Η Άλωση της Βασιλεύουσας Πόλης είναι ένα πολλαπλά σημαντικό γεγονός. Κατά την εκτίμηση πολλών το σημαντικότερο ιστορικό γεγονός.

Η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία αποτέλεσε την αποκορύφωση του πολιτικού πολιτισμού με την συγκρότηση ενός μετακρατοκεντρικού κοσμοσυστήματος.

Μετά την κλασική εποχή ο Μέγας Αλέξανδρος έβαλε τα θεμέλια του Κοσμοσυστήματος. Ακολούθησαν οι Ελληνιστικοί χρόνοι και η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, η οποία στην συνέχεια διασπάστηκε μεταξύ της Θεοκρατικής Ρωμαιοκαθολικής Αυτοκρατορίας και της ανθρωποκεντρικής Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ή Βυζαντινής Οικουμένης.

Η επέλαση των Σταυροφόρων αποδυνάμωσε την τελευταία και προετοίμασε το έδαφος για την κατάκτησή της από τους Οθωμανούς το 1453. Ακολούθησε η αφετηρία ενός νέου κρατοκεντρικού διεθνούς συστήματος με την Συνθήκη της Βεστφαλίας του 1648, η οποία, κατά κάποιο τρόπο, ήταν ο θεμέλιος λίθος του συστήματος το οποίο επικυρώθηκε στον ΟΗΕ το 1945. Η εδαφικά οριοθετημένη κρατική κυριαρχία εδραιώθηκε ως το καθεστώς των διεθνών σχέσεων.

Αυτό το κρατοκετρικό σύστημα συνοδεύτηκε, ιδιαίτερα τους δύο τελευταίους αιώνες, από το φαινόμενο των εσχατολογικών ιδεολογιών οι οποίες αποτελούσαν ετερόκλητες θέσεις για μια διεθνιστική δόμηση του πλανήτη ή μεταμφιέσεις των αξιώσεων ισχύος των ηγεμονικών δυνάμεων.

Βασικά, το τελευταίο ίσχυσε καθολικά μετά το 1945 όταν οι εκατέρωθεν ιδεολογικές διακηρύξεις μεταμφίεζαν τα συμφέροντα των δύο υπερδυνάμεων.

Μετά το 1990 ένα νέο συνονθύλευμα διεθνιστικών θέσεων, αξιώσεων και μεταμφιέσεων συνέχισαν να υπηρετούν τις εκάστοτε και κατά περίπτωση ηγεμονικές αξιώσεις ισχύος. Η παραφιλολογία περί «παγκοσμιοποιήσεως» αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα. Το ίδιο και οι επεμβάσεις δήθεν για την προώθηση της δημοκρατίας που είχαν ως αποτέλεσμα να αποσυναρμολογήσουν τις κρατικές οντότητες σε πολλές περιοχές.

Ως προς τα πιο πάνω, συντομογραφικά, λέμε ότι υπάρχει μια πολύ μεγάλη διαφορά μεταξύ των κοσμοσυστημάτων του παρελθόντος και ιδιαίτερα της Βυζαντινής Οικουμένης και των μετακρατικών σχεδίων των τελευταίων αιώνων.

Μετακρατικό και όχι μετακρατοκεντρικό. Γιατί, ακριβώς, οι εκατέρωθεν σύγχρονοι διεθνισμοί επικαλούμενοι υλιστικά κριτήρια επιχειρούν την ανθρωπολογική εξομοίωση και πολιτική εξίσωση του πλανήτη. Στα μετακρατοκεντρικά συστήματα πριν την πτώση της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, όμως, η ετερότητα των κοινωνικών οντοτήτων δεν απαιτείτο να ροκανιστεί και εξαλειφθεί εξισωτικά και εξομοιωτικά.

Βρισκόμαστε σε μια μετάβαση περαιτέρω εδραίωσης της εθνοκρατοκεντρικής δομής και το μεγάλο ερώτημα το οποίο ελάχιστοι μόνο διερευνούν είναι κατά πόσο θα υπάρξει μετάβαση σε ένα νέο μετακρατοκεντρικό σύστημα. Μέχρι να συμβεί κάτι τέτοιο υποχρεωτικά ο κόσμος θα βιώνει τις ανελέητες λογικές του κρατοκεντρικού διεθνούς συστήματος και των εγγενών αιτιών πολέμου.

Οι αναφορές στην άλωση της Βασιλεύουσας Πόλης  εντάσσεται σε ένα συγκεκριμένο σκεπτικό.

Πρώτον, η καταδίκη της ιστορίας για ηθικούς λόγους δεν έχει κανένα νόημα. Ο Edward H. Carr στο Η Εικοσαετής Κρίση (σελίδα Facebook) υπό αυτό το πρίσμα σωστά μνημονεύει τον Βενιζέλο ο οποίος όταν του είπαν ότι το εγχείρημα στην Μικρά Ασία ήταν λάθος απάντησε πως «κάθε εγχείρημα που δεν στέφεται με επιτυχία είναι λάθος».

Η κατάρρευση της αυτοκρατορίας το Βυζαντινό μάθημα

Γιώργος Κοντογιώργης, Δημοκρατία ως Ελευθερία

Κατηγορίες:Ελλάδα, Παναγιώτης Ήφαιστος

Ετικέτες: Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, Βυζαντινή Οικουμένη