Θέσφατα και αξιώματα της κρατικής θεωρίας και της στρατηγικής θεωρίας

 Π. Ήφαιστος, https://www.facebook.com/groups/StrategyStateTheory/

1. Εισαγωγή: Περί μπλόφας, κινδύνου και αναμετρήσεων μέσων και θελήσεων στον ανελέητο και ηθικά στερημένο διεθνές πεδίο.

Ανάλογα με τις περιστάσεις και τις συνθήκες κάθε συγκυρίας κάθε διαπραγμάτευση μεταξύ διαφορετικών κρατικών δρώντων φορέων διαφορετικής τυπικής λογικής και διαφορετικών συμφερόντων συνεπάγεται ανταγωνισμό, σύγκρουση και μπλόφα.

Ο καθείς προσέρχεται σύμφωνα με την οικεία τυπική λογική (βλ. πιο κάτω). Καίριας σημασίας είναι η εκατέρωθεν δύναμη και η ικανότητα διαπραγμάτευσης με τρόπο που βελτιστοποιεί την οικεία δύναμη. Ο κίνδυνος-ρίσκο που διατρέχεις είναι η διαφορά μεταξύ της δικής σου ικανότητας οργάνωσης, βέλτιστης χρήσης των μέσων που διαθέτεις και δδιαπραγματευτικώνικανοτήτων και αντίστοιχα του αντιπάλου.

Στην περίπτωση των διαπραγματεύσεων με την ΕΕ μετά τον Ιανουάριο 2005 εμείς απειλούσαμε με ρήξη που ενδεχομένως να έχει πολύ μεγάλες συνέπειες στην Ευρώπη και ίσως ευρύτερα (κατά βάση μόνο εκτιμήσεις έχουμε) και αυτοί κάποια στιγμή άρχισαν να λένε ότι «προετοιμάζονται» για ένα «Grexit» με τρόπο που θα ελαχιστοποιούσε τις συνέπειες για αυτούς.

Εκατέρωθεν λοιπόν εδώ και μήνες διεξάγεται ένα διαπραγματευτικό παιχνίδι απειλών ρίσκου. Μπλόφα είναι η διαφορά μεταξύ πειστικών απειλητικών διακηρύξεων πρόκλησης ζημιών στην άλλη πλευρά (ή αντίστροφα  κινήτρων προς αυτή πως εάν λειτουργήσει με ένα συγκεκριμένο τρόπο δεν θα τα πάθει) και πραγματικής ικανότητας εκπλήρωσής τους.

Σε κάθε στρατηγική καίριο ζήτημα είναι η διαρκής και σωστή εκτίμηση της βαθμίδας μπλόφας του αντιπάλου. Όταν εκατέρωθεν εκπέμπονται παραστάσεις ζημιών / κινήτρων για λήψη ή αποφυγή λήψης μιας απόφασης ο κίνδυνος είναι η διαφορά μεταξύ ικανότητας του απειλούντος και  των μέσων που διαθέτει ο αμυνόμενος για να αντιμετωπίσει την απειλή αν εκτελεστεί. Επί του προκείμενου, μπορεί η Ελλάδα να διαχειριστεί τις συνέπειες μια ρήξης / κρίσης και μπορούν τα άλλα μέλη της ΕΕ να αντέξουν τις οποιεσδήποτε συνέπειες;

Εκατέρωθεν αναζητείται η χρυσή τομή της μεγαλύτερης δυνατής μπλόφας και των λιγότερων κινδύνων. «Απόλυτη» αξιοπιστία έχουμε όταν η ικανότητα εκτέλεσης της απειλής είναι «απόλυτη». Αξιόπιστη είναι η μπλόφα όταν υπάρχει ικανότητα δημιουργίας παραστάσεων (ένα εν πολλοίς επικοινωνιακό ζήτημα ενταγμένο στην στρατηγική του δρώντος) με τρόπο που πείθει την άλλη πλευρά για τις συνέπειες εναλλακτικών στάσεων και αποφάσεων. Υπάρχει ένα νοερό σύνορο πέραν του οποίου η μπλόφα καθίσταται αναξιόπιστη γιατί υπάρχει μεγάλη απόσταση μεταξύ ικανοτήτων και απειλών.

Άλλα κριτήρια κατά τα άλλα εξαιρετικά σημαντικά στην στρατηγική θεωρία είναι κατά πόσο πρόκειται για ζωτικό συμφέρον ή σχετικό συμφέρον. Νίκη ή ήττα της μιας πλευράς προσθέτει κατιτί που αποτελεί δευτερεύον συμφέρον ή μήπως αφορά ζωτικά συμφέροντα ή και έσχατα συμφέροντα ζωής ή θανάτου; Εάν υποχωρήσουν οι «θεσμοί» της ΕΕ επί ζητημάτων που αφορούν 5-10 ή και 50 δις (όντως απειροελάχιστο ποσό για μεγάλες χώρες και την ΕΕ στο σύνολό της). Εάν υποχωρήσει η Ελλάδα ενδέχεται να διαταραχθούν οι κοινωνικές ισορροπίες ή και να υπάρξει κοινωνική έκρηξη και κατάρρευση του κράτους; Πόσο θα αντέξει το κράτος αμυνόμενο και κυρίως πόσο τα μέλη της κοινωνίας θα θεωρήσουν κάτι τέτοιο έσχατο και υπέρτατο και θα στηρίξουν την επιβίωση του κράτους;

Η διαπραγματευτική στρατηγική ενός κράτους είτε αφορά την αποτροπή στρατιωτικών απειλών είτε διεξάγει μια διαπραγμάτευση όπως αυτή με τους «θεσμούς» της ΕΕ αποτελεί μια αδιάλειπτη προσπάθεια αποτύπωσης αποτρεπτικών παραστάσεων που θα πείσουν τον αντίπαλο πως τον συμφέρει (επειδή είναι μεγάλο το κόστος) να μη εκτελέσει τις απειλές του ή να μειώσει τις διεκδικήσεις σε σημείο που υπάρχει, ενδεχομένως, συμβιβασμός. Η θεωρία παιγνίων, σημειώνεται παρενθετικά εδώ, είναι ένα πολύ μικρό μέρος των ζητημάτων που θίγονται εδώ και που αφορούν βαθύτερα και ευρύτερα την στρατηγική θεωρία αλλά και την κρατική θεωρία στην οποία εντάσσονται στο σύνολό τους τα εθνοκρατικά εγχειρήματα.

Η αξιοπιστία των αντιπροσώπων ενός κράτους, πάντως, συναρτάται ζωτικά με την γενικότερη κοινωνική και πολιτική οργάνωση μιας χώρας και με την βαθμίδα κοινωνικής συνοχής και προσκόλλησης των πολιτών στα εθνικά συμφέροντα. Χωρίς αυτές τις προϋποθέσεις η κρατική θεωρία στο ανταγωνιστικό διεθνές σύστημα είναι ανυπόστατη και η εθνική στρατηγική ανέφικτη.

Η ετοιμότητα να υποστεί μια κοινωνία θυσίες για την εθνική της ανεξαρτησία είναι μιας κρίσιμη παράμετρος. Όμως, το «πόση» και «τι ποιοτικών βαθμίδων» είναι αυτή η ετοιμότητα αφορά εκτιμήσεις υψηλού ρίσκου, καθότι η ανθρώπινη συμπεριφορά είναι αστάθμητη και απρόβλεπτη και το εκκρεμές της φιλοπατρίας κυμαινόμενο από άνθρωπο σε άνθρωπο, από ομάδα σε ομάδα και από περίπτωση σε περίπτωση.

      2.  Το αδιάλειπτο άθλημα της φιλοπατρίας και οι συμπαρομαρτούσες κοσμοθεωρητικές, ηθικές και πολιτικές στάσεις

 Η φιλοπατρία είναι ένα αδιάλειπτο άθλημα που κερδίζεται ή χάνεται καθημερινά ανάλογα με το τι εισρέει στους δύο δίσκους της πολιτειακής συγκρότησης. Στον ένα δίσκο είναι οι κοσμοθεωρίες και οι έσχατες παραδοχές υπεράσπισης του έθνους και του κράτους που το υποστασιοποιεί και στον άλλο δίσκο είναι οι εθνομηδενισμοί κάθε είδους και τα συνοδευτικά ιδεολογήματα, θεωρήματα και συμπαρομαρτούσες γραμμικές, απλουστευτικές και ισοπεδωτικές ασυναρτησίες.

Στις διακρατικές συναλλαγές και διαπραγματεύσεις καίριας σημασίας είναι τα εκατέρωθεν προπαγανδιστικά μέσα και η πρόκληση φόβου, δέους και συνδρόμων υποχωρητικότητας στα μέλη του κοινωνικού σώματος.

Υπάρχει επιπλέον και το «εκκρεμές του Εφιάλτη», το πόσοι δηλαδή οικείοι θα ενδώσουν για ιδιοτελείς και ευτελείς λόγους ή ακόμη και θα εξαγοραστούν με ποικίλους και συχνά αόρατους τρόπους με αποτέλεσμα συνειδητά ή ανεπίγνωστα να υπηρετούν τους σκοπούς των αντιπάλων. Στο ίδιο πλαίσιο οι εκβιασμοί δεν λείπουν. Ένας ηγέτης που εξαγοράστηκε στο παρελθόν με μίζες ή ένα πρόσωπο σε κρίσιμο πόστο που έχει «αδυναμίες» «κάθε είδους». Όλα αυτά είναι καθημερινότητα στο «εμπόριο των εθνών», για να παραφράσουμε τον Raymond Aron.

Για να το θέσουμε διαφορετικά, στον ανελέητο διεθνή ανταγωνισμό του ανελέητου διεθνούς συστήματος απουσιάζει ένα κοινωνικοπολιτικό σύστημα καθότι απουσιάζει μια πλανητική κοινωνία (και επί του προκείμενου μια πανευρωπαϊκή κοινωνία) με συνέπεια οι διανεμητικές λειτουργίες της ισχύος να είναι εξ ορισμού αθέσμιστες. Μέγιστο το πρόβλημα. Στην  ΕΕ, για παράδειγμα, εδώ και δεκαετίες οι αντιπρόσωποι της Ελλάδας δεν φαίνεται να κατανοούσαν ότι δεν είναι εφικτή μια κοινωνικοπολιτική θέσμιση της διανεμητικές ισχύος και ότι αυτό είναι ζήτημα σκληρών διακρατικών διαπραγματεύσεων στην βάση των εθνικών συμφερόντων εθνοκρατικά προσδιορισμένων.

Αυτός είναι και ο κύριος λόγος που δεν μπόρεσαν καν να δούνε δέκα χρόνια μετά την ίδρυση της ΟΝΕ ότι ο διανεμητικός ρόλος των χρηματοοικοικονομικών αποφάσεων είναι παντελώς, αποδεδειγμένα και καταμαρτυρούμενα καθημερινά αθέσμιστος. Ότι επιπλέον αυτό διόγκωσε το δημοκρατικό έλλειμμα της ΕΕ, ότι μεγάλες μακροοικονομικές αποφάσεις περιέπεσαν στα χέρια κοντόφθαλμων Δαρβινιστών τεχνοκρατών και ότι η πρόωρη ένταξη της Ελλάδας ήταν προγραμματικά αυτοκτονική: [1999,2000, 2001: «Η πρόωρη, άσκοπη και απροετοίμαστη ένταξη στη ΟΝΕ θα μετατραπεί σε φυλακή χωρίς απόδραση» (ΟΝΕ: Ο μηχανισμός της καταστροφής και έγκαιρες προειδοποιήσεις http://wp.me/p3OlPy-CS)]

Συμπληρωματικά, υπογραμμίζεται ότι ένα κράτος δεν μπορεί να λειτουργεί και δρα αυτοκτονικά κόντρα στα θέσφατα και στα αξιώματα των κρατοκεντρικών λογικών:

1. Μακιαβέλλι: «η ηθική είναι προϊόν πολιτικής», τουτέστιν, όταν απουσιάζει κοινωνία δεν μπορεί να οριστεί (και καθημερινά να τροποποιείται) το ηθικό πλαίσιο των πολιτικών αποφάσεων. Κατά συνέπεια σε παγκόσμιο επίπεδο που συμπεριλαμβάνει και το ευρωπαϊκό η ισχύς είναι αθέσμιστη και τα κράτη προσέρχονται στο διεθνές προσκήνιο με δικούς τους κοσμοθεωρητικούς και ηθικούς όρους που ορίζουν την τυπική τους λογική, τις εκλογικεύσεις τους και τα όρια των υποχωρήσεων ή αντιστάσεων.
2. Θουκυδίδης: Επειδή ακριβώς ισχύουν τα προαναφερθέντα για την ισχύ και τον αθέσμιστο χαρακτήρα της στην διεθνή πολιτική, «δίκαιο έχει όποιος έχει ίση δύναμη (δηλαδή ισορροπία δυνάμεων) και όταν αυτό δεν ισχύει ο ισχυρός επιβάλλει ότι του επιτρέπει η δύναμή του και ο αδύναμος υποχωρεί και προσαρμόζεται» (ή και εξοντώνεται).

 Όταν κανείς λειτουργεί κόντρα στα αξιώματα της οντολογικά θεμελιωμένης πολιτικής θεωρίας [με θεωρία εδώ εννοούμε εδραία ανάλυση που διαθέτει οντολογική αναφορά όχι ιδεολογικές σαπουνόφουσκες: Το Θουκυδίδειο «Παράδειγμα» της επιστημονικής μελέτης της διεθνούς πολιτικής και οι «επιστημονικές επαναστάσεις» http://wp.me/p3OlPy-Lb] αυτό που βασικά κάνει είναι να πυροβολεί το πόδι του ή και να αυτοκτονεί.

Υπό το πρίσμα των πιο πάνω στις συναλλαγές, διαπραγματεύσεις και αποτρεπτικές στρατηγικές ενός κράτους, οτιδήποτε λέγεται ή πράττεται από την ηγεσία και οτιδήποτε ενδείξεις προδίδουν φόβο ή αντίθετα γενναιότητα και ετοιμότητα θυσιών στο επίπεδο της κοινωνίας επιδρούν προσθετικά ή αφαιρετικά στον χάρτη της αποτρεπτικής αξιοπιστίας μιας χώρας, μιας κοινωνίας και της κυβέρνησης που το αντιπροσωπεύει.

Κάτι ζωτικά σημαντικό, επίσης, είναι οι ηθικές, κοσμοθεωρητικές και πολιτικές εκλογικεύσεις (βλ. πιο κάτω για την τυπική λογική σε αναφορά με τον Κονδύλη). Στο ανταγωνιστικό διεθνές σύστημα οι βιώσιμες κρατικές οντότητες και όλα τα μέλη τους εξαντικειμενικεύουν και εκλογικεύουν τα πάντα σύμφωνα με τις ανάγκες της οικείας αυτοσυντήρησης-επιβίωσης, την αναγκαία γι’ αυτό οικεία ισχύ, τα οικεία εθνικά συμφέροντα και με τρόπο συμβατό με τα οικείες κοσμοθεωρητικές και ηθικές επιταγές.

Το σημαντικότερο όλων στην περίπτωση των διαπραγματεύσεων της Ελλάδας με την ΕΕ μετά το 2010, δηλαδή η ετοιμότητα της Ελληνικής κοινωνίας ή αντίστοιχα των άλλων ευρωπαϊκών να στηρίξουν το κράτος τους εάν χρειαστεί, είναι μια εκτίμηση υψηλού ρίσκου: Εάν για παράδειγμα η Ελληνική κυβέρνηση έλθει σε ρήξη με το ιερατείο της ΕΕ, πόσο τα μέλη της Ελληνικής κοινωνίας θα ήταν έτοιμα να στηρίξουν το κράτος τους προς όφελος του κοινού καλού. Πόσο θα ήταν έτοιμα να υποστούν θυσίες για την Εθνική Ανεξαρτησία.

Ας μην μεμφόμαστε όσους αξιώνουν και δεν κερδίζουν ή δεν κερδίζουν όσα διακήρυξαν ή όσα θέλαμε να επιτύχουμε αλλά ας μεμφθούμε πρωτίστως όσους δεν αξιώνουν εκπλήρωση του εθνικού συμφέροντος και όσους ροκανίζουν εθνομηδενιστικά την κοινωνία. Αυτό αφορά τόσο τον παρόντα «συνασπισμό εξουσίας όσο και όλο ανεξαιρέτως το υπόλοιπο πολιτικό φάσμα και τον λεγόμενο πνευματικό κόσμο. Ας θυμηθούμε ποιοι και πως και που βρίσκονται και ποιοι μηδένισαν την μεγαλειώδη Επανάσταση του 1821 ενός δηλαδή ενός εξ αντικειμένου διαχρονικά πανίσχυρου έθνους που αποτελεί τον ωκεανό του ανθρωποκεντρικού πολιτικού πολιτισμού, των πολιτικών παραδόσεων της ανθρωπότητας και του πολιτισμού όλων των εθνών της ιστορικής διαχρονίας. Ταυτόχρονα, οι ίδιοι, ανιστόρητα και κακεντρεχώς αυτοκτονικά ανθελληνικά εξισώνοντας αυτή την Επανάσταση με την εξέγερση της μάζας των δουλοπαροίκων οι οποίοι εκλιπαρούσαν για κάποια «δικαιώματα» στην φάση του λεγόμενου διαφωτισμού. Όταν, προσθέτω, ακόμη και τα νήπια θα πρέπει να γνωρίζουν ότι ήταν μια από τις πλέον γενοκτονικές φάσης της ανθρώπινης ιστορίας.

Τέλος, πιο πάνω δεν αναφερόμαστε σε άσκοπες θυσίες. Μιλάμε για την υπεράσπιση της εθνικής ανεξαρτησίας τις επόμενες δεκαετίες. Γιατί ένα μη βιώσιμο χρέος που προκάλεσαν οι μεταπολιτευτικοί δράστες της κακοτυχίας μας ιδιαίτερα των τελευταίων χρόνων. Σημαίνει απώλεια της εθνικής ανεξαρτησίας ίσως και παντοτινή. Η πάλη για την επιβίωση υπό τις περιστάσεις άρχισε τον περασμένο Ιανουάριο αλλά για όσους έχουν κλειστά τα μάτια ή ακόμη βιώνουν τον αυτοκτονικό μεταπολιτευτικό ιδεολογικοπολιτικό και κομματικοπαραταξιακό οίστρο, καλά κάνουν να καταλάβουν ότι οι διαπραγματεύσεις για την Εθνική Ανεξαρτησία μόλις άρχισαν. Μάλιστα μετά από 200 χρόνια και χωρίς να είμαστε βέβαιοι ποιος θα τις διεξάγει τους επόμενους μήνες και χρόνια. Αυτό είναι το κύριο ζήτημα και από την μια πλευρά είναι βουτιά στα βρώμικα … ποτάμια και στην άλλη μια ειρηνική πολιτική επανάσταση –όπως από καιρό υποστηρίζουμε– συγκρότησης πολιτικής αντίστασης στην πολεμική κατάσταση εκτάκτου ανάγκης που διανύουν οι Έλληνες μετά το 2010.

3.  Η διαπραγμάτευση απαιτεί υποστηρικτική κρατική δομή

Αναγκαία και μη εξαιρετέα διαπραγματευτική προϋπόθεση είναι η ύπαρξη κρατικών θεσμών που στηρίζουν μια διαπραγμάτευση με διαρκείς αξιόπιστες πληροφορίες, αναλύσεις, σταθμισμένες εκτιμήσεις και προτάσεις πολιτικής οι οποίες ανά πάσα στιγμή που προσαρμόζονται με τον πιο συμφέρον τρόπο στο ρευστό παιχνίδι του διακρατικού ανταγωνισμού.

Μπορούμε να πούμε το εξής: Ενώ οι κυβερνήσεις των προηγούμενων ετών δεν χρειάζονταν κάτι τέτοιο γιατί ο πατριωτισμός τους εξαντλείτο στην άκριτη και χωρίς διαπραγματεύσεις αποδοχή των όρων της τεχνόσφαιρας η κυβέρνηση που προέκυψε τον περασμένο Ιανουάριο ενώ έχει μεγάλη ανάγκη υποστηρικτικών κρατικών θεσμών γιατί όντως εγείρει αξιώσεις στο όνομα του εθνικού συμφέροντος και γιατί είναι άπειρη και συχνά ερασιτεχνική, δεν έχει μια τέτοια υποστηρικτική υποδομή. Τουτέστιν, χάος, χαρακτηριστικά Ελληνικό. Το ότι οι ίδιοι το γνωρίζουν ή το κατανοούν είναι ζήτημα άλλης τάξης και μέγα ερώτημα-πρόβλημα που αφορά ευρύτερα το νεοελληνικό κράτος και όχι μόνο αυτούς.

Καλό είναι όμως να αναφέρουμε μερικά κριτήρια και παράγοντες για το τι θα έπρεπε να διαθέτουν οι αντιπρόσωποι ενός κράτους που διαπραγματεύονται και δεν υπογράφουν δουλικά και άκριτα.

1^ον)  Ορθές εκτιμήσεις της μορφής και του χαρακτήρα του διεθνούς συστήματος και στην περίπτωση της ΕΕ των πολυδαίδαλων θεσμών, πολιτικών συγκυριών σε κρατικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, των συμφερόντων, των εσωτερικών διαιρέσεων και με όρους μπλόφας όπως το εξηγήσαμε πιο πάνω ορθές εκτιμήσεις για τις προθέσεις και την ικανότητα της άλλης πλευράς. Τα τρωτά της χαρακτηριστικά, επίσης, που εδώ είναι οι συνέπειες μιας ρήξης στις διαπραγματεύσεις.

2^ον) Ορθές-ακριβείς εκτιμήσεις για την διαρκή κύμανση των πελατειακών συναλλαγών μεταξύ των δρώντων με τρόπο που θα επιτρέπουν διαρκείς ελιγμούς και βέλτιστη μπλόφα με τρόπο που δεν θα καθιστά την χώρα αναξιόπιστη. Τουτέστιν, ορθές-ακριβείς εκτιμήσεις για τις απειλές και τις βαθμίδες επικινδυνότητάς τους.

3^ον) Διαρκή μέριμνα να αναπροσαρμόζεται η κρατική οργάνωση για να προσφέρει βέλτιστη και μέγιστη στήριξη στις διαπραγματεύσεις

4^ον) Υψηλών προδιαγραφών γνώση της στρατηγικής, των συμφερόντων και της τρωτότητας των άλλων, ιδιαίτερα αυτών που απειλούν.

5^ον) Αταλάντευτες αποφάσεις στην διαρκή σχοινοβασία που επιβάλλουν τα διλήμματα μεταξύ εθνικού συμφέροντος και ζημιογόνων παραδοχών και αντιλήψεων της στρατηγικής soft power των άλλων. Ενώ για παράδειγμα οι διαπραγματεύσεις απαιτούν απόλυτη συμβατότητα θέσεων με το εθνικό συμφέρον και ενώ οι δικές μας εκλογικεύσεις θα πρέπει να είναι συμβατές με θεμελιώδη ζητήματα όπως η Εθνική Ανεξαρτησία ενδέχεται ένας μεγάλος αριθμός πολιτών ή ακόμη και ηγετών να παραμυθιάζεται και να ναρκώνεται με μύθους για παγκόσμια ενότητα, με ασυναρτησίες περί ευρωπαϊκής ένωσης που θα έλθει αύριο και όχι μεθαύριο και για με πληθώρα άλλων αφελών ιδεολογημάτων που αποδυναμώνουν τις αντιστάσεις και μειώνουν την αναγκαία εγρήγορση εντός ενός ανελέητα ανταγωνιστικού περιβάλλοντος

6^ον) Ξερίζωμα από το νου τον Ελλήνων –τώρα, βέβαια, δεν γνωρίζω πως αλλά θεωρώ το ένστικτο αυτοσυντήρησης ως το μείζονα που αν δεν υπάρχει κοινώς ατυχήσαμε– ότι υπάρχει κάτι άλλο πολιτικά-πολιτειακά συγκροτημένο ή εφικτό να συγκροτηθεί εκτός από την οικεία πατρίδα. Όσοι –διεθνιστικά ή αφελώς κοσμοπολίτικα σκέφτονται– είναι ανυπόμονοι θα πρέπει να περιμένουν μερικές εκατοντάδες χρόνια ή και χιλιετίες να ενωθούν πολιτικά-πολιτειακά η Κινέζοι με τους Αμερικανούς, οι Σουηδοί με τους Άραβες, οι μαχητές του ISRI με τους Νορβηγούς, οι Έλληνες με τους Τούρκους, οι Βραζιλιανοί με τους Ιάπωνες, οι Γερμανοί με τους Ιταλούς, οι Γάλλοι με τους Ιταλούς, οι Έλληνες με τους Άγγλους και τα λοιπά και τα λοιπά.

Καμιά αντίρρηση; Εάν η απάντηση είναι ναι δεν υπάρχει λόγος οποιασδήποτε συζήτησης γιατί οι πολιτικές συζητήσεις απαιτείται για να μην είναι θανατηφόρες να γίνουν στην Γη και όχι στα σύννεφα. Όπως είπαμε πιο πάνω κάθε πολιτική συζήτηση απαιτεί πολιτική θεωρία και κάθε πολιτική θεωρία απαιτεί Υπαρκτή οντολογία όχι μελλοντική, φαντασιόπληκτη και κατασκευαστική με εργολάβους τσαρλατάνους, υποκριτές και ανόητους.

Εμπράγματα και καθημερινά παραμένει ότι σε όλα τα επίπεδα ο πήχης των εθνικών συμφερόντων ανεβοκατεβαίνει ανάλογα με το φρόνημα, τον βαθμό κοινωνικοπολιτικής δέσμευσης, την φιλοπατρία της κοινωνίας και τις βαθμίδες ετοιμότητας της κοινωνίας για θυσίες και αν χρειαστεί αυτοθυσία

facebook, ιστοσελίδα

Ως προς τούτο, στα βιώσιμα κράτη κυριαρχούν έσχατες αξιωματικές παραδοχές.

• Οι πολίτες θεωρούν την εθνική κυριαρχία υπέρτατο αγαθό και δεν εκχωρείται εθελούσια κρατική κυριαρχία υπό το κράτος απειλών.
• Κρατική κυριαρχία εκχωρείται μόνο σε περιπτώσεις αποτυχημένων επιθετικών πολέμων.
• Κάθε πολίτης ενός αμυνόμενου κράτους νοιώθει ηθικά και νομικά υποχρεωμένος να επιδείξει αυτοθυσία αν κινδυνεύσει η κρατική κυριαρχία.
• Φυσιολογικό είναι επίσης να στηρίζονται και να εκλογικεύονται υποστηρικτικά τα οικεία συμφέροντα και όχι τα συμφέροντα των ανταγωνιστών ή αντιπάλων.

4. Το έθνος των αντιφάσεων και αντιθέσεων και η τυπική λογική των όντων

Μετά από δύο αιώνες κυριαρχίας ποικιλόχρωμων εκδοχών ελληνικού πιθηκισμού του δυτικού αστικού κράτους, μερικοί άπειροι και νεοφώτιστοι –και πολλοί εξ αυτών πολιτικοπνευματικά κυμαινόμενοι μεταξύ γενοκτόνου διαφωτισμού και παγκόσμιας επανάστασης– είναι οι πρώτοι που εγείρουν αξιώσεις στις διεθνείς διαπραγματεύσεις.

Αυτό επαληθεύει το γεγονός ότι είμαστε ένα έθνος πολλών εγγενών αντιφάσεων και αντιθέσεων: Έπρεπε να έλθει μια ομαδούλα μερικών ατόμων που ποτέ δεν κυβέρνησαν, και πολλοί εκ των οποίων είναι ανιστόρητοι και αφελείς κοσμοπολίτες, για να εγερθούν σε διεθνείς διαπραγματεύσεις αξιώσεις στο όνομα του εθνικού συμφέροντος (έννοια, επί τη ευκαιρία, την οποία αντί όπως άλλα κράτη να αποτελεί σημαία εδώ πολλοί φοβούνται και να την αναφέρουν μήπως και κάτι φυλλάδες, εθνομηδενιστικές, επιτεθούν με κορώνες).

Ενόψει λοιπόν μιας αρχικής συμφωνίες με τους «θεσμούς» της ΕΕ (ο Θεός να τους κάνει θεσμούς με την κλασική έννοια του όρου) ή μιας ρήξης –μάλλον το πρώτο αναμένεται αλλά όλα είναι πιθανά τώρα και ιδιαίτερα μελλοντικά όταν θα τεθεί επί τάπητος η μη βιωσιμότητα του τεχνητά-χρηματοοικονομικά φουσκωμένου χρέους– έχουμε μια κλασικού τύπου αναπαράσταση σύγκρουσης κρατικών δρώντων διαφορετικής τυπικής λογικής: Ενάντια στα θεωρήματα, ιδεολογήματα και αυταπάτες για κατάργηση των εθνοκρατών και αντικατάστασή τους από ένα σύστημα ωφελιμιστών, το έθνος καλά κρατάει και όσοι το αντιπροσωπεύουν πειθαναγκάζονται να λειτουργήσουν με όρους κρατικής αυτοσυντήρησης.

Ακόμη και πολιτικά τυφλοί μπορούν να δουν ότι ο καθείς που προσέρχεται στις διαπραγματεύσεις της ΕΕ το κάνει φορώντας παρωπίδες εθνικών συμφερόντων και στην βάση αυτών και μόνο αυτών γίνονται παζάρια, ανταλλαγές συμφερόντων και συγκρούσεις κλασικού τύπου οι οποίες το μόνο που στερούνται είναι πιστόλια και μαχαίρια.

Ανεξάρτητα της έκβασης των διαπραγματεύσεων της παρούσης συγκυρίας, οι οποίες επαναλαμβάνουμε δεν θα είναι οι τελευταίες, καλό είναι να έχουμε πάντα κατά νου αυτά που αναφέρθηκαν στην αρχή για την μπλόφα, τον κίνδυνο και τη αξιοπιστία ενός κράτους σε κάθε διαπραγμάτευση. Κυρίως να είναι κατανοητό πως σε κάθε διαπραγμάτευση οι εκατέρωθεν θέσεις είναι πάντα εδρασμένες πάνω σε ένα διαφορετικό κοσμοθεωρητικό και ηθικοκανονιστικό κόσμο.

Αναρίθμητες ορατές και αόρατες σμίλες διαρκώς διαμορφώνουν βαθαίνουν την εθνοκρατική ετερότητα και ανεξάρτητης χώρας και κατά συνέπεια προκαλούν ολοένα και μεγαλύτερη διαφοροποίηση του διακρατικού συστήματος. Οι διαμορφωτικές σμίλες είναι αναρίθμητες και πολλές εξ αυτών αόρατες. Μεταξύ άλλων, μακραίωνες συλλογικές κοσμοεικόνες, συλλογικοί μύθοι, συλλογικοί εξαντικειμενικευμένοι, ιστορικοπολιτικά σμιλευμένοι «τρόποι ζωής», σταθεροποιημένες συλλογικές ταυτότητες, μεταφυσικά δόγματα, κοσμοαντιλήψεις και μεταφυσικά-θρησκευτικά δόγματα και πιστεύω, εναλλασσόμενες κοσμοεικόνες εχθρών και φίλων ανάλογα με τις ανάγκες του διεθνούς ανταγωνισμού και ασφαλώς η καθημερινή σμίλευση συστημάτων διανεμητικής δικαιοσύνης που προσιδιάζουν στην ανθρωπολογική ετερότητα κάθε εθνοκράτους.

Μεταξύ βιώσιμων και ορθολογιστικών κρατών οι εκατέρωθεν θέσεις υπηρετούν κάθε φορά την εκλογίκευση θεμελιωδών αποφάσεων με διαφορετικό περιεχόμενο (Π. Κονδύλης) Επειδή τα βιώσιμα και ορθολογιστικά κράτη εδράζονται πάνω σε κοσμοθεωρητικές παραδοχές που αποτελούν  θεμελιώδεις και έσχατες λογικές για τους περισσότερους πολίτες, «μονάχα η εκλογίκευση της θεμελιώδους στάσης μπορεί να πραγματοποιηθεί με «λογική» συνέπεια».

Η ετερότητα των συλλογικών οντοτήτων που συναντώνται ως κρατικοί δρώντες είναι καίριας σημασίας πτυχή. Λόγω αυτής της ετερότητας λογικά πρέπει στις διαπραγματεύσεις κανείς να μην αναμένει συμβιβασμούς επί ζητημάτων αξιωματικού χαρακτήρα, ζωτικών συμφερόντων και κάθε τι που αφορά την συλλογική ελευθερία που συμβολίζεται με την εθνική ανεξαρτησία. Ο άλλος αναμένει το ίδιο και όταν για ποικίλους λόγους λυγίσεις το συνεκτιμά δεόντως.

Τα επιχειρήματα και οι εκλογικεύσεις που στηρίζουν τα εθνικά συμφέροντα στις διαπραγματεύσεις και στις επικοινωνιακές αντιπαραθέσεις πρέπει να είναι συμβατές με τις θεμελιώδεις και έσχατες εθνοκρατικές λογικές. Όπως αλάνθαστα το θέτει ο Παναγιώτης Κονδύλης, «στα έσχατα ερωτήματα η απάντηση δίνεται με αξιωματικές αποφάνσεις. Υπάρχουν κατά συνέπεια τόσες μορφές λογικής συνέπειας όσες και οι θεμελιώδεις στάσεις».

Ο Σόϊμπλε δεν είναι παράλογος: Λειτουργεί εκλογικευτικά, ορθολογιστικά (διαρκείς υπολογισμοί πάνω στην πλάστιγγα κόστους-οφέλους) και συμβατά με τα δικά του έσχατα και θέσφατα συμφέροντα. Λάθος κάνει όποιος δεν το κατανοεί και πολύ μεγαλύτερο λάθος κάνει όταν είναι απροετοίμαστος να λειτουργήσει και δράσει αντιμετωπίζοντάς τον με πολιτικά ορθολογιστικό τρόπο.

Όπως και στο υπόλοιπο διεθνές σύστημα, στην ΕΕ κάθε εθνοκράτος είναι κοσμοθεωρητικά και ηθικοκανονιστικά θεμελιωμένο συγκροτώντας την εθνοκρατική του ετερότητα η οποία ακατάπαυστα βαθαίνει ολοένα και περισσότερο. Τα εθνοκράτη είναι μορφικά πανομοιότυπα καθότι πολιτικά κυρίαρχα (εθνικά ανεξάρτητα) αλλά ένα έκαστο εξ αυτών θεμελιωδώς είναι διαφορετικού κοσμοθεωρητικού και ηθικοκανονιστικού περιεχομένου.

Συνεχίζοντας με την έξοχη θεμελίωση της έννοιας της τυπικής λογικής των όντων του Παναγιώτη Κονδύλη, επαληθεύεται καθημερινά ότι τα μέλη της ΕΕ δεν είναι αλτρουιστικοί ή μεγαλόψυχοι δρώντες.

Στις διαπραγματεύσεις προσέρχονται σύμφωνα με τις εγγενείς λογικές του κρατοκεντρικού διεθνούς συστήματος: Όταν συναλλάσσονται με άλλα κράτη εκλογικεύουν πολιτικά τις συλλογικές τους στάσεις στην βάση των οικείων συλλογικών θεμελιωδών παραδοχών και έσχατων λογικών.

Ένας αντιπρόσωπος κράτους που διαπραγματεύεται ορθολογιστικά και συμβατά με τις κρατοκεντρικές λογικές αυτό που κάνει αταλάντευτα είναι να είναι συνεπείς με τις θεμελιώδεις εθνικές παραδοχές:

«Μονάχα η εκλογίκευση της θεμελιώδους στάσης ή απόφασης μπορεί να πραγματοποιηθεί με «λογική» συνέπεια όχι η ίδια η θεμελιώδης στάση: στα έσχατα ερωτήματα η απάντηση δίνεται με αξιωματικές αποφάνσεις. Υπάρχουν τόσες μορφές λογικής συνέπειας όσες και οι θεμελιώδεις στάσεις.».

Καταληκτικά λοιπόν, τρεις επισημάνσεις.

• Πρώτον, ένα κράτος είναι αποτελεσματικό στις διαπραγματεύσεις εάν οι πολίτες και οι αντιπρόσωποί τους κατανοούν επαρκώς την διαφοροποίηση της συλλογικής τυπικής λογικής των απέναντί τους αναζητώντας όχι οίκτο, κατανόηση ή λύπηση αλλά συγκλίσεις συμφερόντων που εάν δεν υπάρχουν η αντιπαράθεση είναι αναπόδραστη.
• Δεύτερον, όταν υπάρχει αντιπαράθεση η σχέση μπλόφας, κινδύνου και αξιοπιστίας είναι κρίσιμης σημασίας και εξαρτάται από πλήθος παραγόντων και κριτηρίων όπως η πραγματική κρατική ισχύς, η επικοινωνιακή ισχύς και η προσκόλληση των μελών της κοινωνίας και των αντιπροσώπων τους στο εθνικό συμφέρον σύμφωνα με τις έσχατες λογικές και τις συμβατές υποστηρικτικές εκλογικεύσεις, επικοινωνιακές τακτικές, στάσεις, θέσεις και ενέργειες.
• Τρίτον, το κράτος συνεπάγεται κρατική θεωρία, κρατική οργάνωση και αποτελεσματικούς διαπραγματευτές.
• Τέταρτον, οι τρεις προηγούμενοι παράγοντες συνεπάγονται τόσο κοσμοθεωρητική ευρωστία όσο και ύπαρξη υποστηρικτικής κρατικής υποδομής μόνιμου χαρακτήρα πάνω στην οποία θα πατά κάθε κοσμοθεωρητικά εύρωστος πολιτικός αντιπρόσωπος.
  • Για το τελευταίο τίθενται σοβαρά ερωτήματα και ίσως ζήτημα ανεύρεσής τους και ανάδειξής στην εξουσία (που δημοκρατία συνεπάγεται εντολέα πολίτη και ανακλητές κυβερνήσεις) με ειρηνικό και δημοκρατικό τρόπο. Ενώ η παρούσα αμφίπλευρη και αμφίσημη μετάβαση είναι αναπόφευκτη το «μετά», το «πότε» και το «πως» είναι το μέγα ζήτημα των νεοελλήνων και αφορά την επιβίωσή τους. Ας μην αναζητήσουν να τους βρουν στα στενόχωρα και σαπισμένα μεταπολιτευτικά σχήματα ή τουλάχιστον πρωτίστως όχι μέσα σε αυτά.

Π. Ήφαιστος – P. Ifestos

www.ifestosedu.gr – info@ifestosedu.gr

Στρατηγική Θεωρία–Κρατική Θεωρία https://www.facebook.com/groups/StrategyStateTheory/
Διεθνής πολιτική 21^ος  αιώνας https://www.facebook.com/groups/InternationalPolitics21century/
Ελλάδα-Τουρκία-Κύπρος: Ανισόρροπο τρίγωνο https://www.facebook.com/groups/GreeceTurkeyCyprusImbalance/
Διαχρονική Ελληνικότητα https://www.facebook.com/groups/Ellinikotita/
Άνθρωπος, Κράτος, Κόσμος–Πολιτικός Στοχασμός https://www.facebook.com/groups/Ifestos.political.thought/
Κονδυλης Παναγιώτης– https://www.facebook.com/groups/Kondylis.Panagiotis/
Θολό βασίλειο της ΕΕ https://www.facebook.com/groups/TholoVasileioEU/
Θουκυδίδης–Πολιτικός Στοχασμός https://www.facebook.com/groups/thucydides.politikos.stoxasmos/
Μέγας Αλέξανδρος–Ιδιοφυής Στρατηγός και Στρατηλάτης https://www.facebook.com/groups/M.Alexandros/
Εκλεκτά βιβλία που αξίζουν να διαβαστούν https://www.facebook.com/groups/eklektavivlia/
Ειρηνική πολιτική επανάσταση https://www.facebook.com/groups/PolitPeacefulRevolution/
Προσωπική σελίδα https://www.facebook.com/p.ifestos
Πολιτισμός, Περιβάλλον, Φύση, Ψάρεμα https://www.facebook.com/Ifestos.DimotisBBB
«Κοσμοθεωρία των Εθνών» https://www.facebook.com/kosmothewria.ifestos
Προσωπικό προφίλ https://www.facebook.com/panayiotis.ifestos

Κατηγορίες:Παναγιώτης Ήφαιστος

Ετικέτες: στρατηγική θεωρία, ΕΕ. διαπραγματεύσεις, Ελλάδα, κρίση, κρατική θεωρία