1.1. Επιστήμη και αξιολογική ελευθερία: η αναζήτηση σκοπών και ηθικών κριτηρίων εξωτερικής πολιτικής και τα αίτια πολέμου

2.1.2. Η γένεση της αξίωσης συλλογικής ελευθερίας, η υφή της και ο εννοιολογικός προσδιορισμός της

2.1.3. Συλλογική ελευθερία και εθνική ανεξαρτησία ως οντολογικές κατηγορίες: συγκρίσεις των δύο επιπέδων, το νόημα των θεμελιωδών αρχών του διεθνούς δικαίου και η σχετικοποίηση των αξιών

2.1.3. Η συνύφανση Όντος και Δέοντος

2.1.4. Ηθικά κριτήρια και κοινωνικοπολιτικός κατακερματισμός: Κοινότητα κρατών ή παγκόσμια κοινότητα

2.1.6. Άσκηση βίας, κοινωνικά προσδιορισμένοι σκοποί και η διαλεκτική σχέση ηθικοκανονιστικού κατακερματισμού και ατιών πολέμου

2.1.7. Οντολογικά θεμελιωμένα ηθικά κριτήρια, επιστημονική μελέτη των διεθνών σχέσεων και οι αντίπαλοί της

2.2. Συλλογική-πολιτική ηθική σε ενδοκρατικό και διακρατικό επίπεδο και η διεθνολογική κατάρτιση

2.2.1. Η διαλεκτική σχέση των ηθικών κρίσεων ενδοκρατικά και διακρατικά

2.2.2. Πώς θα ήταν ένας κόσμος δίχως αίτια πολέμου και το περιεχόμενο των διεθνολογικών σπουδών

2.2.3. Ποιοτικές βαθμίδες, τα προγράμματα σπουδών των πανεπιστημίων και οι δεοντολογικές βάσεις των διεθνών σπουδών

2.3. Η διαλεκτική σχέση ατομικής-συλλογικής ηθικής, Διεθνούς Δέοντος και της κοινωνικής δομής του κόσμου

2.3.1. Ατομική-συλλογική ηθική και τα ηθικοπρακτικά ζητήματα της διεθνούς ή εναλλακτικά παγκόσμιας πολιτικής οργάνωσης

2.3.2. Διεθνιστικές-κοσμοπολίτικες αξιώσεις και το ζήτημα της συμμόρφωσης

2.4. Ηθική κρίση στη βάση Υπαρκτικής ετερότητας και της ελευθερίας ή στη βάση της εξάλειψης της ετερότητας; (και της ελευθερίας;)

2.4.1. Οι αναδιανεμητικές λειτουργίες της ισχύος στο διεθνές σύστημα

2.4.2. Τα αίτια των επιστημονικών σφαλμάτων και η πανεπιστημιακού επιπέδου διεθνολογική παιδεία

2.5. Κοινωνική ετερότητα και αξίωση ελευθερίας ως διαμορφωτικές οντολογικές κατηγορίες. Ηθική κρίση και το Διεθνές Δέον

2.5.1. Έσχατες οντολογικές θεμελιώσεις της διεθνολογικής σκέψης, περιορισμοί και προβλήματα

2.5.2. Διεθνές Δέον και πιθανές οντολογικές θεμελιώσεις

2.6. Ο καταστατικός χαρακτήρας των αξιώσεων ελευθερίας: Ισχύς και αποφάσεις στο μέτωπο των αξιώσεων ελευθερίας-ανεξαρτησίας

2.6.1. Το ηθικοκανιστικό γίγνεσθαι στα διακριτά εθνικά-κρατικά συστήματα τάξης-δικαιοσύνης στο μέτωπο της ισχύος και των αποφάσεων

2.6.2. Οι συνέπειες του εθνικού-κρατικού γίγνεσθαι, τα αίτια πολέμου, αυτοσυντήρηση και το διεθνές δίκαιο: εξορκισμός ή αντιμετώπιση των αιτιών πολέμου;

2.6.3. Ο καταστατικός χαρακτήρας των οντολογικά θεμελιωμένων αξιώσεων συλλογικής ελευθερίας-κυριαρχίας

2.7. Η θεώρηση του Χέγκελ για το κράτος, οι φυσιοκρατικές θεωρήσεις για το κράτος και ο διαμορφωτικός ρόλος της λαϊκής κυριαρχίας την ύστερη εποχή

ΚΕΦ. ΤΡΙΤΟ. ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΒΑΘΥΤΕΡΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΤΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΓΙΓΝΕΣΘΑΙ

3.1. Ανάλυση των διεθνών σχέσεων, ιστορικές ηθικοκανονιστικές δομές του κόσμου και οι βαθύτερες διαμορφωτικές δυνάμεις του ιστορικού γίγνεσθαι

3.1.1. Εισαγωγή: Υπαρκτική κοινωνική ετερότητα, αξιώσεις συλλογικής ελευθερίας στον τόπο και στον χρόνο και τα αίτια πολέμου

3.1.2. Αξιώσεις συλλογικής ελευθερίας, ηθικά κριτήρια και το ιστορικό κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι

3.1.3. Ηθικοκανονιστική διαμόρφωση του κόσμου: Πόλη-Κράτος versus διεθνισμός-κοσμοπολιτισμός

3.2. Αξιώσεις πολιτικής κυριαρχίας και διεθνείς σχέσεις στην αρχαιότητα

3.3. Διεθνείς σχέσεις την κλασική εποχή και η διαπάλη συλλογικής ελευθερίας-ηγεμονισμού ως διαμορφωτικές δυνάμεις του ιστορικού γίγνεσθαι

3.3.1. Ο χαρακτήρας του συστήματος των Πόλεων και ο Πελοποννησιακός Πόλεμος

3.3.2. Πολιτική κυριαρχία-ανεξαρτησία και συλλογική ελευθερία στην κλασική εποχή

3.2.3. Διεθνείς θεσμοί και ανεξαρτησία-κυριαρχία την κλασική εποχή

3.2.4. Μέσα και προσεγγίσεις κατασφάλισης της συλλογικής ελευθερίας στην κλασική εποχή

3.2.5. Ο θεμελιώδης αντιηγεμονικός χαρακτήρας των αξιώσεων ελευθερίας και το κλασικό «ιδεώδες της ανεξαρτησίας»

3.4. Η διαδρομή της διαπάλης αξιώσεων ελευθερίας και ηγεμονισμού-διεθνισμού μέχρι και την ίδρυση του έθνους-κράτους ως θεσμού συλλογικής ελευθερίας τα νεότερα χρόνια

3.4.1. Η μακραίωνη καταστολή της συλλογικής ελευθερίας: ηγεμονισμοί, διεθνισμοί, αυτοκρατορικές αξιώσεις

3.4.2. Συγκεχυμένες και αντιφατικές αμφιταλαντεύσεις στην ιστορική φάση των προσπαθειών δημιουργίας θεσμών συλλογικής ασφάλειας ως θεσμών κατασφάλισης της πολιτικής κυριαρχίας

3.4.3. Στις συμπληγάδες των μεγάλων αποφάσεων: Κατευνασμός ή ελευθερία

3.4.4. Η αντιθετική σχέση παγκόσμιας ενότητας και κατακερματισμού στη βάση των αξιώσεων ελευθερίας

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ: ΟΙ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΕΙΣ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΑΜΦΙΤΑΛΑΝΤΕΥΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ

4.1. Το αυτοτροφοδοτούμενο σύστημα επιστημονικής παρακμής των διεθνολογικών σπουδών

4..2. Η διαίρεση ανάμεσα στους φιλοσοφικά σκεπτόμενους νομικούς και τους διεθνολογικά σκεπτόμενους φιλοσόφους και η εξέλιξη της διεθνολογικής σκέψης

4.3. Η δυναμική της ακάθεκτης οντολογικής διαμόρφωσης του εθνικού-κρατικού κοινωνικοπολιτικού γεγονότος και οι αμφιταλαντεύσεις στο ιστορικό μεταίχμιο της νεότερης με την ύστερη εποχή

4.4. Το θεμελιώδες υπόβαθρο κάθε κοινωνίας, τα κοινωνικοπολιτικά εποικοδομήματα και η ανάλυση των διεθνών σχέσεων

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. ΔΙΑΔΡΟΜΗ, ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΑΠΟΚΡΥΣΤΑΛΛΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ

5.1.Το Θεμελιώδες επιστημονικό υπόβαθρο του Παραδοσιακού Παραδείγματος και ται θεωρητικά εποικοδομήματά του

5.1.2. Ο θεμελιώδης χαρακτήρας των θουκυδίδειων παραδοχών

5.1.2. Το γνωσιολογικό υπόβαθρο του παραδοσιακού παραδείγματος και η ανάπτυξη της επιστημονικής μελέτης των διεθνών σχέσεων

5.2. Τα τρία θεωρητικά εποικοδομήματα του Παραδοσιακού Παραδείγματος: Παγκόσμια Κυβέρνηση, συλλογική ασφάλεια και ισορροπία δυνάμεων

5.2.1 Η θεωρία της Παγκόσμιας κυβέρνησης, ο Καντ και ο John Rawls

5.2.2. Η θεωρία ισορροπίας δυνάμεων και οι ρεαλιστικές θεωρίες

5.2.3. Θεωρία της συλλογικής ασφάλειας και οι παρανοήσεις ημιμαθών διεθνολόγων

5.2.4. Το Παραδοσιακό Παράδειγμα στη φάση της ύστερης ανάπτυξής του και θεμελιώδεις θεωρήσεις της θεωρίας διεθνών σχέσεων

5.2.4.1. Θεμελιακές αναλύσεις και εκτρωματικές προεκτάσεις τους

5.2.4.2. Βασικές πτυχές των ρεαλιστικών θεωριών: Αναρχία, θεσμοί, δίκαιο και εθνικές στρατηγικές

5.2.4.3. Η ανθρώπινη φύση και ο ρόλος της εθνικής-κρατικής δομής

5.2.4.4. Η ερμηνευτική σημασία της μαρτυρούμενης  διυποκειμενικής διακρατικής εμπειρίας

5.2.5. Περιδιάβαση στον πυρήνα των θουκυδίδειων παραδοχών και του επιστημονικού στοχασμού περί τα διεθνή

Κεφάλαιο 6. Η ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΣΤΟ ΚΑΤΩΦΛΙ ΤΟΥ 21ου ΑΙΩΝΑ: ΣΤΑΘΕΡΑ ΚΑΙ ΑΣΤΑΘΗ ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΜΑΤΑ

6. 1. Επιστημονική μελέτη των διεθνών σχέσεων, η περιρρέουσα ιδεολογικοπολιτική ατμόσφαιρα και τα ρευστά πολιτικοστρατηγικά συμφέροντα

6.2. Εφήμερες και μονιμότερες παρουσίες στο πεδίο των διεθνολογικών αναλύσεων: η συζήτηση στο εσωτερικό των φιλελεύθερων θεωριών και το χάος των κατηγοριοποιήσεων και των ταξινομήσεων

6.2.1. Ποιος είναι τελικά φιλελεύθερος; Ο Robert Keohane ή ο John Rawls;

6.2.2. Αυθαίρετες επιστημονικοφανείς «σχολές σκέψης» εφήμερων, ασήμαντων και ιδεολογικοποιημένων επίπλαστων θεωρητικών κατασκευών

6.3. Η συντριβή της νεοφιλελεύθερης θεωρίας στον στίβο των επιστημονικών συζητήσεων και οι διεθνείς σπουδές σε λιγότερο ισχυρά κράτη

6.4. Δημοκρατία και Πόλεμος πριν από το Δίκαιο των Λαών του John Rawls

6.4.1. Οι πολιτικές, διεθνοπολιτικές και ιδεολογικοπολιτικές προεκτάσεις της συζήτησης «δημοκρατία και πόλεμος» και ο πόλεμος κατά του Ιράκ το 2003

6.4.2. Οι δημοκρατίες που μπορούν να πολεμούν τους άλλους

6.5. Η θεωρία διεθνών σχέσεων τραβάει το δρόμο της και η φιλελεύθερη θεωρία διστάζει στο σταυροδρόμι.

6.5.1. Φυγόκεντρες τάσεις πριν από τον John Rawls, οι αναλύσεις σε στοχαστικά υπανάπτυκτες κοινότητες και ερωτήματα για τις διεθνολογικές σπουδές στην Ελλάδα

6.6 Η παρέμβαση του Rawls και η διεύρυνση του γνωστικού πεδίου της επιστημονικής μελέτης των διεθνών σχέσεων

6.6.1. Η βάση της διεθνολογικής σκέψης του Rawls και το άδηλο οντολογικό της θεμέλιο

6.6.2. Διεθνής διανεμητική δικαιοσύνη ή διεθνής ηγεμονική αυθαιρεσία;

6.6.3. Το Δίκαιο των Λαών και η διεθνής δικαιοσύνη: σχοινοβασία στα σύνορα διεθνούς-διακρατικής δικαιοσύνης και διεθνούς τάξης

6.6.4. Η ρεαλιστική ουτοπία του Rawls: σχοινοβασία μεταξύ του ιδεατού και του πιθανώς εφικτού

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7. Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΤΟ ΣΤΑΥΡΟΔΡΟΜΙ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

7.1. Επιστημονικά, λογικά και πολιτικά σφάλματα στις εκτιμήσεις των μετασχηματισμών του διεθνούς συστήματος

7.2. Ο ασυμβίβαστος χαρακτήρας των εκατέρωθεν παραδοχών της θεωρίας διεθνών σχέσεων και οι ηθικοπρακτικές προεκτάσεις αυτής της συζήτησης

7.3. Ο «παράνομος» και ανήθικος χαρακτήρας της άσκησης ηγεμονικής βίας στις διεθνείς σχέσεις και η διαφορά μεταξύ μιας διεθνολογικής και μιας νομοτεχνικής θεώρησης του διεθνούς δικαίου

7.3.1. Διάκριση μεταξύ αιτίων πολέμου ποικίλων βαθμίδων και αντιμετώπισή τους: Επίλυση διαφορών, διεθνές δίκαιο, ισχύς και αναρχία-κυριαρχία

7.3.2. Επέμβαση στο Ιράκ τον Μάρτιο του 2003, νομικοτεχνικές ερμηνείες των διεθνών θεσμών  και οι πολιτικές όψεις των διεθνών θεσμών και του διεθνούς δικαίου.

7.3.3. Η «Επέμβαση» στο επίπεδο της διεθνολογικής τσαρλατανιάς και «οι ιδεολογικές πεποιθήσεις σε λιγότερο ισχυρά κράτη ή ηττημένες πολιτείες»

7.3.4. Η ελληνική εκδοχή του θεωρήματος περί δημοκρατίας και πολέμου ή το παραλήρημα ασχετοσύνης και επιστημονικής αυθαιρεσίας.

7.3.5. Άσκηση βίας στις διεθνείς σχέσεις: Σκοποί, μέσα και αίτια πολέμου, το έθνος-κράτος και οι διεθνείς θεσμοί

7.4. Ενδοκρατική-διακρατική ηθικοκανονιστική τάξη, η μελέτη των αιτίων πολέμου και οι διεθνολογικές σπουδές

7.5. Συστήματα σκέψης, η παρούσα ανάλυση και το γνωστικό κεκτημένο των διεθνών σχέσεων: Σχεδίασμα συγκρίσεων και συναρτήσεων

7.6. Σχεδίασμα συγκρίσεων, συναρτήσεων και αποκρυσταλλωμένων εκτιμήσεων

7.6.1. Διακεκριμένοι και σημαίνοντες στοχαστές και η επιστημονική μελέτη των διεθνών σχέσεων

7.6.2. Συγκρίσεις και συναρτήσεις της παρούσης ανάλυσης με το θεωρητικό κεκτημένο των διεθνών σχέσεων

7.7. Σχηματική περιγραφή (κεφαλαίων 2-6): οντολογικά διαμορφωμένες θεμελιώδεις κοσμοθεωρητικές δομές και τα κοινωνικοπολιτικά (εθνικά-κρατικά) εποικοδομήματά τους[1]

7.7.1 Σχεδίασμα κοσμοθεωρητικών και κοινωνικοπολιτικών διαμορφώσεων

7.7.2. Αποκρυσταλλωμένα συμπεράσματα για τις θεμελιώδεις δομές και τα αξιολογικά ουδέτερα θεωρητικά εποικοδομήματα

7.8.3. Σχεδίασμα θεμελιωδών ηθικών κριτηρίων εξωτερικής πολιτικ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ: ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΕΚΛΟΓΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ: ΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΚΑΙ Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΕ ΟΛΙΣΘΗΡΟ ΕΔΑΦΟΣ

8.1. Πανεπιστημιακού επιπέδου διεθνείς σπουδές και η επαγγελματική και κοινωνική χρησιμότητά τους

8.2. Διεθνείς σπουδές πανεπιστημιακού επιπέδου: Αντικείμενο και περιεχόμενο και σχεδίασμα ενός επιστημονικά περιεκτικού προγράμματος σπουδών

8.3. Ολισθηρά γνωστικά πεδία: Νομικές σπουδές, στρατηγικές σπουδές, ιστορικές σπουδές και ευρωπαϊκές σπουδές

8.3.1. Ιδιομορφίες και ιδιαιτερότητες των διεθνών σπουδών

8.3.2. Διεθνείς σχέσεις και νομική ανάλυση

8.3.3. Στρατηγική ανάλυση και οι αντίπαλοί της

8.3.4. Ιστορική ανάλυση σε ολισθηρό έδαφος

8.3.5. Ευρωπαϊκές σπουδές

8.4. Δομή, περιεχόμενο, εκλογές καθηγητών και η κοινωνική χρησιμότητα ενός πανεπιστημιακού τμήματος διεθνών σπουδών

8.4.1. Διεθνολογικές σπουδές: Επιστημονική δομή, εκλογές καθηγητών και εγγενή προβλήματα σύμφυτα του χαρακτήρα της διεθνολογικής ανάλυσης

8.4.2. Η υπέρτατη σημασία των αξιοκρατικών κρίσεων καθηγητών στον κλάδο των διεθνών σπουδών και τα νεοεισερχόμενα στελέχη των διεθνών σπουδών

8.5. Επίπεδο σπουδών, κοινωνικές πτυχές της πανεπιστημιακής μόρφωσης και ο φοιτητικός συνδικαλισμός

8.6. Προδιαγραφές και προϋποθέσεις διδακτορικών διατριβών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9. Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΝΟΠΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΣΤΟΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΚΟΣΜΟ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΠΟΥΔΕΣ

9.1. Εθνική ασφάλεια, Ένοπλες Δυνάμεις και συλλογική ελευθερία

9.2. Στρατιωτική διπλωματία, θέση, ρόλος και αποστολές στη σύγχρονη διεθνή πολιτική

9.3. Παραγωγικές Σχολές των Ενόπλων Δυνάμεων

9.4. Περιεχόμενο σπουδών στις Ένοπλες Δυνάμεις

9.5. Ενδεικτικές θεματικές ενός προγράμματος σπουδών για σκοπούς διδασκαλίας των διεθνών σχέσεων και συγγραφής μελετών

Βιβλιογραφία
Ευρετήριο ελληνικών επιστηµονικών όρων, κυρίων ονοµάτων και εννοιών
Ευρετήριο ξένων επιστηµονικών όρων, κυρίων ονοµάτων και εννοιών
ΠΙΝΑΚΑΣ 1. Σχηµατική προβολή της µορφής και της οργανωτικής δοµής του διεθνούςσυστήµατος
ΠΙΝΑΚΑΣ 2. Ηθική κρίση και διεθνής πολιτική: το έθνος-κράτος ως θεσµός ελευθερίας
ΠΙΝΑΚΑΣ 3. Θεωρία διεθνών σχέσεων
ΠΙΝΑΚΑΣ 4. Θεωρία διεθνών σχέσεων. Παραδοσιακό παράδειγµα
ΠΙΝΑΚΑΣ 5. Βασικές και αλληλοεξαρτώµενες ερµηνευτικές διατυπώσεις των αξιολογικά ελεύθερων ρεαλιστικών θεωριών
ΠΙΝΑΚΑΣ 6. Κατηγοριοποιήσεις στα εισαγωγικά κείµενα διεθνών σχέσεων
ΠΙΝΑΚΑΣ 7. Θεωρία διεθνών σχέσεων. Σχεδίασµα γνωστικών και θεµατικών προσανατολισµών
ΠΙΝΑΚΑΣ 8. Διδακτορικά
ΠΙΝΑΚΑΣ 9. Έννοια εθνικού συµφέροντος στις διεθνείς σχέσεις και Ένοπλες Δυνάµεις

Οι υποσημειώσεις των αποσπασμάτων

[1]. Οι δήθεν μεγάλοι φιλόσοφοι ουδόλως μας συγκινούν αν κρίνεται πως το επιστημονικό τους μεγαλείο είναι μόνο συμβατικό. Ο υπογράφων δεν θα υπηρετούσε το λειτούργημα του ακαδημαϊκού αν ρόλος του έπρεπε να είναι να κρύβεται πίσω από περισπούδαστες παραπομπές αποτυχημένων φιλοσόφων και δήθεν «διακεκριμένων καθηγητών». Στη βάση της δικής μας αντίληψης για το ποιοι είναι «μεγάλοι», «μικροί» ή «διακεκριμένοι», δεν κατανοούμε γιατί αναλυτές όπως ο Μαρξ ή αντίστοιχα η αθεϊστική πτέρυγα του Διαφωτισμού είναι μεγάλοι αφού δεν κατανόησαν ότι οι συλλογικές παραδοχές και κοσμοεικόνες δεν είναι δοτές ή μεταφυσικές, αλλά απόρροια των αξιώσεων ελευθερίας και των κοινωνικοπολιτικά προσδιορισμένων σκοπών. Πολύ περισσότερο ασφαλώς αυτή η παρατήρηση αφορά τους αναρίθμητους ημιμαθείς «οπαδούς» οι οποίοι, εγκαταλείποντας κάθε πρόσχημα αξιολογικής ουδετερότητας στρατεύονται διαφθείροντας έτσι τόσο τον επιστημονικό στοχασμό όσο και την πολιτική ζωή. Για την παρούσα ανάλυση ο ακαδημαϊκός δεν μπορεί να είναι πολιτικά στρατευμένος και ταυτόχρονα στοχαστικά αδιάφθορος, ιδιαίτερα αν αυτή η στράτευση αφορά αντικοινωνικούς σκοπούς και ηγεμονικές αξιώσεις κατά της ανθρώπινης ελευθερίας. 

[2]. Αυτή είναι μια άλλη διάσταση της ακαδημαϊκής τσαρλατανιάς. Κάποιος να κατέχει καθηγητική θέση και αντί να υπηρετεί πρωτότυπα και βαθύτατα την επιστήμη με πρωτογενείς θεωρητικές αναζητήσεις να κρύβεται πίσω από «διακεκριμένους καθηγητές» (οι οποίοι όλως περιέργως συχνά είναι… ανώνυμοι). Έτσι, τσαρλατανιά θα ήταν αν κάποιος για να εξυπηρετήσει στρατευμένους σκοπούς –για παράδειγμα, την ανατροπή της ισορροπίας της αναθεωρητικής Τουρκίας ή την κατάλυση του κυπριακού κράτους ενάντια στο διεθνές δίκαιο– κρύβεται πίσω από έναν ακαδημαϊκό τίτλο για να οικοδομήσει ψευτοεπιστημονικές κατασκευές: ολίγα υπονοούμενα ή επιστημονικές ύβρεις για τον Κονδύλη, ολίγες αποσπασματικές ή ψευδείς αναφορές στο έργο κάποιου άλλου, ύπουλες διαστρεβλώσεις του Κλάουζεβιτς, ορισμένες δόσεις χαρακτηρισμών με αυτούς που δεν συμφωνεί πολιτικά, μερικά υπονοούμενα πως ο Θουκυδίδης είναι ξεπερασμένος (αλλά και ταυτόχρονα παρεξηγημένος), πολλές (πάρα πολλές) αναφορές σε ομοϊδεάτες, πλήθος παραπομπών σε επιστημονικά σκουπίδια ή σε ξένα ονόματα που ως τέτοια είναι δήθεν τεκμήριο εγκυρότητας, μερικές αναφορές σε άγνωστους διακεκριμένους καθηγητές, συχνές αναφορές σε μεταφυσικές έννοιες όπως «ιέρακες» και «περιστερές», ορισμένα άλματα που ταυτίζουν την ισορροπία με το machpolitik και τον εθνικισμό, βάπτισμα της οικείας έρευνας ως «σύγχρονης», επίκληση της φασιστοειδούς νεοφιλελεύθερης ανάλυσης ως τεκμηρίου επιστημονικής εγκυρότητας, επίκληση των προαναφερθέντων «διακεκριμένων καθηγητών» προκειμένου να αιτιολογηθούν ηγεμονικές επεμβάσεις χωρίς απόφαση του ΟΗΕ, κάποιες αντιφατικές αναφορές στο διεθνές δίκαιο και μερικές σαχλαμάρες σε αμαθείς ταξινομητές σχολών σκέψης με ξενικό όνομα. Είναι αδιάφορο το πώς και γιατί ένας δράστης τέτοιων επιστημονικών ακταρμάδων φορά κάποιο επιστημονικό συμβατικό μανδύα. Ερωτούμε όμως γιατί θα πρέπει ένα τέτοιο πρόσωπο να θεωρηθεί επιστήμονας αν ανάλογες τσαρλατανιές στην ιατρική και ταυτόχρονη άσκηση του ιατρικού επαγγέλματος θα προκαλούσε εισαγγελική παρέμβαση. Είναι λιγότερο σημαντικές οι «διαγνώσεις» και οι αποφάσεις εξωτερικής πολιτικής; Επειδή πιστεύουμε και υποστηρίζουμε πως υπάρχει επιστήμη των διεθνών σχέσεων –που συνδέεται μάλιστα με όλο το κοινωνικό επιστητό–, δεν νιώθουμε υποχρεωμένοι να συνομιλήσουμε, να παραπέμψουμε ή να δεχτούμε ως ισότιμη τη διεθνολογική τσαρλατανιά. Θα προσθέταμε ότι, όπως θα τονιστεί πιο κάτω, αν υπάρχει άμεση ανάγκη στις ιεραρχήσεις της επιστημονικής μελέτης των διεθνών σχέσεων, αυτή είναι να ανασυντάξει τις στοχαστικές της δυνάμεις, να προσδιορίσει τα επιστημολογικά ζητήματα μετά τους Carr, Morgenthau, Bull et al και να ξεσκεπάσει τις επιστημονικά μεταμφιεσμένες διεθνολογικές τσαρλατανιές. Αυτά βεβαίως ισχύουν στο εξωτερικό, επειδή στην Ελλάδα εκτιμάται πως η κατάσταση είναι ενδεχομένως μη αναστρέψιμη.         

[3] Αν σκοπός μας ήταν η προσωπική πολεμική, θα παραπέμπαμε χιλιάδες κείμενα που θεμελιωμένα κρίνουμε ότι προορισμός τους έπρεπε να είναι ο σκουπιδοτενεκές. Αναφορές δεν γίνονται παρά μόνο σε ένα μόνο συγκεκριμένο άτομο (βλ. υποσημείωση 1 του κεφαλαίου 5), το οποίο θεωρούμε πως, αν και επιστήμονας με αξιόλογες δυνατότητες θεωρητικής προσφοράς επί μακρόν, παρέμεινε, κατά την εκτίμησή μας, σε περιγραφικά κείμενα και προτάσεις πολιτικής συμπαρασύροντας έτσι προς την ίδια κατεύθυνση μεγάλο αριθμό πολλά υποσχόμενων νεότερων στελεχών της διεθνολογικής ανάλυσης. Αν κάποιος όπως ο υπογράφων πιστεύει στην αναγκαιότητα επιστημονικής ανάπτυξης των διεθνών σχέσεων, η κριτική αυτή είναι καλόπιστη και επιβεβλημένη επειδή πιστεύουμε ότι οι αρχαιότεροι ενός επιστημονικού κλάδου έχουν δεοντολογικό χρέος να αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση και όχι προς αποφυγή.   

[4]. Ο Morgenthau προειδοποίησε πως ακόμη και καλόπιστοι επιστήμονες ενδέχεται να περιπέσουν σε τσαρλατανιές αν δεν κατανοήσουν ότι στις διεθνείς σχέσεις συνταγές για λύσεις και προφητείες είναι ανέφικτες. 

[5] Αλίμονο στην επιστήμη αν οριοθετηθεί από την κατοχή επιστημονικών μεταμφιέσεων. Η ακαδημαϊκή ιδιότητα, για παράδειγμα, είναι ένα πιθανό κριτήριο επιστημονικής εγκυρότητας και αξιοπιστίας, αλλά όχι το μόνο. Ιδιαίτερα στις διεθνείς σχέσεις, οι οποίες αντιμετωπίζουν κρίσιμο ζήτημα ταυτότητας και περιεχομένου –όπως εκτενώς αναλύεται στο παρόν κείμενο–, ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Δηλαδή πρέπει να είναι κανείς άκρως επιφυλακτικός έναντι οποιουδήποτε μεταμφιέζεται με ποικιλόχρωμους μανδύες για να αξιώσει το επιστημονικό δήθεν δικαίωμα ανάπτυξης προπαγανδιστικών ιδεολογικοπολιτικών εκλογικεύσεων που αντιβαίνουν στην ανθρώπινη ελευθερία.  

[6]. Οι δήθεν μεγάλοι φιλόσοφοι ουδόλως μας συγκινούν αν κρίνεται πως το επιστημονικό τους μεγαλείο είναι μόνο συμβατικό. Ο υπογράφων δεν θα υπηρετούσε το λειτούργημα του ακαδημαϊκού αν ρόλος του έπρεπε να είναι να κρύβεται πίσω από περισπούδαστες παραπομπές αποτυχημένων φιλοσόφων και δήθεν «διακεκριμένων καθηγητών». Στη βάση της δικής μας αντίληψης για το ποιοι είναι «μεγάλοι», «μικροί» ή «διακεκριμένοι», δεν κατανοούμε γιατί αναλυτές όπως ο Μαρξ ή αντίστοιχα η αθεϊστική πτέρυγα του Διαφωτισμού είναι μεγάλοι αφού δεν κατανόησαν ότι οι συλλογικές παραδοχές και κοσμοεικόνες δεν είναι δοτές ή μεταφυσικές, αλλά απόρροια των αξιώσεων ελευθερίας και των κοινωνικοπολιτικά προσδιορισμένων σκοπών. Πολύ περισσότερο ασφαλώς αυτή η παρατήρηση αφορά τους αναρίθμητους ημιμαθείς «οπαδούς» οι οποίοι, εγκαταλείποντας κάθε πρόσχημα αξιολογικής ουδετερότητας στρατεύονται διαφθείροντας έτσι τόσο τον επιστημονικό στοχασμό όσο και την πολιτική ζωή. Για την παρούσα ανάλυση ο ακαδημαϊκός δεν μπορεί να είναι πολιτικά στρατευμένος και ταυτόχρονα στοχαστικά αδιάφθορος, ιδιαίτερα αν αυτή η στράτευση αφορά αντικοινωνικούς σκοπούς και ηγεμονικές αξιώσεις κατά της ανθρώπινης ελευθερίας. 

[7]. Αυτή είναι μια άλλη διάσταση της ακαδημαϊκής τσαρλατανιάς. Κάποιος να κατέχει καθηγητική θέση και αντί να υπηρετεί πρωτότυπα και βαθύτατα την επιστήμη με πρωτογενείς θεωρητικές αναζητήσεις να κρύβεται πίσω από «διακεκριμένους καθηγητές» (οι οποίοι όλως περιέργως συχνά είναι… ανώνυμοι). Έτσι, τσαρλατανιά θα ήταν αν κάποιος για να εξυπηρετήσει στρατευμένους σκοπούς –για παράδειγμα, την ανατροπή της ισορροπίας της αναθεωρητικής Τουρκίας ή την κατάλυση του κυπριακού κράτους ενάντια στο διεθνές δίκαιο– κρύβεται πίσω από έναν ακαδημαϊκό τίτλο για να οικοδομήσει ψευτοεπιστημονικές κατασκευές: ολίγα υπονοούμενα ή επιστημονικές ύβρεις για τον Κονδύλη, ολίγες αποσπασματικές ή ψευδείς αναφορές στο έργο κάποιου άλλου, ύπουλες διαστρεβλώσεις του Κλάουζεβιτς, ορισμένες δόσεις χαρακτηρισμών με αυτούς που δεν συμφωνεί πολιτικά, μερικά υπονοούμενα πως ο Θουκυδίδης είναι ξεπερασμένος (αλλά και ταυτόχρονα παρεξηγημένος), πολλές (πάρα πολλές) αναφορές σε ομοϊδεάτες, πλήθος παραπομπών σε επιστημονικά σκουπίδια ή σε ξένα ονόματα που ως τέτοια είναι δήθεν τεκμήριο εγκυρότητας, μερικές αναφορές σε άγνωστους διακεκριμένους καθηγητές, συχνές αναφορές σε μεταφυσικές έννοιες όπως «ιέρακες» και «περιστερές», ορισμένα άλματα που ταυτίζουν την ισορροπία με το machpolitik και τον εθνικισμό, βάπτισμα της οικείας έρευνας ως «σύγχρονης», επίκληση της φασιστοειδούς νεοφιλελεύθερης ανάλυσης ως τεκμηρίου επιστημονικής εγκυρότητας, επίκληση των προαναφερθέντων «διακεκριμένων καθηγητών» προκειμένου να αιτιολογηθούν ηγεμονικές επεμβάσεις χωρίς απόφαση του ΟΗΕ, κάποιες αντιφατικές αναφορές στο διεθνές δίκαιο και μερικές σαχλαμάρες σε αμαθείς ταξινομητές σχολών σκέψης με ξενικό όνομα. Είναι αδιάφορο το πώς και γιατί ένας δράστης τέτοιων επιστημονικών ακταρμάδων φορά κάποιο επιστημονικό συμβατικό μανδύα. Ερωτούμε όμως γιατί θα πρέπει ένα τέτοιο πρόσωπο να θεωρηθεί επιστήμονας αν ανάλογες τσαρλατανιές στην ιατρική και ταυτόχρονη άσκηση του ιατρικού επαγγέλματος θα προκαλούσε εισαγγελική παρέμβαση. Είναι λιγότερο σημαντικές οι «διαγνώσεις» και οι αποφάσεις εξωτερικής πολιτικής; Επειδή πιστεύουμε και υποστηρίζουμε πως υπάρχει επιστήμη των διεθνών σχέσεων –που συνδέεται μάλιστα με όλο το κοινωνικό επιστητό–, δεν νιώθουμε υποχρεωμένοι να συνομιλήσουμε, να παραπέμψουμε ή να δεχτούμε ως ισότιμη τη διεθνολογική τσαρλατανιά. Θα προσθέταμε ότι, όπως θα τονιστεί πιο κάτω, αν υπάρχει άμεση ανάγκη στις ιεραρχήσεις της επιστημονικής μελέτης των διεθνών σχέσεων, αυτή είναι να ανασυντάξει τις στοχαστικές της δυνάμεις, να προσδιορίσει τα επιστημολογικά ζητήματα μετά τους Carr, Morgenthau, Bull et al και να ξεσκεπάσει τις επιστημονικά μεταμφιεσμένες διεθνολογικές τσαρλατανιές. Αυτά βεβαίως ισχύουν στο εξωτερικό, επειδή στην Ελλάδα εκτιμάται πως η κατάσταση είναι ενδεχομένως μη αναστρέψιμη.         

[8] Αν σκοπός μας ήταν η προσωπική πολεμική, θα παραπέμπαμε χιλιάδες κείμενα που θεμελιωμένα κρίνουμε ότι προορισμός τους έπρεπε να είναι ο σκουπιδοτενεκές. Αναφορές δεν γίνονται παρά μόνο σε ένα μόνο συγκεκριμένο άτομο (βλ. υποσημείωση 1 του κεφαλαίου 5), το οποίο θεωρούμε πως, αν και επιστήμονας με αξιόλογες δυνατότητες θεωρητικής προσφοράς επί μακρόν, παρέμεινε, κατά την εκτίμησή μας, σε περιγραφικά κείμενα και προτάσεις πολιτικής συμπαρασύροντας έτσι προς την ίδια κατεύθυνση μεγάλο αριθμό πολλά υποσχόμενων νεότερων στελεχών της διεθνολογικής ανάλυσης. Αν κάποιος όπως ο υπογράφων πιστεύει στην αναγκαιότητα επιστημονικής ανάπτυξης των διεθνών σχέσεων, η κριτική αυτή είναι καλόπιστη και επιβεβλημένη επειδή πιστεύουμε ότι οι αρχαιότεροι ενός επιστημονικού κλάδου έχουν δεοντολογικό χρέος να αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση και όχι προς αποφυγή.   

[9]. Ακόμη και επώνυμες επικλήσεις δεν θα άλλαζαν την ουσία, δηλαδή πως η επιστημονική τσαρλατανιά πρέπει να ρίχνεται στον κάλαθο των αχρήστων. Μια οποιαδήποτε επιστημονική ανάλυση θεμελιώνεται πρωτογενώς και αυτοδύναμα. Οι παραπομπές σε άλλους πρέπει να είναι μόνο επικουρικού και ενισχυτικού χαρακτήρα.

[10]. Μια πιθανή αντίδραση θα ήταν να κολλάει ανώνυμες αφίσες στους τοίχους των πανεπιστημίων με υβριστικό περιεχόμενο γι’ αυτούς με τους οποίους διαφωνεί.

[11]. Η συνήθης αγέρωχη θεμελίωση είναι συνήθως δύο ειδών: «δημοσιογραφικές πηγές» που μας πληροφόρησαν για τους… ιεάρακες και ανώνυμοι «διακεκριμένοι καθηγητές».

[12]. Κάθε διεθνολόγος οφείλει να γνωρίζει πως καμιά επέμβαση στο εσωτερικό των κρατών δεν δικαιολογείται. Ο ηγέτης του κάθε κράτους είναι υπόθεση του λαού του και αυτό ακριβώς επιτάσσει το ιστορικό –και μη ηγεμονικό– διεθνές δίκαιο. Ενώ λοιπόν στην καθημερινή μας ζωή μπορούμε να έχουμε οποιαδήποτε θέση επιθυμούμε, σε μια διεθνολογική θέση υπάρχουν περιορισμοί. Σε μια διεθνολογική ανάλυση λοιπόν όπου συζητείται το θέμα του παράνομου πολέμου ο συμψηφισμός των επιτιθέμενων και των αμυνομένων είναι τουλάχιστον ύποπτος και οπωσδήποτε επιστημονικά ανεπίτρεπτος. Ο ιρακινός λαός, όταν επί εβδομάδες αγωνιζόταν κατά του υπέρτερου εισβολέα, δεν υπερασπιζόταν οποιοδήποτε καθεστώς, αλλά την πατρίδα του. Σε μια διεθνολογική ανάλυση εξάλλου δεν πρέπει να αγνοείται το εξόχως ουσιαστικό ζήτημα πως οι ΗΠΑ των οποίων οι πολιτικοί ηγέτες δικαιολογούσαν την εισβολή με αιτιάσεις μέχρι εκείνη τη στιγμή αναπόδεικτων τεκμηρίων κατοχής όπλων μαζικής καταστροφής από το Ιράκ, είναι ένα κράτος που κατέχει όλη την γκάμα των πιθανών όπλων μαζικής καταστροφής. Επίσης, είναι υποχρεωμένη –τουλάχιστον– να λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι ηγέτες άλλων μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας σθεναρά υποστήριζαν, πρώτον, ότι δεν υπήρχαν τεκμήρια, δεύτερον, ότι δεν είχαν εξαντληθεί τα διπλωματικά μέσα και, τρίτον επέμεναν πως κάθε διεθνής δράση θα πρέπει να διοχετευτεί μέσα από τα συστήματα συλλογικής ασφάλειας. Η τσαρλατανιά όμως είναι εγκλωβισμένη και υποχρεωμένη να τηρήσει τα προσχήματα της κοσμοπολίτικης αντίληψής της με ολίγους χαρακτηρισμούς κατά των ηγετών κυρίαρχων κρατών και μάλιστα –όλως περιέργως– τη στιγμή που τα κράτη αυτά αμύνονται κατά μιας γιγαντιαίων στρατιωτικών διαστάσεων δύναμης που επιβουλεύεται την κυριαρχία τους. Τέτοιοι χαρακτηρισμοί είναι αναμφίβολα η μεταμφίεση για να πλυθούν οι αιματοβαμμένες πένες που υποστήριζαν εκδικητικούς πολέμους και για να περάσουν ύπουλα τα ιδεολογικοπολιτικά μηνύματα που ακολουθούν.

[13]. Για παράδειγμα, επιθετικοί πόλεμοι κρατών που κατείχαν πυρηνικά όπλα κατά κρατών που ήθελαν να αποκτήσουν πυρηνικά όπλα με επίκληση του δικαιώματος της… αυτοάμυνας. Σημειώνεται ότι αυτή ακριβώς ήταν και η δικαιολογία για τον πόλεμο των ΗΠΑ και της Μεγάλης Βρετανίας εναντίον του Ιράκ τον Μάρτιο του 2003.

[14]. Ως προς τους οποίους όσοι τους επέκριναν είναι αυτονόητα και αυτόματα… «αντιαμερικανοί». Αυτός ο αντιαμερικανισμός εξάλλου είναι αυτονόητα, αυτόματα και ευθύγραμμα το ίδιο ακριβώς πράγμα με τον… αντισημιτισμό.

[15]. Υποθέτουμε πως αυτή την θέση θα την έχει αποκομίσει αποσπασματικά από κείμενα του γράφοντος στα οποία και κατά κόρον αναφέρεται τις δύο τελευταίες δεκαετίες.

[16]. Για να χρησιμοποιήσουμε τη φράση του Δημήτρη Τσάτσου, πρόκειται για σύστημα ιδεών που «μυρίζει χοιροστάσιο».

[17]. Αυτό το φασιστοειδές «Άλλο» μπορεί να είναι οι άγγλοι αποικιοκράτες, οι τούρκοι επεκτατιστές, οι Αμερικανοί όταν παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο, ο Μπιν Λάντεν που επιθυμεί να εξομοιώσει τον ισλαμικό κόσμο κ.ά. Την ανάλυση την ενδιαφέρει το γεγονός πως υπάρχουν διεστραμμένες στοχαστικές παραδοχές που πιστεύουν ότι υποστηρίζοντας τον «Άλλο» φέρνεις την ειρήνη και ότι σε ακόμη πιο διεστραμμένες περιπτώσεις αυτοί είναι δούρειοι ίπποι φορείς των συμφερόντων του «εχθρού-Άλλου» που μεταμφιέζονται ποικιλόχρωμα προκαλώντας έτσι ενδοκρατικό και διακρατικό ανορθολογισμό.  

[18]. Όπως τονίσαμε και σε άλλο σημείο, όποιοι ισχυρίζονται πως «ο γάιδαρος μπορεί να πετάξει» φέρουν το βάρος της απόδειξης και κανείς δεν είναι υποχρεωμένος να συζητά μαζί τους.

[19]. Σ’ αντίθετη περίπτωση, είναι σαν να υποχρεώνεις έναν καθηγητή ιατρικής να συνομιλεί με έναν τσαρλατάνο της ιατρικής που περιφέρεται με δηλητήρια, βότανα και μαγικές ουσίες. Αν μη τι άλλο, ενώ στην ιατρική μόνο κατ’ εξαίρεση μπορεί ένας τσαρλατάνος να έχει δίπλωμα ιατρικής, στις διεθνείς σχέσεις οι στρατηγικές, πολιτικές, ιδεολογικές και ενδεχομένως άλλες λιγότερο διαφανείς συνθήκες της διεθνούς πολιτικής είναι δυνατό να δημιουργούν πολλές ευκαιρίες κάλυψης της διεθνολογικής τσαρλατανιάς. 

[20]. Όπως ήδη αναφέρθηκε και λόγω της φύσης των διεθνών σχέσεων, μόνο επιστημονικοί έλεγχοι μπορούν να περιορίσουν τη διαφθορά των διεθνών σπουδών. Ήδη εξηγήσαμε όμως ότι σ’ όλα τα κράτη οι διεθνείς σπουδές έχουν πλέον βυθιστεί στον βούρκο των προπαγανδιστικών δραστηριοτήτων: προτάσεις πολιτικής χιλιάδων ακαδημαϊκών που πηγαινοέρχονται μεταξύ ινστιτούτων πολιτικής ανάλυσης και πανεπιστημίων, εγκλωβισμός σε θεματικές που δεν εντάσσονται σε κάποιο θεωρητικό προβληματισμό και «ενδιαφέρον» των υπηρεσιών των κρατών –ακόμη και των πιο μυστικών– για τις αναδιανεμητικές συνέπειες που μπορούν να προκαλέσουν οι ακαδημαϊκά μεταμφιεσμένες διεθνολογικές αναλύσεις. Χαρακτηριστικά αναφέρεται πως ένας πόλεμος  κατάκτησης στοιχίζει δισεκατομμύρια δραχμές. Εάν πάρουμε και πάλι ένα κοντινό στον έλληνα αναγνώστη παράδειγμα, η κατάληψη της Κυπριακής Δημοκρατίας –μιας από τις ισχυρότερες οικονομίες της Μεσογείου και κράτους με ισχυρούς θεσμούς και οργάνωση όπου διαβιούν ενάμισι εκατομμύριο Έλληνες, φορείς πανάρχαιου πολιτισμού– θα απαιτούσε τεράστιους υλικούς και διπλωματικούς πόρους. Αντίθετα, η παράδοση της κυπριακής κοινωνίας στους άγγλους νεοαποικιοκράτες και στους τούρκους στρατοκράτες στο πλαίσιο του προταθέντος σχεδίου Ανάν –κατάργηση της λαϊκής κυριαρχίας, ξένοι στρατοί και βάσεις– δεν απαιτεί παρά μόνο μεταμφιεσμένες αναλύσεις στις κοινωνίες των υποψήφιων θυμάτων (Ελληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, Ελλαδιτών και κάποιων άλλων επιτήδειων τρίτων) που θα έδιναν την εικόνα του αναπόφευκτου, του επείγοντος και του μοιραίου. Για το πώς τα νεοφιλελεύθερα θεωρήματα αντιλαμβάνονται αυτά τα ζητήματα βλ. άλλα σημεία της παρούσης ενότητας και του κεφαλαίου 6.         

[21]. Εκτενείς αναφορές και κεφάλαια αφιερωμένα στο θέμα αυτό ο αναγνώστης θα βρει σε όλες τις μονογραφίες του γράφοντος που δημοσιεύτηκαν τα τελευταία χρόνια. Βλ. ιδιαίτερα 1999α, κεφ. 2, 2002, κεφ. 31.

[22]. Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου οι δύο «υπερδυνάμεις» λειτουργούσαν με τον ίδιο ακριβώς τρόπο και με εργαλεία κάθετα αντιθετικές ιδεολογικές παραδοχές. Ο σκοπός αμφοτέρων ήταν ο ίδιος, δηλαδή η κατεδάφιση του έθνους-κράτους, η υποταγή του σε ηγεμονικές σκοπιμότητες και η εξυπηρέτηση ηγεμονικών σκοπών.

[23]. Βλ. παραπάνω τη χαρακτηριστική περίπτωση του σχεδίου Ανάν στο θέμα της ρύθμισης του Κυπριακού.

[24]. Ποιος δεν θυμάται τα βραβεία Λένιν (που προωθούσαν την παγκόσμια… αταξική κοινωνία) ή τα βραβεία Νόμπελ στον «εγκληματία πολέμου» Κίσινγκερ και στον «τρομοκράτη» Αραφάτ (που έφεραν την ειρήνη στη Μέση Ανατολή, ενώ στην πραγματικότητα με τη Συμφωνία του Καμπ Ντέιβιντ διχάστηκε μια ολόκληρη περιφέρεια για να εξυπηρετηθούν ηγεμονικές επιρροές); Σε λιγότερο αναπτυγμένες περιφέρειες τα βραβεία λογικά πρέπει να αφορούν ακόμη πιο ευτελείς σκοπούς και ενδεχομένως κάποια γελοία αρθράκια υπέρ των συμφερόντων του «Άλλου» που κτίζουν το ηγεμονικό οικοδόμημα πεποιθήσεων στο οποίο προαναφερθήκαμε.

[25]. Εκτιμούμε πως είναι υποτιμητικό για τις προδιαγραφές της παρούσης ανάλυσης να αντιπαρατεθούμε με τσαρλατανιές που δημοσιεύονται στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό. Όπως ήδη δηλώθηκε, αποκλειστικό ενδιαφέρον της παρούσης ανάλυσης είναι η ενημέρωση του αναγνώστη για τα παρακμιακά φαινόμενα που ταλανίζουν την επιστημονική μελέτη των διεθνών σχέσεων και όχι να υπάρξει αναμέτρηση με στοχαστικούς νάνους που συνειδητά ή ασυνείδητα υπηρετούν ανελεύθερες αξιώσεις. 

[26]. Η λέξη «περίπου» εδώ αναφέρεται σε κείμενα που ενδεχομένως περιέχουν επιστημονικά παραποιημένες ιστορικές αναφορές, σε αποσπασματικές δήθεν θεμελιώσεις, σε παραπομπές σε ομοϊδεάτες ως δήθεν θεμελίωση, σε φωτισμό ασήμαντων ιστορικών γεγονότων (σε κάποιο χωριό σκότωσε ο Γιαννής τον Μεχμέτ ή vice versa ο Μεχμέτ τον Γιάννη) και σε παράβλεψη ή υποβάθμιση μεγάλων ιστορικών γεγονότων (για παράδειγμα, πως ο αγώνας της ΕΟΚΑ του έπους 1955-9 εντασσόταν σε μια εποχή εθνικοαπελευθερωτικών αγώνων, γεγονός που ακόμη και ένας φιλικός ομοϊδεάτης στις συνήθεις ανεκδοτολογικές δημοσιογραφικές βιβλιοκριτικές θα μπορούσε να είχε προσέξει).  

[27]. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι το σχέδιο Ανάν που προτάθηκε το φθινόπωρο του 2002 ως μέσο καταστολής της ελευθερίας του κυπριακού λαού, διαιώνισης των βρετανικών βάσεων και συνεταιρικής στρατηγικής εκμετάλλευσης του νησιού από τη Μεγάλη Βρετανία και την Τουρκία. Αν και το σχέδιο αυτό μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές δεν κατέστη εφικτό να επιβληθεί στον κυπριακό λαό, οι βρετανικές βάσεις αποτέλεσαν το κύριο ορμητήριο των πολεμικών ενεργειών των ΗΠΑ κατά του Ιράκ το 2003.

[28]. Όπως όλοι οι επαγγελματικοί τομείς, οι επιστημονικές δραστηριότητες συχνά πάσχουν. Βιολόγοι υποστήριξαν τα ρατσιστικά δόγματα του Χίτλερ και γεωπολιτικοί τις απόψεις του για ζωτικό χώρο. Το χείριστο-κάκιστο πρότυπο της διεθνολογικής τσαρλατανιάς είναι περίπου αυτό που οι θρήσκοι θεωρούν ως διαβολικό, ποταπό και αηδιαστικό. Δεν ανεβαίνει, αναρριχάται. Είναι ασεβές, επιστημονικά ανέντιμο, εμπαθές και χωρίς αναστολές στις ιδεολογικοπολιτικές του δραστηριότητες, που στοχεύουν στην ανακατανομή κυριαρχίας και συμφερόντων. Η επιστημονική δεοντολογία του είναι άγνωστη. Με τον πιο περίτεχνο και αδίστακτο τρόπο μπορεί να διαστρέψει, να παραποιήσει και να παραπλανήσει τον αναγνώστη ή τον ακροατή επειδή δεν πιστεύει στην αξιολογική ουδετερότητα, στην ανάγκη άψογης θεμελίωσης και στην υποχρέωση να είναι αντικειμενικός. Υπέρτερος σκοπός –για να ανατρέξουμε υποχρεωτικά σε υποθέσεις των ψυχολόγων– είναι η εξυπηρέτηση των ιδεολογημάτων και των θεωρημάτων που θεραπεύουν σύνδρομα παιδικής καταπίεσης, ψυχοπάθειες οφειλόμενες σε εγωισμούς και πιθανές διαστροφές ή άλλου είδους σχέσεις με τη μεταφυσική οντότητα που ονομάζεται «Άλλος». Ενώ για ένα φυσιολογικό άτομο οποιουδήποτε κράτους η φιλοπατρία είναι δεδομένη ηθική και νομική υποχρέωση, για τη διεθνολογική τσαρλατανιά είναι ανισόρροπο μίσος κατά της χώρας που την πληρώνει. Αφοσιώνεται στην εκπλήρωση συμβολαίων τιμής κάποιου δασκάλου του σε κάποια ηγεμονική μητρόπολη που τον δίδαξε πως, ενώ τα μεγάλα κράτη δικαιούνται να είναι ισχυρά και κυρίαρχα, η κυριαρχία των λιγότερο ισχυρών κρατών είναι αναλώσιμη, πως η κυριαρχία τους πρέπει να κατατεμαχίζεται σε τόσα κομμάτια όσες και οι μειονότητες και πως πρέπει να υπακούουν στους διεθνείς θεσμούς όταν γίνονται στυγνό εργαλείο αθέμιτης χρήσης εκ μέρους των ηγεμονικών δυνάμεων. Όπως έχουμε ήδη προειδοποιήσει, τέτοια υποθετικά φαινόμενα σε οποιοδήποτε κράτος ελέγχονται μόνο με αυστηρά αξιοκρατικές επιλογές στις εκλογές καθηγητών πανεπιστημίων ενώ η κατάσταση γίνεται απελπιστική όταν συνδικάτα πρωταθλητών της ιδεολογικοπολιτικής προπαγάνδας κυριαρχούν σ’ ένα πανεπιστημιακό τμήμα και ανακυκλώνουν απεχθείς δραστηριότητες που ρυπαίνουν τον διεθνολογικό στοχασμό.

[29]. Ωσάν αυτό να είναι αληθές ενέχει κάποια ιστορική σημασία που επισκιάζει την ηγετική του θέση στον αγώνα ελευθερίας των Ελλήνων. Η διεθνολογική τσαρλατανιά όμως δεν χρονοτριβεί με τέτοιες λεπτομέρειες. Σκοπός είναι να υπονομευτούν «τα συλλογικά πιστεύω, πεποιθήσεις και ταυτότητες» όπως θέλουν οι ηγεμονικές δυνάμεις και τα φασιστοειδή νεοφιλελεύθερα ιδεολογήματα που τις στηρίζουν.

[30]. Σε αναφορά με την υποσημείωση 1 του κεφαλαίου 5 προστίθεται ότι ακόμη και ικανοί διεθνολόγοι «όλως περιέργως» συμπλέουν με τέτοιες αναλύσεις –οι οποίες, όπως βλέπουμε, είναι ρητά στρατευμένες στις ηγεμονικές αξιώσεις– ως απόδειξη νέας εποχής όπου θα επικρατεί η «μαλακή ισχύς» και στο πλαίσιο της οποίας τα λιγότερα ισχυρά κράτη πρέπει να συμμορφώσουν την εξωτερική τους πολιτική. Τέτοιες διπλωματικές συμμορφώσεις ασφαλώς ήταν καθημερινές κατά τη διάρκεια των προαναφερθέντων παράνομων επεμβάσεων στα Βαλκάνια και στο Ιράκ το 2003, όταν περιδεείς πολιτικοί ηγέτες δεκάδων λιγότερο ισχυρών κρατών υπέκυψαν στους αμερικανικούς πολιτικούς εκβιασμούς και είτε συνέπραξαν είτε τήρησαν σιγήν ιχθύος με κύριο πολιτικό επιχείρημα πως διαφυλάττουν τα συμφέροντά τους από την αμερικανική εκδικητικότητα (βασικά υποστήριζαν πως «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα» επειδή αυτό προστατεύει από μια πιθανή αμερικανική εκδίκηση κατά «μη συμμορφωμένων κρατών»). Ακόμη, η εξυπηρέτηση αυτών των επιστημονικά ρυπογόνων θεμελιωδών συγχύσεων ή ηθελημένων προπαγανδιστικών ιδεολογικοπολιτικών εκλογικεύσεων συνοδεύεται με βολικές και εξυπηρετικές επιβραβεύσεις επιθετικών προσδιορισμών περί «ήπιων ρεαλιστών», «σκληρών ρεαλιστών» και «υποστηρικτών της… machpolitik (εναντίον όσων με επιστημονικά θεμελιωμένο τρόπο επιχειρηματολογούν υπέρ της ισορροπίας δυνάμεων στο Αιγαίο και στην Κύπρο για την αντιμετώπιση της τουρκικής ηγεμονικής-αναθεωρητικής απειλής). Ακόμη και στελέχη στις ανώτερες βαθμίδες της διεθνολογικής κοινότητας (βλ. υποσημείωση 1 κεφαλαίου 5) κουβαλούν νερό στον μύλο της διεθνολογικής τσαρλατανιάς, μετατρέποντας την επιστημονική συζήτηση σε ιδεολογικοπολιτικό άθλημα δολοφονικών κατηγοριοποιήσεων όταν προχωρούν σε ομαδοποιήσεις ονομάτων, όταν αναμειγνύουν τον πολιτικό ρεαλισμό, την ισορροπία δυνάμεων, την επιθετική-αναθεωρητική θεώρηση των διεθνών σχέσεων, τα πολιτικά πρόσωπα που κατά καιρούς, ως είθισται, υιοθετούν διάφορες (επί του προκειμένου ορθές) πολιτικές εκλογικεύσεις, αδόκιμους όρους περί «ήπιου ρεαλισμού», εξόφθαλμα λανθασμένες ερμηνείες του Κλάουζεβιτς και απίστευτα –για διεθνολόγο– λανθασμένες αναφορές στις γεωπολιτικές θεωρίες. Έγκαιρα, ήδη από το 1996 όταν πρωτοεμφανίστηκαν αυτά τα νοσηρά φαινόμενα στην Ελλάδα ο καθηγητής Δημήτρης Κώνστας τα στηλίτευσε γράφοντας: «Θα ανέμενε κανείς ότι σε έναν τόπο όπου σπανίζει το μέτρο και περισσεύει η υπερβολή κύριο μέλημα επιστημόνων με αρμοδιότητα στον ευαίσθητο τομέα της εξωτερικής πολιτικής θα ήταν η εδραίωση στη χώρα μας μιας διεθνώς ανταγωνιστικής επιστημονικής κοινότητας και η διαλεκτική σύνθεση επιστημονικών απόψεων που πιθανό να ήταν χρήσιμη στους ασκούντες πολιτική. Το τελευταίο που χρειάζεται μια χώρα σε στιγμές όξυνσης των εθνικών κινδύνων είναι η απόπειρα έγκριτων επιστημόνων να στριμώξουν τις αντίθετες από τις δικές τους απόψεις σε κατηγορίες με αγοραίες ετικέτες, π.χ. εξισώνοντας τον «ρεαλισμό» –την προσέγγιση που ακολουθεί η συντριπτική πλειονότητα των διεθνολόγων σε ολόκληρο τον κόσμο– με τον «εθνικισμό» και τον «υπερπατριωτισμό» και σε λίγο –γιατί όχι;– με τον φασισμό» (Ελευθεροτυπία 31.3.1996). Στις επισημάνσεις του έγκριτου διεθνολόγου προσθέτουμε ότι αυτές οι κατηγοριοποιήσεις είναι ανάξιες επιστημόνων και προκαλούν δικαιολογημένη αηδία. Επίσης, προσθέτουμε πως οι φοιτητές των τμημάτων διεθνών σπουδών θα πρέπει να αποστρέφονται τέτοιες αναξιοπρεπείς και ανάξιες της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης κατηγοριοποιήσεις νοσηρών και εντεταλμένων εγκεφάλων που ενδεχομένως παρεισφρέουν στους πανεπιστημιακούς χώρους.         

[31]. Υπενθυμίζουμε πως στη βάση ποικίλων εκλογικεύσεων το νεοφιλελεύθερο θεώρημα υποστηρίζει τον «ήπιο ηγεμονισμό» και την «ήπια κατάχρηση» των διεθνών θεσμών, κάτι που αντιβαίνει στη συλλογική ανθρώπινη ελευθερία όπως ενσαρκώνεται στην εσωτερική-εξωτερική κυριαρχία και στον πολιτικό πολιτισμό των διεθνών σχέσεων (μη επέμβαση, διακρατική ισοτιμία, εσωτερική αυτοδιάθεση).

[32]. Εκτενείς αναφορές και κεφάλαια αφιερωμένα στο θέμα αυτό ο αναγνώστης θα βρει σε όλες τις μονογραφίες του γράφοντος που δημοσιεύτηκαν τα τελευταία χρόνια. Βλ. ιδιαίτερα 1999α, κεφ. 2, 2002, κεφ. 31.

[33]. Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου οι δύο «υπερδυνάμεις» λειτουργούσαν με τον ίδιο ακριβώς τρόπο και με εργαλεία κάθετα αντιθετικές ιδεολογικές παραδοχές. Ο σκοπός αμφοτέρων ήταν ο ίδιος, δηλαδή η κατεδάφιση του έθνους-κράτους, η υποταγή του σε ηγεμονικές σκοπιμότητες και η εξυπηρέτηση ηγεμονικών σκοπών.

[34]. Βλ. παραπάνω τη χαρακτηριστική περίπτωση του σχεδίου Ανάν στο θέμα της ρύθμισης του Κυπριακού.

[35]. Ποιος δεν θυμάται τα βραβεία Λένιν (που προωθούσαν την παγκόσμια… αταξική κοινωνία) ή τα βραβεία Νόμπελ στον «εγκληματία πολέμου» Κίσινγκερ και στον «τρομοκράτη» Αραφάτ (που έφεραν την ειρήνη στη Μέση Ανατολή, ενώ στην πραγματικότητα με τη Συμφωνία του Καμπ Ντέιβιντ διχάστηκε μια ολόκληρη περιφέρεια για να εξυπηρετηθούν ηγεμονικές επιρροές); Σε λιγότερο αναπτυγμένες περιφέρειες τα βραβεία λογικά πρέπει να αφορούν ακόμη πιο ευτελείς σκοπούς και ενδεχομένως κάποια γελοία αρθράκια υπέρ των συμφερόντων του «Άλλου» που κτίζουν το ηγεμονικό οικοδόμημα πεποιθήσεων στο οποίο προαναφερθήκαμε.

[36]. Εκτιμούμε πως είναι υποτιμητικό για τις προδιαγραφές της παρούσης ανάλυσης να αντιπαρατεθούμε με τσαρλατανιές που δημοσιεύονται στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό. Όπως ήδη δηλώθηκε, αποκλειστικό ενδιαφέρον της παρούσης ανάλυσης είναι η ενημέρωση του αναγνώστη για τα παρακμιακά φαινόμενα που ταλανίζουν την επιστημονική μελέτη των διεθνών σχέσεων και όχι να υπάρξει αναμέτρηση με στοχαστικούς νάνους που συνειδητά ή ασυνείδητα υπηρετούν ανελεύθερες αξιώσεις. 

[37]. Η λέξη «περίπου» εδώ αναφέρεται σε κείμενα που ενδεχομένως περιέχουν επιστημονικά παραποιημένες ιστορικές αναφορές, σε αποσπασματικές δήθεν θεμελιώσεις, σε παραπομπές σε ομοϊδεάτες ως δήθεν θεμελίωση, σε φωτισμό ασήμαντων ιστορικών γεγονότων (σε κάποιο χωριό σκότωσε ο Γιαννής τον Μεχμέτ ή vice versa ο Μεχμέτ τον Γιάννη) και σε παράβλεψη ή υποβάθμιση μεγάλων ιστορικών γεγονότων (για παράδειγμα, πως ο αγώνας της ΕΟΚΑ του έπους 1955-9 εντασσόταν σε μια εποχή εθνικοαπελευθερωτικών αγώνων, γεγονός που ακόμη και ένας φιλικός ομοϊδεάτης στις συνήθεις ανεκδοτολογικές δημοσιογραφικές βιβλιοκριτικές θα μπορούσε να είχε προσέξει).  

[38]. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι το σχέδιο Ανάν που προτάθηκε το φθινόπωρο του 2002 ως μέσο καταστολής της ελευθερίας του κυπριακού λαού, διαιώνισης των βρετανικών βάσεων και συνεταιρικής στρατηγικής εκμετάλλευσης του νησιού από τη Μεγάλη Βρετανία και την Τουρκία. Αν και το σχέδιο αυτό μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές δεν κατέστη εφικτό να επιβληθεί στον κυπριακό λαό, οι βρετανικές βάσεις αποτέλεσαν το κύριο ορμητήριο των πολεμικών ενεργειών των ΗΠΑ κατά του Ιράκ το 2003.

[39]. Όπως όλοι οι επαγγελματικοί τομείς, οι επιστημονικές δραστηριότητες συχνά πάσχουν. Βιολόγοι υποστήριξαν τα ρατσιστικά δόγματα του Χίτλερ και γεωπολιτικοί τις απόψεις του για ζωτικό χώρο. Το χείριστο-κάκιστο πρότυπο της διεθνολογικής τσαρλατανιάς είναι περίπου αυτό που οι θρήσκοι θεωρούν ως διαβολικό, ποταπό και αηδιαστικό. Δεν ανεβαίνει, αναρριχάται. Είναι ασεβές, επιστημονικά ανέντιμο, εμπαθές και χωρίς αναστολές στις ιδεολογικοπολιτικές του δραστηριότητες, που στοχεύουν στην ανακατανομή κυριαρχίας και συμφερόντων. Η επιστημονική δεοντολογία του είναι άγνωστη. Με τον πιο περίτεχνο και αδίστακτο τρόπο μπορεί να διαστρέψει, να παραποιήσει και να παραπλανήσει τον αναγνώστη ή τον ακροατή επειδή δεν πιστεύει στην αξιολογική ουδετερότητα, στην ανάγκη άψογης θεμελίωσης και στην υποχρέωση να είναι αντικειμενικός. Υπέρτερος σκοπός –για να ανατρέξουμε υποχρεωτικά σε υποθέσεις των ψυχολόγων– είναι η εξυπηρέτηση των ιδεολογημάτων και των θεωρημάτων που θεραπεύουν σύνδρομα παιδικής καταπίεσης, ψυχοπάθειες οφειλόμενες σε εγωισμούς και πιθανές διαστροφές ή άλλου είδους σχέσεις με τη μεταφυσική οντότητα που ονομάζεται «Άλλος». Ενώ για ένα φυσιολογικό άτομο οποιουδήποτε κράτους η φιλοπατρία είναι δεδομένη ηθική και νομική υποχρέωση, για τη διεθνολογική τσαρλατανιά είναι ανισόρροπο μίσος κατά της χώρας που την πληρώνει. Αφοσιώνεται στην εκπλήρωση συμβολαίων τιμής κάποιου δασκάλου του σε κάποια ηγεμονική μητρόπολη που τον δίδαξε πως, ενώ τα μεγάλα κράτη δικαιούνται να είναι ισχυρά και κυρίαρχα, η κυριαρχία των λιγότερο ισχυρών κρατών είναι αναλώσιμη, πως η κυριαρχία τους πρέπει να κατατεμαχίζεται σε τόσα κομμάτια όσες και οι μειονότητες και πως πρέπει να υπακούουν στους διεθνείς θεσμούς όταν γίνονται στυγνό εργαλείο αθέμιτης χρήσης εκ μέρους των ηγεμονικών δυνάμεων. Όπως έχουμε ήδη προειδοποιήσει, τέτοια υποθετικά φαινόμενα σε οποιοδήποτε κράτος ελέγχονται μόνο με αυστηρά αξιοκρατικές επιλογές στις εκλογές καθηγητών πανεπιστημίων ενώ η κατάσταση γίνεται απελπιστική όταν συνδικάτα πρωταθλητών της ιδεολογικοπολιτικής προπαγάνδας κυριαρχούν σ’ ένα πανεπιστημιακό τμήμα και ανακυκλώνουν απεχθείς δραστηριότητες που ρυπαίνουν τον διεθνολογικό στοχασμό.

Περιεχόμενα

Κεφάλαιο πρώτο. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΩΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ: ΣΧΟΙΝΟΒΑΣΙΑ ΜΕΤΑΞΥ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΑΝΕΚΔΟΤΟΛΟΓΙΑΣ – ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑΣ.

1.1. Αναγκαία και μη εξαιρετέα επιστημολογικά προλεγόμενα: Μεθοδολογικές – επιστημολογικές πτυχές και η ανάλυση των διεθνών σχέσεων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό

1.1.1. Σκοποί και κίνητρα της παρούσης ανάλυσης

1.1.2. Ο χαρακτήρας μιας γνωσιολογικής αποτίμησης των διεθνών σχέσεων

1.1.3. Αναπόφευκτες μεθοδολογικές, επιστημολογικές και βιβλιογραφικές επιλογές

1.2. «Γνώμη» και «γνώση», αισθητά – πνευματικά και η σχέση αιτίων – αιτιωδών σχέσεων και αποτελεσμάτων

1.2.1. Η σημασία του ορθώς και λελογισμένως διανοείσθαι περί τα διεθνή

1.2.2. Καταχρήσεις της επιστημονικής ιδιότητας και «μαγικές» εικόνες της επιστήμης

1.2.3. Αξιολογική ελευθερία και οι θουκυδίδειες παραδοχές των διεθνών σχέσεων

1.3. Γνωστικές δομές, θεμέλια της επιστημονικής μελέτης των διεθνών σχέσεων.

1.3.1. Οροθέτηση – οριοθέτηση του διεθνολογικού πεδίου ως είδους πολιτικής φιλοσοφίας των διεθνών σχέσεων

1.3.2. Διαφορές και ομοιότητες της πολιτικής φιλοσοφίας με την πολιτική φιλοσοφία των διεθνών σχέσεων

1.3.3. Διεθνείς Ηθικοκανονιστικές δομές: κοινότητα ή κοινωνία κρατών

1.3.4. Επιστημονικές προσεγγίσεις και προγράμματα σπουδών των πανεπιστημίων: Ευθύγραμμη φαινομενολογία ή θεωρία;

1.4. Η θεμελιώδης διάκριση ενδοκρατικής τάξης – δικαιοσύνης και διακρατικής τάξης και οι μαγικές εικόνες των αξιώσεων εξομοιωτικών αλλαγών

1.4.1. Διακρατικό – ενδοκρατικό επίπεδο και η ερμηνευτική αξία των διεθνολογικών αναλύσεων

1.4.2. Επιστημονική οχλαγωγία, επιμιξίες σχολών σκέψεις και επιστημονικά σφάλματα

1.4.3. Μαγικές και γενοκτονικές θεωρήσεις των διεθνών σχέσεων

1.4.4. Άσκηση βίας, κοινωνική νομιμοποίηση και οι διαφορές ενδοκρατικής και διακρατικής τάξης

1.4.5. Κοινωνική Ετερότητα, η τυπική λογική κάθε ορθολογισμού και ο πόλεμος 

ΚΕΦ. 2. ΗΘΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΥΠΟ ΤΟ ΠΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΥΠΑΡΚΤΙΚΗΣ ΕΤΕΡΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΩΝ, ΤΗΣ ΟΝΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΑΞΙΩΣΗΣ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΙΤΙΩΝ ΠΟΛΕΜΟΥ

2.1. Η αξίωση ελευθερίας ως οντολογική κατηγορία, η αναζήτηση ηθικών κριτηρίων, οι πιθανές οριοθετήσεις του Διεθνούς Δέοντος και τα αίτια πολέμου

2.1.1. Επιστήμη και αξιολογική ελευθερία: η αναζήτηση σκοπών και ηθικών κριτηρίων εξωτερικής πολιτικής και τα αίτια πολέμου

2.1.2. Η γένεση της αξίωσης συλλογικής ελευθερίας, η υφή της και ο εννοιολογικός προσδιορισμός της

2.1.3. Συλλογική ελευθερία και εθνική ανεξαρτησία ως οντολογικές κατηγορίες: συγκρίσεις των δύο επιπέδων, το νόημα των θεμελιωδών αρχών του διεθνούς δικαίου και η σχετικοποίηση των αξιών

2.1.3. Η συνύφανση Όντος και Δέοντος

2.1.4. Ηθικά κριτήρια και κοινωνικοπολιτικός κατακερματισμός: Κοινότητα κρατών ή παγκόσμια κοινότητα

2.1.6. Άσκηση βίας, κοινωνικά προσδιορισμένοι σκοποί και η διαλεκτική σχέση ηθικοκανονιστικού κατακερματισμού και ατιών πολέμου

2.1.7. Οντολογικά θεμελιωμένα ηθικά κριτήρια, επιστημονική μελέτη των διεθνών σχέσεων και οι αντίπαλοί της

2.2. Συλλογική-πολιτική ηθική σε ενδοκρατικό και διακρατικό επίπεδο και η διεθνολογική κατάρτιση

2.2.1. Η διαλεκτική σχέση των ηθικών κρίσεων ενδοκρατικά και διακρατικά

2.2.2. Πώς θα ήταν ένας κόσμος δίχως αίτια πολέμου και το περιεχόμενο των διεθνολογικών σπουδών

2.2.3. Ποιοτικές βαθμίδες, τα προγράμματα σπουδών των πανεπιστημίων και οι δεοντολογικές βάσεις των διεθνών σπουδών

2.3. Η διαλεκτική σχέση ατομικής-συλλογικής ηθικής, Διεθνούς Δέοντος και της κοινωνικής δομής του κόσμου

2.3.1. Ατομική-συλλογική ηθική και τα ηθικοπρακτικά ζητήματα της διεθνούς ή εναλλακτικά παγκόσμιας πολιτικής οργάνωσης

2.3.2. Διεθνιστικές-κοσμοπολίτικες αξιώσεις και το ζήτημα της συμμόρφωσης

2.4. Ηθική κρίση στη βάση Υπαρκτικής ετερότητας και της ελευθερίας ή στη βάση της εξάλειψης της ετερότητας; (και της ελευθερίας;)

2.4.1. Οι αναδιανεμητικές λειτουργίες της ισχύος στο διεθνές σύστημα

2.4.2. Τα αίτια των επιστημονικών σφαλμάτων και η πανεπιστημιακού επιπέδου διεθνολογική παιδεία

2.5. Κοινωνική ετερότητα και αξίωση ελευθερίας ως διαμορφωτικές οντολογικές κατηγορίες. Ηθική κρίση και το Διεθνές Δέον

2.5.1. Έσχατες οντολογικές θεμελιώσεις της διεθνολογικής σκέψης, περιορισμοί και προβλήματα

2.5.2. Διεθνές Δέον και πιθανές οντολογικές θεμελιώσεις

2.6. Ο καταστατικός χαρακτήρας των αξιώσεων ελευθερίας: Ισχύς και αποφάσεις στο μέτωπο των αξιώσεων ελευθερίας-ανεξαρτησίας

2.6.1. Το ηθικοκανιστικό γίγνεσθαι στα διακριτά εθνικά-κρατικά συστήματα τάξης-δικαιοσύνης στο μέτωπο της ισχύος και των αποφάσεων

2.6.2. Οι συνέπειες του εθνικού-κρατικού γίγνεσθαι, τα αίτια πολέμου, αυτοσυντήρηση και το διεθνές δίκαιο: εξορκισμός ή αντιμετώπιση των αιτιών πολέμου;

2.6.3. Ο καταστατικός χαρακτήρας των οντολογικά θεμελιωμένων αξιώσεων συλλογικής ελευθερίας-κυριαρχίας

2.7. Η θεώρηση του Χέγκελ για το κράτος, οι φυσιοκρατικές θεωρήσεις για το κράτος και ο διαμορφωτικός ρόλος της λαϊκής κυριαρχίας την ύστερη εποχή

 ΚΕΦ. ΤΡΙΤΟ. ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΒΑΘΥΤΕΡΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΤΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΓΙΓΝΕΣΘΑΙ

3.1. Ανάλυση των διεθνών σχέσεων, ιστορικές ηθικοκανονιστικές δομές του κόσμου και οι βαθύτερες διαμορφωτικές δυνάμεις του ιστορικού γίγνεσθαι

3.1.1. Εισαγωγή: Υπαρκτική κοινωνική ετερότητα, αξιώσεις συλλογικής ελευθερίας στον τόπο και στον χρόνο και τα αίτια πολέμου

3.1.2. Αξιώσεις συλλογικής ελευθερίας, ηθικά κριτήρια και το ιστορικό κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι

3.1.3. Ηθικοκανονιστική διαμόρφωση του κόσμου: Πόλη-Κράτος versus διεθνισμός-κοσμοπολιτισμός

3.2. Αξιώσεις πολιτικής κυριαρχίας και διεθνείς σχέσεις στην αρχαιότητα

3.3. Διεθνείς σχέσεις την κλασική εποχή και η διαπάλη συλλογικής ελευθερίας-ηγεμονισμού ως διαμορφωτικές δυνάμεις του ιστορικού γίγνεσθαι

3.3.1. Ο χαρακτήρας του συστήματος των Πόλεων και ο Πελοποννησιακός Πόλεμος

3.3.2. Πολιτική κυριαρχία-ανεξαρτησία και συλλογική ελευθερία στην κλασική εποχή

3.2.3. Διεθνείς θεσμοί και ανεξαρτησία-κυριαρχία την κλασική εποχή

3.2.4. Μέσα και προσεγγίσεις κατασφάλισης της συλλογικής ελευθερίας στην κλασική εποχή

3.2.5. Ο θεμελιώδης αντιηγεμονικός χαρακτήρας των αξιώσεων ελευθερίας και το κλασικό «ιδεώδες της ανεξαρτησίας»

3.4. Η διαδρομή της διαπάλης αξιώσεων ελευθερίας και ηγεμονισμού-διεθνισμού μέχρι και την ίδρυση του έθνους-κράτους ως θεσμού συλλογικής ελευθερίας τα νεότερα χρόνια

3.4.1. Η μακραίωνη καταστολή της συλλογικής ελευθερίας: ηγεμονισμοί, διεθνισμοί, αυτοκρατορικές αξιώσεις

3.4.2. Συγκεχυμένες και αντιφατικές αμφιταλαντεύσεις στην ιστορική φάση των προσπαθειών δημιουργίας θεσμών συλλογικής ασφάλειας ως θεσμών κατασφάλισης της πολιτικής κυριαρχίας

3.4.3. Στις συμπληγάδες των μεγάλων αποφάσεων: Κατευνασμός ή ελευθερία

3.4.4. Η αντιθετική σχέση παγκόσμιας ενότητας και κατακερματισμού στη βάση των αξιώσεων ελευθερίας

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ: ΟΙ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΕΙΣ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΑΜΦΙΤΑΛΑΝΤΕΥΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ

4.1. Το αυτοτροφοδοτούμενο σύστημα επιστημονικής παρακμής των διεθνολογικών σπουδών

4..2. Η διαίρεση ανάμεσα στους φιλοσοφικά σκεπτόμενους νομικούς και τους διεθνολογικά σκεπτόμενους φιλοσόφους και η εξέλιξη της διεθνολογικής σκέψης

4.3. Η δυναμική της ακάθεκτης οντολογικής διαμόρφωσης του εθνικού-κρατικού κοινωνικοπολιτικού γεγονότος και οι αμφιταλαντεύσεις στο ιστορικό μεταίχμιο της νεότερης με την ύστερη εποχή

4.4. Το θεμελιώδες υπόβαθρο κάθε κοινωνίας, τα κοινωνικοπολιτικά εποικοδομήματα και η ανάλυση των διεθνών σχέσεων

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. ΔΙΑΔΡΟΜΗ, ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΑΠΟΚΡΥΣΤΑΛΛΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ

5.1.Το Θεμελιώδες επιστημονικό υπόβαθρο του Παραδοσιακού Παραδείγματος και ται θεωρητικά εποικοδομήματά του

5.1.2. Ο θεμελιώδης χαρακτήρας των θουκυδίδειων παραδοχών

5.1.2. Το γνωσιολογικό υπόβαθρο του παραδοσιακού παραδείγματος και η ανάπτυξη της επιστημονικής μελέτης των διεθνών σχέσεων

5.2. Τα τρία θεωρητικά εποικοδομήματα του Παραδοσιακού Παραδείγματος: Παγκόσμια Κυβέρνηση, συλλογική ασφάλεια και ισορροπία δυνάμεων

5.2.1 Η θεωρία της Παγκόσμιας κυβέρνησης, ο Καντ και ο John Rawls

5.2.2. Η θεωρία ισορροπίας δυνάμεων και οι ρεαλιστικές θεωρίες

5.2.3. Θεωρία της συλλογικής ασφάλειας και οι παρανοήσεις ημιμαθών διεθνολόγων

5.2.4. Το Παραδοσιακό Παράδειγμα στη φάση της ύστερης ανάπτυξής του και θεμελιώδεις θεωρήσεις της θεωρίας διεθνών σχέσεων

5.2.4.1. Θεμελιακές αναλύσεις και εκτρωματικές προεκτάσεις τους

5.2.4.2. Βασικές πτυχές των ρεαλιστικών θεωριών: Αναρχία, θεσμοί, δίκαιο και εθνικές στρατηγικές

5.2.4.3. Η ανθρώπινη φύση και ο ρόλος της εθνικής-κρατικής δομής

5.2.4.4. Η ερμηνευτική σημασία της μαρτυρούμενης  διυποκειμενικής διακρατικής εμπειρίας

5.2.5. Περιδιάβαση στον πυρήνα των θουκυδίδειων παραδοχών και του επιστημονικού στοχασμού περί τα διεθνή

Κεφάλαιο 6. Η ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΣΤΟ ΚΑΤΩΦΛΙ ΤΟΥ 21ου ΑΙΩΝΑ: ΣΤΑΘΕΡΑ ΚΑΙ ΑΣΤΑΘΗ ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΜΑΤΑ

6. 1. Επιστημονική μελέτη των διεθνών σχέσεων, η περιρρέουσα ιδεολογικοπολιτική ατμόσφαιρα και τα ρευστά πολιτικοστρατηγικά συμφέροντα

6.2. Εφήμερες και μονιμότερες παρουσίες στο πεδίο των διεθνολογικών αναλύσεων: η συζήτηση στο εσωτερικό των φιλελεύθερων θεωριών και το χάος των κατηγοριοποιήσεων και των ταξινομήσεων

6.2.1. Ποιος είναι τελικά φιλελεύθερος; Ο Robert Keohane ή ο John Rawls;

6.2.2. Αυθαίρετες επιστημονικοφανείς «σχολές σκέψης» εφήμερων, ασήμαντων και ιδεολογικοποιημένων επίπλαστων θεωρητικών κατασκευών

6.3. Η συντριβή της νεοφιλελεύθερης θεωρίας στον στίβο των επιστημονικών συζητήσεων και οι διεθνείς σπουδές σε λιγότερο ισχυρά κράτη

6.4. Δημοκρατία και Πόλεμος πριν από το Δίκαιο των Λαών του John Rawls

6.4.1. Οι πολιτικές, διεθνοπολιτικές και ιδεολογικοπολιτικές προεκτάσεις της συζήτησης «δημοκρατία και πόλεμος» και ο πόλεμος κατά του Ιράκ το 2003

6.4.2. Οι δημοκρατίες που μπορούν να πολεμούν τους άλλους

6.5. Η θεωρία διεθνών σχέσεων τραβάει το δρόμο της και η φιλελεύθερη θεωρία διστάζει στο σταυροδρόμι.

6.5.1. Φυγόκεντρες τάσεις πριν από τον John Rawls, οι αναλύσεις σε στοχαστικά υπανάπτυκτες κοινότητες και ερωτήματα για τις διεθνολογικές σπουδές στην Ελλάδα

6.6 Η παρέμβαση του Rawls και η διεύρυνση του γνωστικού πεδίου της επιστημονικής μελέτης των διεθνών σχέσεων

6.6.1. Η βάση της διεθνολογικής σκέψης του Rawls και το άδηλο οντολογικό της θεμέλιο

6.6.2. Διεθνής διανεμητική δικαιοσύνη ή διεθνής ηγεμονική αυθαιρεσία;

6.6.3. Το Δίκαιο των Λαών και η διεθνής δικαιοσύνη: σχοινοβασία στα σύνορα διεθνούς-διακρατικής δικαιοσύνης και διεθνούς τάξης

6.6.4. Η ρεαλιστική ουτοπία του Rawls: σχοινοβασία μεταξύ του ιδεατού και του πιθανώς εφικτού

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7. Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΤΟ ΣΤΑΥΡΟΔΡΟΜΙ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

7.1. Επιστημονικά, λογικά και πολιτικά σφάλματα στις εκτιμήσεις των μετασχηματισμών του διεθνούς συστήματος

7.2. Ο ασυμβίβαστος χαρακτήρας των εκατέρωθεν παραδοχών της θεωρίας διεθνών σχέσεων και οι ηθικοπρακτικές προεκτάσεις αυτής της συζήτησης

7.3. Ο «παράνομος» και ανήθικος χαρακτήρας της άσκησης ηγεμονικής βίας στις διεθνείς σχέσεις και η διαφορά μεταξύ μιας διεθνολογικής και μιας νομοτεχνικής θεώρησης του διεθνούς δικαίου

7.3.1. Διάκριση μεταξύ αιτίων πολέμου ποικίλων βαθμίδων και αντιμετώπισή τους: Επίλυση διαφορών, διεθνές δίκαιο, ισχύς και αναρχία-κυριαρχία

7.3.2. Επέμβαση στο Ιράκ τον Μάρτιο του 2003, νομικοτεχνικές ερμηνείες των διεθνών θεσμών  και οι πολιτικές όψεις των διεθνών θεσμών και του διεθνούς δικαίου.

7.3.3. Η «Επέμβαση» στο επίπεδο της διεθνολογικής τσαρλατανιάς και «οι ιδεολογικές πεποιθήσεις σε λιγότερο ισχυρά κράτη ή ηττημένες πολιτείες»

7.3.4. Η ελληνική εκδοχή του θεωρήματος περί δημοκρατίας και πολέμου ή το παραλήρημα ασχετοσύνης και επιστημονικής αυθαιρεσίας.

7.3.5. Άσκηση βίας στις διεθνείς σχέσεις: Σκοποί, μέσα και αίτια πολέμου, το έθνος-κράτος και οι διεθνείς θεσμοί

7.4. Ενδοκρατική-διακρατική ηθικοκανονιστική τάξη, η μελέτη των αιτίων πολέμου και οι διεθνολογικές σπουδές

7.5. Συστήματα σκέψης, η παρούσα ανάλυση και το γνωστικό κεκτημένο των διεθνών σχέσεων: Σχεδίασμα συγκρίσεων και συναρτήσεων

7.6. Σχεδίασμα συγκρίσεων, συναρτήσεων και αποκρυσταλλωμένων εκτιμήσεων

7.6.1. Διακεκριμένοι και σημαίνοντες στοχαστές και η επιστημονική μελέτη των διεθνών σχέσεων

7.6.2. Συγκρίσεις και συναρτήσεις της παρούσης ανάλυσης με το θεωρητικό κεκτημένο των διεθνών σχέσεων

7.7. Σχηματική περιγραφή (κεφαλαίων 2-6): οντολογικά διαμορφωμένες θεμελιώδεις κοσμοθεωρητικές δομές και τα κοινωνικοπολιτικά (εθνικά-κρατικά) εποικοδομήματά τους[1]

7.7.1 Σχεδίασμα κοσμοθεωρητικών και κοινωνικοπολιτικών διαμορφώσεων

7.7.2. Αποκρυσταλλωμένα συμπεράσματα για τις θεμελιώδεις δομές και τα αξιολογικά ουδέτερα θεωρητικά εποικοδομήματα

7.8.3. Σχεδίασμα θεμελιωδών ηθικών κριτηρίων εξωτερικής πολιτικ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ: ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΕΚΛΟΓΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ: ΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΚΑΙ Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΕ ΟΛΙΣΘΗΡΟ ΕΔΑΦΟΣ

8.1. Πανεπιστημιακού επιπέδου διεθνείς σπουδές και η επαγγελματική και κοινωνική χρησιμότητά τους

8.2. Διεθνείς σπουδές πανεπιστημιακού επιπέδου: Αντικείμενο και περιεχόμενο και σχεδίασμα ενός επιστημονικά περιεκτικού προγράμματος σπουδών

8.3. Ολισθηρά γνωστικά πεδία: Νομικές σπουδές, στρατηγικές σπουδές, ιστορικές σπουδές και ευρωπαϊκές σπουδές

8.3.1. Ιδιομορφίες και ιδιαιτερότητες των διεθνών σπουδών

8.3.2. Διεθνείς σχέσεις και νομική ανάλυση

8.3.3. Στρατηγική ανάλυση και οι αντίπαλοί της

8.3.4. Ιστορική ανάλυση σε ολισθηρό έδαφος

8.3.5. Ευρωπαϊκές σπουδές

8.4. Δομή, περιεχόμενο, εκλογές καθηγητών και η κοινωνική χρησιμότητα ενός πανεπιστημιακού τμήματος διεθνών σπουδών

8.4.1. Διεθνολογικές σπουδές: Επιστημονική δομή, εκλογές καθηγητών και εγγενή προβλήματα σύμφυτα του χαρακτήρα της διεθνολογικής ανάλυσης

8.4.2. Η υπέρτατη σημασία των αξιοκρατικών κρίσεων καθηγητών στον κλάδο των διεθνών σπουδών και τα νεοεισερχόμενα στελέχη των διεθνών σπουδών

8.5. Επίπεδο σπουδών, κοινωνικές πτυχές της πανεπιστημιακής μόρφωσης και ο φοιτητικός συνδικαλισμός

8.6. Προδιαγραφές και προϋποθέσεις διδακτορικών διατριβών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9. Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΝΟΠΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΣΤΟΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΚΟΣΜΟ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΠΟΥΔΕΣ

9.1. Εθνική ασφάλεια, Ένοπλες Δυνάμεις και συλλογική ελευθερία

9.2. Στρατιωτική διπλωματία, θέση, ρόλος και αποστολές στη σύγχρονη διεθνή πολιτική

9.3. Παραγωγικές Σχολές των Ενόπλων Δυνάμεων

9.4. Περιεχόμενο σπουδών στις Ένοπλες Δυνάμεις

9.5. Ενδεικτικές θεματικές ενός προγράμματος σπουδών για σκοπούς διδασκαλίας των διεθνών σχέσεων και συγγραφής μελετών

 Για τον πόλεμο της Ουκρανίας έγιναν ελάχιστες παρεμβάσεις για τους λόγους που υπονοήθηκαν πιο πάνω. Παραθέτουμε τους συνδέσμους

• Α Μέρος: Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η αναμέτρηση των ηγεμονικών δυνάμεων.—- Β Μέρος: Αναδιάταξη των γεωπολιτικών πόλων ισχύος
• Α Μέρος: Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η αναμέτρηση των ηγεμονικών δυνάμεων.https://bit.ly/3NsEBwh

Πηγή: Α Μέρος https://www.huffingtonpost.gr/entry/o-polemos-sten-oekrania-kai-e-anametrese-ton-eyemonikon-denameon_gr_623df6f6e4b0846e7c4e2967 και Β Μέρος https://www.huffingtonpost.gr/entry/o-polemos-tes-oekranias-anadiataxe-ton-yeopolitikon-polon-ischeos_gr_62417124e4b090818b39f89e

• Ρεσιτάλ αξιολογικά ουδέτερης περιγραφής και ερμηνείας για τα αίτια της κρίσης της Ουκρανίας: John Mearsheimer, Why is Ukraine the West‘s Fault? https://wp.me/p3OqMa-2oe

·         Στην κόψη του μαχαιριού μιας νέας Μεταψυχροπολεμικής αφετηρίας Η διαπάλη των ηγεμονικών ελεφάντων στις περιφέρειες του πλανήτη και τα πιθανά σενάρια για τη διαμόρφωση νέων συμμαχιών.  https://bit.ly/3hllhm0

·                  Ουκρανία και πυρηνικά όπλα. Το Αλφαβητάρι της πυρηνικής στρατηγικής. https://wp.me/p3OqMa-2nx

·         Οι σχέσεις των ΗΠΑ και της Ρωσίας στο μικροσκόπιο. newshub. gr (Ηχητικό) [«όταν οι ελέφαντες παλεύουν ή ερωτεύονται το γρασίδι υποφέρει»] https://wp.me/p3OqMa-2nm

Μερικοί συναφείς πίνακες που συνοψίζουν αξονικές πτυχές περί τα διεθνή

Π. Ήφαιστος – P. Ifestos

www.ifestos.edu.gr – info@ifestos.edu.gr  www.ifestosedu.gr – info@ifestosedu.gr

 Twitter https://twitter.com/ifestosedu

Linkedin https://www.linkedin.com/in/panayiotis-ifestos-0b9382131/

Instagram https://www.instagram.com/p.ifestos/

Στρατηγική Θεωρία–Κρατική Θεωρία https://www.facebook.com/groups/StrategyStateTheory/

Προσωπική σελίδα https://www.facebook.com/p.ifestos

Προσωπικό προφίλ https://www.facebook.com/panayiotis.ifestos

Πολιτισμός, Περιβάλλον, Φύση, Ψάρεμα https://www.facebook.com/Ifestos.DimotisBBB

Διεθνής πολιτική 21ος  αιώνας https://www.facebook.com/groups/InternationalPolitics21century/

ΗΠΑ: Ιστορία, Διπλωματία, Στρατηγική https://www.facebook.com/groups/USAHistDiplStrat/

Ελλάδα-Τουρκία-Κύπρος: Ανισόρροπο τρίγωνο https://www.facebook.com/groups/GreeceTurkeyCyprusImbalance/

Διαχρονική Ελληνικότητα https://www.facebook.com/groups/Ellinikotita/

Φιλοπατρία, Δημοκρατία, Ελευθερία https://www.facebook.com/groups/philopatria/

Άνθρωπος, Κράτος, Κόσμος–Πολιτικός Στοχασμός https://www.facebook.com/groups/Ifestos.political.thought/

Κονδύλης Παναγιώτης – https://www.facebook.com/groups/Kondylis.Panagiotis/

Θολό βασίλειο της ΕΕ https://www.facebook.com/groups/TholoVasileioEU/

Θουκυδίδης–Πολιτικός Στοχασμός https://www.facebook.com/groups/thucydides.politikos.stoxasmos/

Μέγας Αλέξανδρος–Ιδιοφυής Στρατηγός και Στρατηλάτης https://www.facebook.com/groups/M.Alexandros/

Εκλεκτά βιβλία που αξίζουν να διαβαστούν https://www.facebook.com/groups/eklektavivlia/

Ειρηνική πολιτική επανάσταση https://www.facebook.com/groups/PolitPeacefulRevolution/

«Κοσμοθεωρία των Εθνών» https://www.facebook.com/kosmothewria.ifestos

Τίτλοι-σύνδεσμοι δοκιμίων και άρθρων αναρτημένων στο διαδίκτυο (520 θα συμπληρώνεται διαρκώς) https://wp.me/p3OqMa-26x

Πίνακες διαλέξεων και σημειώσεις διαλέξεων – πίνακες συντομογραφικής απεικόνισης πτυχών του διεθνούς συστήματος https://wp.me/p3OqMa-1GG

Τίτλοι-σύνδεσμοι δοκιμίων και άρθρων αναρτημένων στο διαδίκτυο https://wp.me/p3OqMa-26x

Κατηγορίες:Hans Morgenthau, Hedley Bull, πόλεμος, στρατηγική ανάλυση, στρατηγική θεωρία, τσαρλατανιές, Εθνική Στρατηγική, Ουκρανία

Ετικέτες: στρατηγική, τσαρλατανιές, Ουκρανία, διεθνής πολιτική, εθνική στρατηγική, ηγεμονικές συγκρούσεις